nCoV và tế bào T có thể cùng chết sau quá trình hợp nhất màng tế bào. Ảnh: SCMP.
Nhóm nghiên cứu đến từ Trung Quốc và Mỹ phát hiện Covid-19 có thể tấn công hệ miễn dịch trong cơ thể người và gây tổn thương tương tự ở bệnh nhân HIV. Nhà nghiên cứu Lu Lu ở Đại học Phục Đán, Thượng Hải và Jang Shibo ở Trung tâm máu New York đưa nCoV sống vào dòng tế bào bạch huyết bào T nuôi trong phòng thí nghiệm. Bạch huyết bào T hay còn gọi là tế bào T đóng vai trò quan trọng trong nhận dạng và loại bỏ mầm bệnh xâm nhập cơ thể. Chúng bắt tế bào nhiễm virus, khoan một lỗ ở màng tế bào và bơm hóa chất độc qua đó. Những hóa chất này sau đó tiêu diệt cả virus và tế bào chủ, xé chúng thành nhiều mảnh.
Các nhà nghiên cứu rất bất ngờ khi quan sát tế bào T trở thành con mồi của nCoV trong thí nghiệm. Họ nhận thấy một cấu trúc đặc biệt ở protein hình gai của virus thúc đẩy sự hợp nhất vỏ virus và màng tế bào khi tiếp xúc với nhau. Gene của virus sau đó tiến vào tế bào T và "bắt cóc" tế bào này, vô hiệu hóa chức năng bảo vệ cơ thể của nó.
Nhóm nghiên cứu tiến hành thí nghiệm tương tự với virus gây hội chứng suy hô hấp cấp tính nặng (SARS) cùng họ với nCoV và phát hiện virus SARS không có khả năng lây nhiễm tế bào T. Họ cho rằng đó là bởi virus SARS không có khả năng hợp nhất với màng tế bào. Virus SARS chỉ có thể lây nhiễm tế bào mang protein thụ thể ACE2, loại protein cực ít ở tế bào T. Việc tìm hiểu sâu hơn về khả năng lây nhiễm tế bào T của nCoV sẽ mở đường cho những ý tưởng mới về cơ chế hoạt động của mầm bệnh cũng như cách can thiệp thông qua điều trị, nhóm nghiên cứu kết luận trong bài báo đang chờ hội đồng chuyên gia thẩm duyệt trên tạp chí Cellular & Molecular Immunology tuần này.
Hồi tháng 2, nhà nghiên cứu Chen Yongwen và đồng nghiệp ở Viện Miễn dịch học thuộc Phòng thí nghiệm Giải phóng quân Trung Quốc (PLA) chia sẻ báo cáo lâm sàng cảnh báo số lượng tế bào T có thể giảm mạnh ở bệnh nhân Covid-19, đặc biệt trong nhóm người cao tuổi hoặc cần chăm sóc đặc biệt. Tế bào T càng thấp, nguy cơ đe dọa sức khỏe càng cao. Quan sát này sau đó được xác nhận bởi kết quả khám nghiệm hơn 20 bệnh nhân, những người có hệ miễn dịch gần như bị phá hủy hoàn toàn.
Các bác sĩ khám nghiệm cho biết tổn thương ở cơ quan nội tạng của bệnh nhân giống như sự kết hợp giữa SARS và HIV. Gene thúc đẩy chức năng hợp nhất màng ở nCoV không có trên các chủng virus corona khác ở người hay động vật. Nhưng một số virus nguy hiểm như HIV và Ebola gây hậu quả tương tự, làm dấy lên suy đoán nCoV có thể đã lây lan thầm lặng trong xã hội loài người suốt thời gian dài trước khi gây ra đại dịch. Nhưng nghiên cứu của Lu và Jang cũng hé lộ một khác biệt quan trọng giữa nCoV và HIV. Đó là HIV có thể nhân lên ở tế bào T, biến chúng thành nhà máy sản sinh thêm nhiều bản sao để lây nhiễm sang tế bào khác. Nhưng họ không quan sát được sự nhân lên của nCoV sau khi xâm nhập tế bào T, chứng tỏ virus này và tế bào T có thể cùng chết.
Nghiên cứu mới cũng đặt ra một số câu hỏi. Ví dụ, virus corona có thể tồn tại hàng tuần ở một số bệnh nhân không bộc lộ triệu chứng. Các nhà nghiên cứu chưa biết nó tương tác như thế nào với tế bào T ở những bệnh nhân trên.
An Khang (Theo SCMP)