Đức là học sinh lớp 12A1 trường THPT chuyên Đại học Vinh, tỉnh Nghệ An, con đầu trong gia đình có hai anh em, bố làm công chức, mẹ là giáo viên ở huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh. Được bố, bạn bè khuyên nên ra nước ngoài học tập từ năm lớp 11, Đức tìm hiểu, quyết định săn học bổng du học.
Đầu năm 2019, Đức bắt đầu soạn thư giới thiệu, hồ sơ ngoại khóa, làm bài luận và tham gia thi IELTS, SAT (kỳ thi chuẩn hóa vào đại học của Mỹ). Nam sinh nhờ nhóm bạn trong lớp cùng anh Nguyễn Hùng Lâm (Lâm Python) - người từng giành 13 học bổng của đại học Mỹ vào năm 2013 tư vấn chọn trường.
Cậu sau đó nộp hồ sơ vào 19 trường ở Mỹ, trong đó có Dickinson College, xếp hạng 46 trong 223 trường đại học khai phóng của Mỹ (National Liberal Arts Colleges), theo bảng xếp hạng năm 2019 của US News & World Report.
Kỳ nghỉ hè năm 2019, Đức tập trung trau dồi kiến thức, mang sách tiếng Anh lên thư viện tự ôn luyện, đăng ký lớp học SAT của một thầy giáo trong trường. "Em học cả ngày, nghỉ vào lúc 0h. Những lúc căng thẳng, mệt mỏi, em thường nghe nhạc remix hoặc đi dạo để giải tỏa. Do từ khi học lớp 1 đến lớp 12 đã tham dự nhiều kỳ thi, nên em không cảm thấy áp lực", Đức nói. Kết quả, Đức đạt 7.5 IELTS; điểm SAT là 1.460/1.600, trong đó điểm Toán tuyệt đối (800/800).
Đức cũng sắp xếp thời gian tham gia các hoạt động tình nguyện ở huyện Nghi Xuân do Hội Chữ thập đỏ, Đoàn thanh niên tổ chức. Nam sinh trích tiền thưởng giành được ở một số kỳ thi học sinh giỏi để làm thiện nguyện, tặng quà cho các học sinh nghèo và gia đình khó khăn tại quê hương.
Bắt đầu nộp hồ sơ vào đầu tháng 10/2019, ngày 20/12 cùng năm, Đức nhận được mail thông báo của Ohio Wesleyan University, đồng ý cấp học bổng 144.000 USD (gần 3,4 tỷ đồng) trong 4 năm học.
Từ thời điểm đó đến ngày 13/3/2020, 14 trường khác của Mỹ gồm: Denison University, Dickinson College, DePauw University, Knox College, Cornell University, Binghamton University, Gustavus Adolphus College, Augustana College, Hendrix College, St John’s University, Drexel University, Temple University, Arizona University và University of Cincinnati đồng ý cấp học bổng.
Trong 15 trường, mức thấp nhất là Binghamton University với học bổng trị giá hơn 650 triệu đồng cho 4 năm; cao nhất là Dickinson College 210.400 USD (gần 5 tỷ đồng), cũng là trường gửi thư cấp học bổng cuối cùng.
Đức tâm sự luôn tập cho bản thân tính bình thản và tự tin. Hôm nhận thư trúng tuyển của Ohio Wesleyan University, cậu nói "hơi ngạc nhiên, không nghĩ kết quả đến sớm như vậy". Sau khi kiểm tra kỹ thông tin, chàng trai lần lượt thông báo cho bố mẹ, bạn bè và thầy cô để chia vui.
Theo Đức, để các đại học đồng ý cấp học bổng phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố. Ngoài điểm IELTS và SAT thì bài luận là tiêu chí rất quan trọng để ghi dấu ấn với hội đồng tuyển sinh.
Nam sinh chọn cách viết về trải nghiệm của chính mình khi tham dự một kỳ thi học sinh giỏi. Cuộc tranh tài đó thầy giáo chủ nhiệm kỳ vọng đạt huy chương vàng, kết quả chỉ giành huy chương đồng nhưng rất hài lòng, có giá trị hơn ngôi quán quân. Đức lập luận thành tích trên giúp cậu học được cách cẩn trọng trong công việc, "từng ngày sẽ tiếp tục bước đi trên con đường trở thành một phiên bản tốt hơn của bản thân".
"Em luôn tâm đắc câu nói của bà Laila Ali - con gái của võ sĩ quyền Anh huyền thoại người Mỹ, Muhammad Ali: Tập trung vào việc giữ cân bằng - thành công là sự cân bằng", Đức nói và cho hay sẽ chọn ngành Khoa học máy tính, song đang suy nghĩ để lựa chọn một ngôi trường phù hợp, trước mắt sẽ tập trung học Toán tổ hợp trước khi du học vào tháng 8.
Giáo viên chủ nhiệm lớp 12A1, thầy Phan Viết Bắc đánh giá học trò có năng lực, ý chí tốt, khả năng tự học cao. "Đức học đều các môn, nổi bật nhất là Toán. Ngoài ra, em luôn có tinh thần trách nhiệm với tập thể, cộng đồng", thầy Bắc nói.
Nguyễn Bành Đức từng nhận học bổng Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học giai đoạn 2010-2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo khi đang học lớp 10. Lớp 11, em đạt giải 3 môn Toán trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia; huy chương đồng tại Kỳ thi Olympic Toán học sinh viên và học sinh toàn quốc.