Bùi Công Minh, học sinh trường THCS&THPT Nguyễn Tất Thành, vừa giành huy chương vàng bộ môn Microsoft PowerPoint 2016 tại Cuộc thi Tin học văn phòng thế giới (MOS World Championship). Đội Việt Nam có 4 trong 6 thành viên tham dự đạt giải và Minh là một trong hai người có thành tích cao nhất. Cùng huy chương, Minh được nhận giải thưởng 7.000 USD tiền mặt (khoảng 160 triệu đồng), cúp và giấy chứng nhận.
Năm 2022 là mùa giải thứ 20 của cuộc thi Tin học văn phòng trên quy mô toàn thế giới. Cuộc thi diễn ra tại Mỹ trong bốn ngày 24-27/7. Các thí sinh tranh tài tại 6 hạng mục: Microsoft Word, Excel, PowerPoint 2016 và Microsoft Word, Excel, PowerPoint 365 Apps & 2019.
Sáng 27/7 giờ Mỹ (rạng sáng 28/7 giờ Việt Nam), Minh cùng các thí sinh trong đoàn hồi hộp dự lễ công bố giải. Khi huy chương đồng và bạc lần lượt được công bố nhưng không thấy tên mình, Minh buồn, tự trấn an bản thân đã nỗ lực, "dù sao cũng có cơ hội sang Mỹ chơi". Nhưng sau đó, nam sinh hạnh phúc khi tên em được gọi đầu tiên trong danh sách đoạt huy chương vàng.
"Em chưa từng nghĩ được giải vàng. Em đã rất xúc động, mang cờ tổ quốc lên sân khấu. Khán phòng khi ấy tràn ngập tiếng vỗ tay chúc mừng, đoàn Việt Nam hô vang Việt Nam", nam sinh lớp 12N2 nhớ lại.
Bùi Công Minh nhận cup và huy chương vàng Cuộc thi Tin học Văn phòng thế giới hôm 27/7 tại Mỹ. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Sau ngày thi, Minh cùng các bạn tham quan Disneyland. Chuyến đi Mỹ mang lại cho em niềm vui được giải, giao lưu với bạn bè và nhận những món quà lưu niệm. Trước khi đi thi, em cũng mang những đồng xu may mắn làm quà tặng các bạn quốc tế. "Chuyến đi là kỷ niệm đặc biệt và đáng nhớ của em", Minh chia sẻ.
Nhận tin vui về Minh, thầy Đào Hải Tiệp, giáo viên Tin học, trường THCS&THPT Nguyễn Tất Thành, ngỡ ngàng. Tại cuộc thi Tin học văn phòng thế giới năm 2021, em Nguyễn Quốc Huy, học sinh của thầy Tiệp, cũng giành huy chương vàng. Dù tin tưởng khả năng của học trò, thầy Tiệp không dám nghĩ kỳ tích lặp lại.
Hơn nữa, mức độ cạnh tranh của cuộc thi lớn khi các đoàn đều mang đến thành viên mạnh nhất, đề thi thay đổi và khó hơn vòng chung kết ở Việt Nam. Cuộc thi cũng đặc biệt ở chỗ chỉ có một bộ huy chương và hơn 100 thí sinh sẽ cạnh tranh để chọn ra một người giành huy chương vàng, bạc hay đồng ở mỗi hạng mục.
"Dù vậy, Minh đã làm được. Điều này thể hiện nỗ lực rất lớn cùng khả năng rất tốt của con", thầy Tiệp nói.
Theo thầy Tiệp, không giống với nhiều môn thi, thường công bố đề và đáp án, cuộc thi này chỉ đưa ra dạng thức. Các thầy chưa từng được biết đề thi các năm ra sao và đáp án thế nào. Do đó, khi ôn luyện cho học sinh, thầy Tiệp dựa hoàn toàn vào kiến thức cá nhân và sự tìm tòi.
Minh cho hay ngày thi diễn ra hôm 25/7, gồm hai phần sáng và chiều. Phần thi buổi sáng kéo dài 50 phút, yêu cầu thí sinh tạo một file PowerPoint sao cho giống bản mẫu nhất có thể. Nhận đề thi dài, hoàn toàn bằng tiếng Anh, Minh hơi hoảng. Một số chỗ trong đề bài đọc không hiểu, em phải nhờ giám thị giải thích. "Em tự nhủ phải bình tĩnh. Em làm gần hết, chỉ thiếu một slide cuối", Minh kể.
Phần thi buổi chiều kéo dài ba tiếng với hai câu hỏi. Khác với bài thi buổi sáng phải làm đúng theo mẫu, ở phần này, thí sinh được thỏa sức sáng tạo bằng việc thiết kế bài thuyết trình cho một công ty về kỹ năng trong ngành IT và đưa ra đề xuất giúp công ty đó đào tạo IT.
Minh đánh giá phần hai khó vì tài liệu ban tổ chức phát khá dài, thí sinh cũng không được dùng Internet để tìm hiểu. Tài liệu gồm 4 file, trong đó một file là bài thuyết trình về công ty, ba file còn lại là thông tin về doanh nghiệp dưới định dạng PDF. Mỗi file tầm hơn 20 trang và nhiệm vụ của thí sinh là phải nghiên cứu tài liệu trước khi làm.
Minh cho hay đề bài giới hạn trong 8 slide nên không thể dùng hết thông tin trong các file đã cho. Em cố gắng đọc lướt lấy thông tin chính, chọn những xu hướng và thách thức của ngành IT để đưa vào phần nội dung trình bày.
"Câu hỏi khá lắt léo. Câu đầu tiên có thể dùng tài liệu được cho để trả lời, nhưng câu thứ hai buộc thí sinh phải viết ra quan điểm của mình", Minh nói.
Nam sinh viết ngắn gọn hai đề xuất công ty có thể mở rộng và đào tạo IT cho mọi người thay vì thu hẹp trong giới hạn nào đấy và nên đào tạo kỹ năng mềm đi kèm kỹ năng cơ bản và kỹ năng chính. Hoàn thành kịp thời gian nhưng Minh không tự tin với bài làm, đặc biệt ở phần thiết kế slide.
"Slide của em đơn giản. Tuy nhiên, em chọn phong cách này vì dễ làm và nhanh. Nếu làm cầu kỳ, em sẽ không có thời gian để tìm thông tin", Minh cho hay.
Bùi Công Minh trên sân khấu nhận huy chương hôm 27/7 tại Mỹ. Ảnh: IIG
Minh bắt đầu với PowerPoint năm lớp 7, khi được giao làm bài thuyết trình bài tiếng Anh. Em tự mày mò học làm Powerpoint và thấy thú vị với những chuyển động. Từ đó, em thiết kế PowerPoint nhiều hơn trong các bài tập, dự án của mình.
Ở nhà, Minh làm bài thực hành và càng luyện nhiều, thao tác của em càng nhanh, nhớ được nhiều công cụ trên PowerPoint. Khi đã thuần thục, em lên mạng học hỏi thêm các mẫu thiết kế. Theo Minh, quan trọng nhất của PowerPoint là thao tác tay phải chính xác và khả năng sắp xếp tốt để không bị loạn.
Trước khi thi quốc tế, Minh từng giành giải khuyến khích năm lớp 10 và giải nhất năm lớp 11 ở kỳ thi cấp quốc gia.
Nam sinh cho hay nhờ học tốt tiếng Anh nên em dễ dàng tiếp cận với các tài liệu hướng dẫn và đọc được đề thi. Minh cho rằng nếu sử dụng PowerPoint bình thường để làm bài tập, tiếng Anh không cần quá xuất sắc. Nhưng nếu để đi thi, học tốt tiếng Anh rất quan trọng.
Minh tiếp cận với tiếng Anh từ nhỏ và có thế mạnh nhất môn này. Em thường rèn luyện các kỹ năng bằng việc xem chương trình nước ngoài, đọc sách, báo bằng tiếng Anh. Ngoại ngữ này cũng là công cụ giúp Minh học các môn khác. Em hiện có chứng chỉ TOEFL iBT trình độ B2 và tính thi SAT, IELTS trong thời gian tới.
"Trong năm lớp 12, em dự định không tham gia cuộc thi nào để tập trung học. Em sẽ đăng ký ngành Công nghệ thông tin của Đại học Bách khoa Hà Nội", Minh nói.
Bình Minh