"Tất cả nguyên thủ dự kiến tham gia hội nghị thượng đỉnh BRICS. Nhưng giờ đây lệnh bắt từ Tòa Hình sự Quốc tế (ICC) đang gây cản trở cho chúng tôi", Vincent Magwenya, phát ngôn viên của Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa, nói trong cuộc họp báo hôm 12/4.
Nam Phi, quốc gia có quan hệ chặt chẽ với Nga, đang trong tình thế tiến thoái lưỡng nan từ khi ICC phát lệnh bắt Tổng thống Nga Vladimir Putin hồi tháng trước. Ông Putin được cho là sẽ dự hội nghị thượng đỉnh BRICS lần thứ 15, diễn ra tại Nam Phi vào tháng 8, với đại diện nước chủ nhà và ba quốc gia còn lại trong khối là Trung Quốc, Ấn Độ và Brazil.
Về mặt lý thuyết, quyết định từ ICC yêu cầu 123 nước thành viên, trong đó có Nam Phi, bắt Tổng thống Putin và chuyển đến The Hague, Hà Lan để xét xử nếu ông đặt chân đến lãnh thổ của họ.
Phát ngôn viên chính phủ Nam Phi Vincent Magwenya tại Cape Town hồi tháng 12/2022. Ảnh: Reuters
Các đảng cánh tả Nam Phi đang thúc giục chính phủ rút khỏi ICC và chào đón ông Putin tới dự hội nghị BRICS. Trong khi đó, đảng Liên minh Dân chủ đối lập hàng đầu kêu gọi bắt Tổng thống Nga nếu ông tới Nam Phi.
"Chúng tôi sẽ phải tiến hành thêm nhiều cuộc tiếp xúc để thảo luận về cách thức xử lý vấn đề. Chúng tôi sẽ ra các thông báo cần thiết sau khi hoàn tất", phát ngôn viên Magwenya nói.
Nam Phi từ chối lên án chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine, cho biết họ muốn duy trì thái độ trung lập và hướng tới đối thoại để chấm dứt xung đột. Nam Phi hồi đầu năm còn tổ chức diễn tập chung với Nga, Trung Quốc, động thái bị chỉ trích là nghiêng về phía Moskva.
Nga gọi lệnh bắt của ICC là vô nghĩa. Mỹ và Nga từng tham gia ICC nhưng đã rút lui và không công nhận cơ quan này. Một số nước như Trung Quốc, Ấn Độ không tham gia và không công nhận thẩm quyền của ICC.
Ngọc Ánh (Theo AFP)