Tổng thống Nga Putin (phải) và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan tại buổi khai mạc MAKS 2019 ở ngoại ô Moskva hôm 27/8. Ảnh: AFP.
Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 27/8 khai mạc Triển lãm Hàng không Vũ trụ quốc tế (MAKS) ở ngoại ô thủ đô Moskva cùng người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Racep Erdogan. Điểm nổi bật của MAKS năm nay là mẫu máy bay dân sự mới MC-21 chính thức được giới thiệu với khách hàng tiềm năng sau hơn một thập kỷ chế tạo với nhiều trì hoãn.
Putin ca ngợi các nhà sản xuất máy bay của Nga và "truyền thống độc đáo" của họ đã đưa Nga trở thành "một trong những lá cờ đầu của ngành hàng không vũ trụ toàn cầu" và tạo ra "các dự án đột phá" như MC-21, Mi-38 và Ka-62. Đây cũng là triển lãm MAKS đầu tiên sau khi Tập đoàn sản xuất máy bay Thống nhất của Nga (UAC) sáp nhập tập đoàn nhà nước Rostec vào năm ngoái.
Việc bàn giao sẽ hoàn tất vào năm tới và được kỳ vọng sẽ thúc đẩy các dự án máy bay mới cũng như ngành công nghiệp hàng không Nga. Nga cũng lần đầu giới thiệu tiêm kích Su-57 trong triển lãm.
Máy bay cỡ trung MC-21 là sản phẩm của nhà sản xuất Irkut, trụ sở tại Siberia, có sức chứa 211 hành khách. MC-21 là hy vọng lớn của ngành sản xuất máy bay dân sự Nga sau thất bại của máy bay Sukhoi Superjet 100 được ra mắt vào năm 2011.
"MC-21 là máy bay tầm trung cải tiến, hiện đại, được chế tạo để cạnh tranh trên thị trường với Airbus 320 và Boeing 737", hai mẫu máy bay phổ biến nhất thế giới, Oleg Panteleyev, nhà phân tích hàng không đứng đầu trang web Aviaport.ru, cho biết.
Một nguyên mẫu MC-21 đã thực hiện chuyến bay thử nghiệm đầu tiên vào năm 2017, nhưng việc sản xuất sau đó bị trì hoãn, một phần do các lệnh trừng phạt của Mỹ ảnh hưởng đến việc sản xuất phần cánh composite carbon. MC-21 ban đầu dự kiến được đưa vào sử dụng cuối năm 2018, song người đứng đầu Rostec Sergei Chemezov hồi tháng 5 cho biết lô đầu tiên sẽ được bàn giao cho hãng hàng không quốc gia Aeroflot của Nga vào năm 2021.
"Vật liệu composite được sản xuất trong nước cần phải trải qua thử nghiệm, nhưng trong tương lai gần nhất, chúng tôi sẽ bắt đầu tự chế tạo cánh và thử nghiệm nó trên máy bay", Chemezov cho hay.
Mỹ và phương Tây áp lệnh trừng phạt với Nga sau khi Moskva sáp nhập bán đảo Crimea vào lãnh thổ năm 2014. Lệnh trừng phạt đã khiến một số ngành công nghiệp Nga chịu ảnh hưởng lớn, trong khi Rostec và Chemezov bị đưa vào danh sách đen trừng phạt của Mỹ.
Lô máy bay MC-21 đầu tiên được trang bị động cơ Pratt & Whitney do Mỹ sản xuất theo hợp đồng được ký trước khi lệnh trừng phạt ngăn việc giao hàng kế tiếp. Ba biến thể được trưng bày tại triển lãm sử dụng động cơ Mỹ, song các sản phẩm tương lai sẽ dùng động cơ PD-14 do Nga sản xuất.
Trong khi các nhà sản xuất máy bay quân sự Nga có không quân là khách hàng chính, trở ngại lớn của máy bay dân sự do Nga sản xuất là tìm kiếm khách hàng nước ngoài. "Họ phải cạnh tranh với các nhà sản xuất nước ngoài có phạm vi lớn hơn nhiều để quảng bá máy bay của họ", Panteleyev nói.
Mẫu máy bay chở khách MC-21 bay thử nghiệm hồi tháng 5/2017. Ảnh: Aviation.
Mẫu máy bay chở khách Superjet của Nga từng được tán dương khi mới ra mắt, song nhiều khách hàng sau đó đã rút lui do khó khăn về bảo dưỡng và thay thế các bộ phận của máy bay. Một số tai nạn cũng khiến hình ảnh của Superjet xấu đi, gần đây nhất là vụ hỏa hoạn khi máy bay hạ cánh khẩn hồi tháng 5 với bình nhiên liệu đầy ở Moskva, khiến 41 người thiệt mạng.
Superjet có những vấn đề nhỏ có thể được khắc phục bằng cách tiếp tục đầu tư, nhưng "vì bán được rất ít máy bay, họ không có đủ tiền" để cải thiện sản phẩm, theo Panteleyev. Ngay từ đầu, Superjet đã nhắm mục tiêu 20% thị trường máy bay khu vực, nhưng hiện tại mẫu máy bay này chủ yếu do hãng hàng không thuộc sở hữu nhà nước Aeroflot sử dụng.
"Mọi người đều biết rằng bóng đen từ những rắc rối của Superjet sẽ phủ lên MC-21. Họ sẽ làm mọi thứ có thể để xoa dịu lo ngại của khách hàng tiềm năng", Panteleyev nói.
Huyền Lê (Theo AFP)