Náng hoa trắng được sử dụng nhiều trong y học cổ truyền. Nhưng không phải ai cũng biết náng hoa trắng còn được coi là "khắc tinh" của bệnh phì đại (hay còn gọi là u xơ) tiền liệt tuyến. Ngày nay, nhờ khoa học phát triển, nhiều nghiên cứu đã tìm hiểu và chứng minh được công dụng của loại cây này.
Náng hoa trắng hay đại tướng quân hoa trắng (Crinum asiaticum L.) là loài cây mọc phổ biến từ Bắc vào Nam. Mọi bộ phận của cây đều có thể sử dụng để làm thuốc (dùng tươi hoặc phơi khô). Hàng loạt những nghiên cứu của các nhà khoa học Nhật Bản và Hàn Quốc cũng như các nhà khoa học trong nước đã cho thấy kết quả khả quan về tác dụng của loại cây này. Đặc biệt, đề tài "Nghiên cứu tác dụng của cây náng hoa trắng (Crinum asiaticum L.) trên bệnh u xơ tuyến tiền liệt" của tiến sĩ Nguyễn Bá Hoạt tiến hành từ năm 2001 đến 2008 đã kết luận náng hoa trắng có tác dụng làm giảm phì đại lành tính trên tuyến tiền liệt lên tới 35,4% và có tác dụng chống viêm mạn rất tốt, có khả năng làm giảm trọng lượng u hạt tới 25,4%. Dưới đây là chia sẻ của tiến sĩ Nguyễn Bá Hoạt - một chuyên gia về dược liệu Việt Nam:
- Lý do gì khiến ông chọn cây náng hoa trắng để tiến hành nghiên cứu?
- Việc chọn náng hoa trắng là xuất phát từ bản thân tôi. Năm 2000, tôi được chuẩn đoán bị u xơ tiền liệt tuyến. Sau đó, tôi được một người bạn mách cho bài thuốc náng hoa trắng có tác dụng tốt với bệnh này. Sau khi sử dụng bài thuốc, tôi thấy các triệu chứng đều giảm. Thấy có kết quả khả quan, tôi tiếp tục sử dụng kéo dài thì thấy bệnh tình tốt hơn rất nhiều. Từ đó, tôi mới đăng ký và tiến hành đề tài nghiên cứu cây náng hoa trắng.
- Ông đã tiến hành đề tài "Nghiên cứu tác dụng của cây náng hoa trắng trên bệnh u xơ tuyến tiền liệt” trong bao lâu?
- Tôi đã nghiên cứu loại cây này trong vòng 8 năm. Đề tài được bắt đầu năm 2001, đến năm 2008 thì nghiệm thu. Đó là một quá trình dài gồm nhiều nghiên cứu nhỏ như nghiên cứu hóa học, xác định thành phần hoạt chất chính, nghiên cứu độc tính, dược lý, đánh giá tác dụng của náng hoa trắng trên tim mạch, huyết áp, thần kinh, nghiên cứu bào chế và sản xuất thuốc...
- Sau khi nghiên cứu về náng hoa trắng, tiến sĩ đánh giá như thế nào về cây thuốc này?
- Kết quả nghiên cứu rất khả quan, Náng hoa trắng hoàn toàn có thể được coi là “khắc tinh” của u xơ tiền liệt tuyến. Hàm lượng alcaloid toàn phần của loại cây này rất cao, đạt 0,97%. Tác dụng giảm phì đại tiền liệt tuyến lên tới 35,4%. Khi biết cách dùng đúng, cây thuốc an toàn, nhất là đối với người cao tuổi.
- Nhiều người phân vân có nên tự dùng náng hoa trắng hay không và cách dùng như thế nào, lời khuyên của ông dành cho họ là gì?
- Náng hoa trắng có thể dùng uống theo cách lấy lá tươi ngâm rượu, nếu sắc nước uống thì hiệu quả sẽ giảm bởi hoạt chất chính tan ít trong nước. Ngoài ra, sử dụng náng hoa trắng quá liều có thể dẫn đến tác dụng không mong muốn là gây nôn và cường giao cảm. Do đó để dùng đúng liều và hạn chế tác dụng kích ứng gây buồn nôn, tôi cũng đã chỉ ra trong đề tài cách bào chế và chiết xuất ở dạng công nghiệp cho loại cây này.
Xem video phỏng vấn tiến sĩ Nguyễn Bá Hoạt về cây náng hoa trắng:
Mai Thương