Theo Khoản 1 Điều 75 Luật đất đai 2013, một trong những trường hợp đủ điều kiện được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng như sau:
- Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không phải là đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm, có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất
- Những người có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này mà chưa được cấp, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 77 của Luật này;
- Người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam mà có Giấy chứng nhận hoặc có đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này mà chưa được cấp.
Việc bồi thường được thực hiện theo nguyên tắc quy định tại Điều 74 Luật Đất Đai 2013, cụ thể, việc bồi thường được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do UBND cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất. Việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất phải bảo đảm dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, kịp thời và đúng quy định của pháp luật.
Ngoài ra, Điều 166 Luật đất đai 2013 quy định về quyền của người sử dụng đất thì người sử dụng đất có quyền: Được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất; Khiếu nại, tố cáo, khởi kiện về những hành vi vi phạm quyền sử dụng đất hợp pháp của mình và những hành vi khác vi phạm pháp luật về đất đai.
Theo thông tin bạn cung cấp, gia đình bạn có đất thuộc diện giải tỏa để làm đường liên huyện, thuộc trường hợp thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng theo điểm b khoản 3 Điều 62 Luật đất đai 2013.
Trước hết, bạn phải xác định mảnh đất của gia đình bạn có đủ điều kiện để được nhận bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất hay không; có các giấy tờ, tài liệu để chứng minh mảnh đất bị thu hồi chưa được nhận tiền bồi thường hay không?
Nếu gia đình bạn có đủ giấy tờ chứng minh rằng đất thuộc diện thu hồi được bồi thường và việc gia đình bạn không được nhận tiền bồi thường là trái với quy định của pháp luật thì bạn có thể khiếu nại hoặc khởi kiện tại Tòa án có thẩm quyền theo quy định tại khoản 1 Điều 204 Luật đất đai 2013, khoản 1 Điều 7 Luật khiếu nại 2011.
"Khi có căn cứ cho rằng quyết định hành chính, hành vi hành chính là trái pháp luật, xâm phạm trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của mình thì người khiếu nại khiếu nại lần đầu đến người đã ra quyết định hành chính hoặc cơ quan có người có hành vi hành chính hoặc khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án theo quy định của Luật tố tụng hành chính".
Trên cơ sở khiếu nại hoặc khởi kiện của người sử dụng đất, căn cứ quy định pháp luật về đất đai, cơ quan có thẩm quyền sẽ tiến hành xác minh, giải quyết vụ việc nhằm bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình bạn.
Luật sư Phạm Thanh Bình
Công ty Luật Bảo Ngọc, Hà Nội