Nga và Ấn Độ mới đây nhất trí giảm chi phí dự án chung chế tạo tiêm kích tàng hình thế hệ thứ 5 (FGFA) - được phát triển từ tiêm kích Sukhoi T-50 PAK-FA của Nga - từ 12 tỷ USD xuống còn khoảng 8 tỷ USD nhằm tránh phải hủy bỏ dự án này.
Business Standard đưa tin, theo thỏa thuận mới này, Ấn Độ và Nga mỗi bên sẽ chi 4 tỷ USD cho nỗ lực nghiên cứu và phát triển FGFA chung giữa hai quốc gia.
Với số tiền này, hai nước sẽ cùng chế tạo 11 mẫu tiêm kích FGFA, trong đó 8 chiếc dành cho không quân Nga và ba chiếc còn lại thuộc về Ấn Độ. Một nguyên mẫu của tiêm kích tàng hình mới này sẽ được đưa vào hoạt động ở Ấn Độ trong vòng ba năm tới.
Chương trình phát triển này cũng nâng cấp 50 tính năng của tiêm kích T-50, trong đó có động cơ mạnh mẽ hơn và cảm biến quét 360 độ theo yêu cầu của Ấn Độ. Khi được Bộ Quốc phòng thông qua, thỏa thuận này sẽ giúp Ấn Độ mua khoảng 250 máy bay FGFA bổ sung cho đội tiêm kích chiến thuật của mình.
Tuy nhiên, theo chuyên gia phân tích quốc phòng Dave Majumdar của National Interest, trong hai năm qua, không quân Ấn Độ đã phàn nàn rất nhiều về chương trình FGFA, từ việc không được tiếp cận đầy đủ với công nghệ của FGFA, không được tham gia vào giai đoạn thiết kế cho đến giá thành đắt đỏ của nó.
Không quân Ấn Độ cũng kêu ca về động cơ, radar và công nghệ tàng hình của Nga. Họ càng mất lòng tin vào chương trình phát triển tiêm kích thế hệ 5 với Nga sau khi Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố sẽ chỉ đặt mua khoảng 12 tiêm kích T-50 thay vì 60 chiếc như kế hoạch ban đầu.
Theo India Today, các quan chức không quân Ấn Độ cho rằng khi đối tác Nga lùi bước trong chương trình này, họ sẽ là lực lượng duy nhất sử dụng loại tiêm kích vốn không đáp ứng hoàn toàn yêu cầu của mình. Việc Nga giảm đáng kể nhu cầu mua T-50 như một động thái "giọt nước tràn ly", khiến dự án phát triển FGFA đứng trên bờ vực sụp đổ. Thay vì đặt mua T-50, không quân Nga đang thực hiện chiến lược tăng cường mua sắm các loại tiêm kích cũ hơn như Su-30 và Su-35.
Chuyên gia Majumdar cho rằng Nga có thể đã cứu được dự án FGFA bằng đề xuất cắt giảm chi phí đầy hấp dẫn này. Nếu được đầu tư phát triển, tiêm kích thế hệ thứ 5 của Nga và Ấn Độ có thể là một đối thủ đáng gờm đối với phương Tây.
"Tiêm kích PAK-FA được thiết kế rất tối tân, ít nhất là ngang bằng hoặc thậm chí vượt trội hơn cả chiến đấu cơ thế hệ thứ 5 của Mỹ. Chắc chắn máy bay này sẽ có tính cơ động linh hoạt hơn nhờ sự kết hợp của động cơ hai luồng phụt vec-tơ lực đẩy công suất lớn, xoay đa chiều và thiết kế khí động học tuyệt vời hơn cả F-35 hiện nay", trung tướng Dave Deptula, cựu giám đốc tình báo không quân Mỹ, nói.
Duy Sơn