"Cho dù Mỹ thực hiện những biện pháp đối phó nào, quyết định của chúng tôi về việc đình chỉ tham gia Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới (New START) là không thể lay chuyển", Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov hôm nay cho hay.
Bình luận được ông Ryabkov đưa ra sau khi Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 1/6 thông báo sẽ từ chối gửi cho Nga những thông báo được yêu cầu theo New START, trong đó có cập nhật về tình trạng hoặc vị trí các hạng mục theo hiệp ước như tên lửa, bệ phóng. Theo Mỹ, phía Nga đã ngừng cung cấp thông tin này từ cuối tháng 2.
Thông báo cũng nêu rằng Mỹ sẽ ngừng cung cấp cho Nga thông tin từ xa, tức dữ liệu được thu thập từ xa về hành trình bay của tên lửa, về các vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) và tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm (SLBM) của Mỹ.
Thứ trưởng ngoại giao Nga cho biết Moskva không ngạc nhiên trước động thái này của Mỹ.
"Người Mỹ đã cảnh báo chúng tôi từ trước. Họ đưa ra lời cảnh báo theo kênh chính thức, dù theo cách đặt điều kiện, điều gần đây Mỹ thường làm", ông nói. "Họ yêu cầu chúng tôi 'phải làm thế này thì mới không có biện pháp đối phó thế kia'. Rõ ràng họ không thể nói chuyện với chúng tôi bằng ngôn ngữ tối hậu thư như vậy".
Thứ trưởng Ngoại giao Nga đồng thời nêu điều kiện để Moskva quay trở lại New START. "Điều kiện của riêng chúng tôi để quay lại tham gia một hiệp ước có hiệu lực đầy đủ là Mỹ phải từ bỏ lập trường thù địch cơ bản đối với Nga", ông nhấn mạnh.
Một quan chức chính quyền Tổng thống Joe Biden trước đó cho biết các bước đi của Mỹ có thể đảo ngược và Washington đang tìm cách đưa Moskva trở lại các cuộc đàm phán kiểm soát vũ khí, dù kịch bản này khó có thể xảy ra do chiến sự Ukraine.
New START được ký tại Cộng hòa Czech năm 2010 dưới thời tổng thống Nga Dmitry Medvedev và tổng thống Mỹ Barack Obama. Hiệp ước có hiệu lực 10 năm, bắt đầu từ 2011, và được gia hạn thêm 5 năm vào năm 2021, ngay sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden nhậm chức. New START giới hạn số lượng đầu đạn hạt nhân chiến lược mà Mỹ và Nga có thể triển khai, cũng như số tên lửa, máy bay ném bom và tàu ngầm để mang chúng.
Nga đình chỉ tham gia New START hồi tháng 2 với cáo buộc Mỹ và phương Tây vi phạm các điều khoản của thỏa thuận, nhưng cam kết vẫn duy trì các nghĩa vụ được quy định trong hiệp ước.
Huyền Lê (Theo Reuters, Sputnik)