Từ 20-30 chục năm trước, TP HCM đã quy hoạch lộ giới các con hẻm trên địa bàn thành phố. Điều đáng nói là quy hoạch xong rồi để đó gây khổ sở cho người dân, còn người ra quyết định thì không chịu trách nhiệm nào.
"Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng", thế nhưng quy hoạch lộ giới nói chung và lộ giới hẻm nói riêng, người dân không được mời họp lấy ý kiến về có nên mở rộng hẻm A này không, hẻm B mở rộng bao nhiêu mét là đủ tại khu vực mà mình cư trú, khi nào thực hiện mở rộng hẻm.
Câu hỏi người dân đặt ra:
Thứ nhất, dựa vào cơ sở khoa học nào mà mở rộng hẻm A là 10 m, hẻm B là 5 m, hẻm C là 4 m trên toàn thành phố?
Thứ hai, một con hẻm thẳng tắp rộng 4 m nhưng lại thuộc hai quận: đầu hẻm thuộc quận X ghi lộ giới hẻm là 8 m, còn cuối con hẻm thuộc quận Y ghi lộ giới hẻm là 10m. Một con hẻm lại có hai lộ giới khác nhau chỉ vì nằm ở hai quận? Tại sao lại như vậy?
Thứ ba, đã gọi là hẻm mà quy hoạch lộ giới còn rộng hơn cả đường cái ở khu vực đó. Đường cái hiện hữu rộng 8m (quy hoạch lộ giới trong tương lai, tôi không đề cập), lưu thông hai chiều, nhưng các con hẻm xung quanh đó quy hoạch rộng 8-10 m, có quá phi lý không bởi mở rộng hẻm ra từ 4 - 5 m là đã quá đủ cho xe tải, xe cấp cứu, xe chữa cháy vào tận nơi?
Thứ tư, nhà ở TP HCM thường nhỏ, 3,5 m x 10 m, 4 m x 10 m là khá phổ biến. Con hẻm hai, ba xuyệt hiện hữu là 3 m, được quy hoạch lộ giới 10 m. Tức muốn xây thì phải lùi vô mỗi bên 3,5 m. Chiều dài mỗi nhà chỉ còn lại 6,5 m. Trước đây nhà dưới 25 m2 không được xây dựng kiên cố nếu chủ nhà đó muốn xây lại. Do vậy những nhà 3,5 m x10 m kia sẽ chỉ được phép sửa tạm bợ để ở, còn những nhà 4 m x 10 m thì được xây kiên cố vì diện tích sau khi trừ lộ giới trên 25 m2.
Còn bây giờ nhà dưới 25 m2 có được xây nhiều tầng và kiên cố không thì tôi chưa biết. Một gia đình hai thế hệ cha mẹ và vợ chồng con cái 5-6 người sống trong không gian nhỏ hẹp như vậy vì quy hoạch lộ giới, ai sẽ đền bù thiệt hại không thể tính bằng tiền trên qua hơn 20 năm trời?
Nhà diện tích trên là hợp pháp, không lấn chiếm, nhà bị thu hẹp khi xây mới vì lộ giới, còn nhà không đủ diện tích xây thì sửa tạm bợ, không gian chật chội, tù túng như "cái chuồng" theo đúng nghĩa đen, nhưng đóng tiến thuế đất hàng năm vẫn đóng đủ diện tích 3,5 m x10 m hay 4 m x10 m.
Thứ năm, quy hoạch lộ giới hẻm khiến không gian sau xây dựng nhỏ hẹp đã đành, nhưng hơn 20 năm qua, các con hẻm tại thành phố hầu như y như hiện trạng cũ, không được mở rộng. Đường cái ở thành phố chỉ một số ít được mở rộng, nói gì đến mở rộng các con hẻm.
Chỉ một bản quy hoạch lộ giới, bao nhiêu gia đình phải sống trong không gian chật hẹp, tù túng mà thời gian mở rộng hẻm lại là vô thời hạn. Nỗi khổ này ai thấu hiểu cho người dân?
Mở rộng hẻm, nhưng lại cho kinh doanh trên vỉa hè có thu phí theo dự định sắp tới đây sẽ thực hiện, thì mở rộng hẻm, mở rộng vỉa hè chỉ có ích cho người buôn bán và tiền thu phí, còn lại, người dân hưởng lợi gì từ việc mở rộng này? Mở rộng hẻm để cho xe chữa cháy, xe cứu thương ra vào thuận tiện (nếu đúng là vậy), mà con hẻm hiện hữu gần nhà tôi ở rộng 4-5 m trở thành bãi giữ xe cho khách của các quán ăn, quán cà phê...
Đặc biệt vào cuối tuần, ngày thứ 6, 7, chủ nhật chật kín xe khách, nếu có cháy, có người cần cấp cứu, xe vào thế nào? Nếu có vào được tới nơi nhưng chậm do phải di chuyển xe của khách của các quán trên, gây hậu quả nghiêm trọng về người, tài sản, ai sẽ phải chịu trách nhiệm chính cho vấn đề này? Và mục đích mở rộng hẻm trở nên vô nghĩa với số đông.
Các sở ban ngành liên quan đến quy hoạch cần xác định lại lộ giới hẻm hợp lý. Với cá nhân tôi, hẻm rộng 4 m đã là quá đủ, quá lắm thì 5 m, cần tập trung mở rộng các đường cái tại thành phố. Tiếp đến, nếu không xác định thời gian mở rộng hẻm, hãy bỏ quy hoạch lộ giới hẻm để người dân được xây, sửa trên phần diện tích hợp pháp của mình.
Khi nào mở rộng hẻm thì tính đến chuyện đền bù. Còn nói rằng quy hoạch trước lộ giới để người dân không xây dựng phần lộ giới này thì quá thiệt thòi cho người dân. Bởi diện tích đất hợp pháp bao nhiêu thì xây dựng bấy nhiêu, nhà họ mua với giá tiền cho diện tích 4 m x 10 m, 3,5m x10 m chứ không phải trả tiền cho điện tích 4 m x 6,5 m hay 3,5 m x 6,5 m sau khi trừ lộ giới như trên.
Đình
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.