Xấu hổ và do dự
Cảnh sát kiểm tra một chiếc xe taxi bên ngoài khách sạn Sheraton Miyako. Ảnh: New York Times.
Ito cho hay cô ngay lập tức về nhà và tắm rửa sau khi rời khách sạn. Giờ đây, cô hối hận vì đã hành động như vậy. "Đáng lẽ tôi nên đến thẳng đồn cảnh sát", Ito nói.
Sự do dự ở Ito là phản ứng đặc trưng đối với những phụ nữ Nhật Bản phải rơi vào hoàn cảnh tương tự. Rất nhiều phụ nữ bị hành hung, bạo lực tình dục "tự đổ lỗi cho mình, nghĩ rằng 'Ồ, đó có thể là lỗi của mình'", giáo sư danh dự nghiên cứu về giới tại Đại học Ochanomizu Tamie Kaino, chia sẻ
Theo bà Hisako Tanabe, chuyên gia tư vấn các vụ việc cưỡng hiếp tại Trung tâm Hỗ trợ Bạo lực Tình dục ở Tokyo, thậm chí những phụ nữ gọi đến đường dây nóng của họ, được khuyên đi báo cảnh sát, thường từ chối bởi họ không nghĩ cảnh sát sẽ tin lời họ.
"Họ nghĩ sẽ bị người ta nói rằng mình đã làm điều sai trái", Tanabe cho hay.
Đối với Ito, cô cũng cảm thấy xấu hổ và có lúc tính đến chuyện im lặng. Nhưng 5 ngày sau, cô quyết định tới đồn cảnh sát để đối mặt.
"Nếu không đối diện sự thật, mình sẽ không bao giờ có thể làm việc với tư cách một nhà báo", Ito nhớ lại đã suy nghĩ như vậy trên đường tới gặp cảnh sát.
Các sĩ quan cảnh sát Ito gặp ban đầu không khuyến khích cô làm đơn khiếu nại và tỏ ra hoài nghi về câu chuyện cô kể bởi trong lúc thuật lại sự việc, cô không khóc lóc, Ito cho hay. Một số người khác thêm rằng địa vị của Yamaguchi có thể gây khó khăn cho Ito nếu cô muốn theo đuổi vụ kiện. Tuy nhiên, cuối cùng, cảnh sát cũng thấy được tính chất nghiêm trọng trong lời Ito khi cô thúc giục họ xem video an ninh tại khách sạn.
Sau cuộc điều tra kéo dài hai tháng, một thám tử điều tra gọi điện cho Ito ở Berlin, nơi cô đang cộng tác với một dự án tự do. Thám tử nói với Ito rằng họ chuẩn bị bắt Yamaguchi dựa trên lời khai từ tài xế taxi, video an ninh khách sạn và kết quả kiểm tra cho thấy DNA của Yamaguchi trên chiếc áo lót của Ito.
Thám tử khẳng định Yamaguchi sẽ bị bắt tại sân bay vào ngày 8/6/2015 sau khi từ Washington trở về Tokyo. Người này muốn cô về Nhật để hỗ trợ thẩm vấn, điều tra, Ito kể.
Nhưng đến ngày như đã hẹn, điều tra viện gọi lại cho Ito. Anh ta bảo rằng họ đã đến sân bay nhưng một cấp trên gọi điện và ra lệnh không thực hiện vụ bắt giữ.
"Tôi hỏi anh ta sao chuyện như vậy có thể xảy ra", Ito nói. "Nhưng anh ta không thể trả lời câu hỏi của tôi".
Ito từ chối tiết lộ danh tính người điều tra viên vì muốn bảo vệ anh ta. Cảnh sát Tokyo không bình luận về việc liệu họ đã lên kế hoạch bắt giữ Yamaguchi hay chưa.
"Chúng tôi đã tiến hành một cuộc điều tra cần thiết, tuân thủ mọi quy định pháp luật và gửi tất cả tài liệu và chứng cứ cho văn phòng công tố Tokyo", phát ngôn viên cảnh sát Tokyo tuyên bố.
'Tôi phải mạnh mẽ'
Khách sạn Sheraton Miyako trong khu Ebisu ở Tokyo. Ảnh: New York Times.
Năm 2016, cảnh sát ghi nhân 989 vụ hiếp dâm tại Nhật Bản. Để so sánh, ở Mỹ, số vụ việc hiếp dâm là 114.730 vụ, theo thống kê từ Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI).
Mùa hè năm ngoái, quốc hội Nhật thông qua những sửa đổi đầu tiên về luật liên quan tới tội phạm tình dục sau 110 năm, mở rộng định nghĩa về hiếp dâm sang bao gồm cả hành vi quan hệ tình dục bằng đường miệng và đường hậu môn, đồng thời đàn ông cũng có thể là nạn nhân. Song luật vẫn không đề cập tới vấn đề đồng thuận và thẩm phán vẫn có thể đình chỉ bản án.
Mặt khác, giáo dục về bạo lực tình dục vẫn chưa được chú trọng trong các ngôi trường đại học. Tại Đại học Chiba, một khóa học cho sinh viên mới gọi một vụ cưỡng hiếp tập thể xảy ra gần đây là "trường hợp không may" và chỉ khuyên sinh viên không nên vi phạm một cách mơ hồ.
Trong vụ của Ito, vẫn còn đó câu hỏi liệu Yamaguchi có nhận được "ưu đãi" nào không khi người đàn ông này có mối liên hệ với Thủ tướng. Yamaguchi là người viết tiểu sử cho Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe.
Không lâu sau khi Ito công khai những cáo buộc đối với Yamaguchi, nhà báo Nhật Atsushi Tanaka đã chạm trán một quan chức cảnh sát hàng đầu Tokyo bên ngoài nhà ông.
Quan chức trên, ông Itaru Nakamura, cựu cố vấn cho thư ký nội các của Thủ tướng Abe, khẳng định với Tanaka rằng các nhà điều tra chuẩn bị bắt Yamaguchi nhưng ông ngăn lại. Tanaka đã thuật lại sự việc trên tạp chí tin tức Shukan Shincho.
Các cáo buộc cũng không ảnh hưởng tới vị trí của Yamaguchi tại TBS nhưng ông đã nghỉ việc hồi năm ngoái dưới áp lực từ công ty vì ông viết một bài báo gây tranh cãi. Yamaguchi tiếp tục làm việc với tư cách nhà báo tự do.
Ito tháng 10/2016 xuất bản một cuốn sách viết về những gì cô đã trải qua nhưng nó chỉ nhận được sự chú ý ít ỏi từ truyền thông chính thống Nhật Bản.
Isoko Mochizuki, một trong số ít nhà báo điều tra các cáo buộc của Ito, cho biết cô đã phải đối diện với sự phản đối từ các đồng nghiệp nam cùng tòa soạn. Không ít người bác bỏ câu chuyện vì Ito không đến bệnh viện ngay lập tức sau đêm ở khách sạn với Yamaguchi.
"Báo chí không bao giờ đưa tin nhiều về các vụ tấn công tình dục", Mochizuki cho hay.
Ito chia sẻ đây chính xác là lý do cô nhất định lên tiếng. "Tôi vẫn cảm thấy mình cần mạnh mẽ", Ito quả quyết. "Tôi phải tiếp tục nói với mọi người rằng vì sao chuyện đó hoàn toàn không ổn".
Vũ Hoàng