Hai năm trước, ông Nguyễn Đức Hưởng, Phó chủ tịch Ngân hàng Bưu điện Liên Việt (LienVietPostBank), từng đề xuất mở cửa cho người Việt vào chơi casino, như một biện pháp kích thích nền kinh tế và thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Dự thảo nghị định về kinh doanh casino vừa được Bộ Tài chính trình Chính phủ đã mở ra điểm này.
- Ông đón nhận thông tin đó như thế nào?
- Bộ Tài chính đưa vào dự thảo như vậy là đã có thay đổi về tư duy. Hai là hạn chế dòng ngoại tệ lớn hàng năm vẫn chảy ra nước ngoài. Ba là thu hút vốn đầu tư nước ngoài và tạo công ăn việc làm. Sau hai năm chờ đợi, hơi lâu, nhưng bản thân tôi rất mừng. Đây cũng là điểm mà tôi nghĩ nhà đầu tư nước ngoài sẽ nhìn về Việt Nam với con mắt tích cực hơn, về một sự đổi mới.
Trước mắt cho thí điểm, mà tôi tin sẽ tốt để thực hiện chính thức. Các nhà cái quan tâm tới thị trường Việt Nam, vì họ ước tính mỗi năm người Việt mang cỡ 10 tỷ USD ra nước ngoài để chơi casino. Nếu mở cơ chế này, chỉ cần giữ lại được 60% ở trong nước cũng là tốt lắm rồi.
Chúng ta thấy rõ một điều, không cho chơi trong nước thì họ cũng đã chơi nhiều rồi. Vẫn tiếp tục không cho thì có cấm được không. Cấm được thì họ lại mang ngoại tệ ra nước ngoài chơi. Ngược lại, chỉ cần mở cơ chế cho người Việt vào chơi casino trong nước sẽ thu hút được lượng lớn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Vốn đầu tư vào casino thì ít, nhưng nó là hạt nhân của một tổ hợp lớn, kích hoạt các nhân tố khác là lao động, các dịch vụ.
- Thế nhưng, vẫn có ý kiến lo ngại về an ninh xã hội, kích thích tệ nạn cờ bạc nếu cho người Việt vào casino chơi. Ông bình luận gì?
- Ông Lý Quang Diệu từng thổ lộ mình có 2 sai lầm lớn trong thời gian làm Thủ tướng Singapore. Đó là: Không cho người Singapore vào casino và không để Liên hợp quốc đóng trụ sở tại Singapore. Con trai ông – Thủ tướng đương nhiệm Lý Hiển Long sau này đã sửa sai, cho phép người dân trong nước vào casino. Kết quả là khu phức hợp Marina Bay Sands đang đóng góp trên 5% GDP cho Singapore mỗi năm. Thông qua việc cho phép người bản địa vào chơi, Singapore cũng quản lý sát hơn những đối tượng vào casino. Đa số người dân Singapore trước đây chống đối quyết liệt thì nay đã công nhận mở như vậy là đúng.
Có rất nhiều ý kiến phản đối cho người Việt Nam vào casino, về lý thuyết đạo lý thì hoàn toàn đúng, nhưng không trúng, nhất là khi họ lại cho rằng như vậy sẽ vi phạm thuần phong mỹ tục, rằng nhà nghèo lại mời vào đánh bạc. Nhưng họ đã không nhìn vào thực tế chơi casino đã thành phong trào ở Việt Nam và cũng là một nguyên nhân gây chảy máu ngoại tệ; và chơi casino là nhu cầu giải trí chứ không phải tệ nạn, ai vào casino cũng đánh bạc. Nếu nói về tệ nạn, chính việc mở cửa cho người Việt Nam vào casino mới là giải pháp lấy độc trị độc, một mũi tên trúng 3 đích: quản lý người chơi, thu hút đầu tư – tạo công ăn việc làm và làm tăng thu nhập.
- Vậy theo ông nên quản lý thế nào để hạn chế các vấn đề xã hội khi để người Việt Nam vào chơi casino trong nước?
- Tôi cho rằng chính việc để người Việt vào casino mới là biện pháp quản lý quan trọng. Khi áp các điều kiện, khi có tổ chức và giám sát thì ta mới nhìn được từ xa những ai là người vào casino. Từ đó có cơ sở thực tế, rõ ràng để phân tích họ làm gì để có tiền, nguồn tiền dùng để chơi có hợp pháp hay không.
Theo tôi trước hết có thể thí điểm ở các vùng xa, để kích thích kinh tế ở những vùng đó lên. Những vùng này không thuận tiện về không gian và địa lý, không phải ai cũng dễ dàng vào được. Điểm thu hút ở đây lại không phải là người Việt. Ở đó phải có sân bay, kết hợp du lịch nghỉ dưỡng tiêu chuẩn cao để thu hút du khách nước ngoài. Tại nhiều quốc gia và khu kinh tế ở nước ngoài, khi cho người bản địa vào, một thời gian sau tỷ lệ người bản địa lại giảm xuống mà lượng khách nước ngoài lại tăng lên. Đó cũng là mục đích thu hút khi mở cơ chế này tại Việt Nam.
Mặt khác, phải có sự sàng lọc. Phải đưa ra quy định để người có tiền thực sự mới vào được casino. Như việc thu ngay tại cửa 100 USD, thậm chí 200-300 USD cao hơn để sàng lọc. Nguồn tiền này dùng lập quỹ phục vụ các hoạt động an sinh xã hội, cho người nghèo.
Nhưng tôi xin nhắc lại, nên xem việc cho người Việt Nam vào chơi casino như yếu tố mồi để thu hút đầu tư nước ngoài.
- Là yếu tố mồi, và như ông nói là sẽ thu hút lượng vốn lớn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, thậm chí họ chỉ chờ vậy để vào. Thực tế nào mà ông tin như vậy?
- Tôi từng tham gia hội thảo của các nhà cái, tiếp xúc một số đầu mối và họ cho biết đã chờ đợi từ rất lâu rồi. Họ nói khi đầu tư không chỉ khai thác thị trường Việt Nam, mà là Hong Kong, Trung Quốc, Macau. Vì Việt Nam có một lợi thế lớn về vị trí địa lý, rất gần với các đường bay, đường bộ thuận tiện trong khu vực.
Việt Nam có lợi thế về bất động sản và các điểm phù hợp cho các khu phức hợp casino, du lịch, nghỉ dưỡng, nguồn lao động lớn và chi phí thấp… Để đầu tư những khu phức hợp lớn đó ở Hong Kong, Singapore, Macau bây giờ không dễ, chỉ ngay chuyện đất đai thôi cũng đã rất khó.
Họ là những nhà kinh doanh dịch vụ chuyên nghiệp, không chỉ là casino. Casino chỉ là một hạt nhân kích hoạt các yếu tố khác xoay quanh và đa năng. Mở một dịch vụ mới, có sự tham gia của khách hàng địa phương thì sẽ sôi động hơn rất nhiều. Đây cũng là chất xúc tác để thu hút khách nước ngoài.
Các nhà cái, các nhà đầu tư họ nắm rõ hơn mình về tiềm năng. Họ nắm rõ được quy mô nguồn tiền từ Việt Nam chảy ra nước ngoài hàng năm để chơi casino như thế nào. Người ta nắm rõ hơn chúng ta. Ngược lại, qua cơ chế này thì chúng ta nắm được và quản lý được tốt hơn là ngồi nhìn nó chảy đi như vậy.
- Ông có đề cập là nên cho thí điểm ở các vùng xa. Vậy vì sao lại không phải là những trung tâm sôi động như Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng…?
- Tôi nhìn nhận việc mở, thu hút đầu tư casino không chỉ đơn thuần về kinh tế. Lâu nay, nhiều địa bàn xa có tiềm năng nhưng vẫn chưa thu hút được đầu tư nước ngoài như mong muốn. Nay có cơ chế này, sẽ có thêm lực hấp dẫn để thu hút. Tiềm năng đó là khí hậu, vị trí địa lý và cảnh quan, rồi lợi thế về lao động và bất động sản mà ít nơi khác có được, thậm chí trong khu vực cũng khó có được.
Đó là Vân Đồn, Phú Quốc và Lý Sơn. Như tôi nói, không chỉ đơn thuần về kinh tế, đây cũng chính là những vùng biên của Việt Nam. Khi có các nhà đầu tư nước ngoài vào tham gia xây dựng và phát triển thì đó sẽ là những vùng biên vững mạnh hơn. Với hướng này, có thể xem như các nhà đầu tư nước ngoài cùng tham gia với mình để giữ biên cương vậy.
- Ông là người nêu và ủng hộ quan điểm cho người Việt vào casino. Vậy dưới góc độ người làm ngân hàng, ông quan tâm thế quan tâm thế nào đến lĩnh vực đầu tư mà chính ông cho là rất tiềm năng này?
- Nếu cơ chế mở cho người Việt vào chơi casino trong nước, tôi và các đối tác đầu tư sẽ tham gia. Bởi nó mở ra nhiều cơ hội kinh doanh khác chứ không chỉ casino. Tôi nghĩ các ngân hàng trong nước cũng sẽ không bỏ qua sân chơi lớn này, nhất là các đối tác đầu tư phát triển dịch vụ và nguồn vốn.
Nhã Nam