"Vào lúc 16h ngày 2/2 (4h ngày 3/2 giờ Hà Nội), các cuộc không kích nhắm vào Lực lượng Quds thuộc Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) cùng các nhóm dân quân liên quan đã được tiến hành ở Iraq và Syria", Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ (CENTCOM) cho biết trên mạng xã hội.
CENTCOM cho hay hàng loạt chiến đấu cơ đã được điều động tham gia cuộc không kích, trong đó có máy bay ném bom tầm xa, đã sử dụng hơn 125 quả đạn chính xác tấn công hơn 85 mục tiêu.
Các mục tiêu bị không kích gồm trung tâm chỉ huy, kiểm soát và tình báo cũng như những cơ sở lưu trữ tên lửa, rocket và máy bay không người lái (UAV) thuộc các nhóm vũ trang và lực lượng IRGC đã "tiếp tay cho các cuộc không kích chống lại lực lượng Mỹ và liên minh".
Một chiếc B-1B Lancer, máy bay ném bom chiến lược tầm xa của Mỹ, tham gia diễn tập ở TanTan, Morocco, hồi tháng 6/2023. Ảnh: US Army
"Phản ứng của chúng tôi bắt đầu từ hôm nay. Nó sẽ tiếp tục vào thời gian và địa điểm mà chúng tôi lựa chọn", Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố sau khi các cuộc không kích diễn ra. "Mỹ không tìm kiếm xung đột ở Trung Đông hay bất kỳ nơi nào khác trên thế giới. Nhưng hãy để tất cả những ai muốn tìm cách làm hại chúng tôi biết điều này: Nếu bạn làm tổn thương một người Mỹ, chúng tôi sẽ đáp trả".
Phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby cho hay các cuộc không kích diễn ra trong 30 phút và dường như đã thành công, thêm rằng Mỹ đã thông báo cho Iraq trước khi phát động tấn công.
"Chúng tôi không tìm kiếm một cuộc chiến với Iran", ông Kirby nói.
Theo Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR), ít nhất 18 tay súng thuộc các lực lượng thân Iran đã thiệt mạng trong những cuộc không kích ở miền đông nước này.
Nhóm giám sát cho hay ít nhất 26 địa điểm quan trọng là nơi ở của các nhóm thân Iran đã bị phá hủy, trong đó có cả kho vũ khí, nằm trải dài hơn 100 km từ thành phố Deir Ezzor tới Albu Kamal, gần biên giới Iraq.
Một số nguồn tin an ninh Iraq cho hay các cuộc tấn công quân sự đã nhằm vào những vị trí do các nhóm vũ trang thân Iran nắm giữ ở miền tây đất nước, đặc biệt là tại khu vực Al-Qaim ở biên giới với Syria.
"Trụ sở của các phe phái vũ trang ở khu vực Al-Qaim đã bị nhắm mục tiêu, theo thông tin sơ bộ, đó là kho vũ khí nhỏ", một quan chức Bộ Nội vụ Iraq nói.
Tướng Yehia Rasool, phát ngôn viên của Thủ tướng Iraq Mohamed Shia al-Sudani, nhấn mạnh các cuộc không kích "vi phạm chủ quyền Iraq" và sẽ mang lại "hậu quả tai hại cho an ninh, ổn định" của nước này cũng như khu vực.
Một thành viên của Hashed al-Shaabi, liên minh gồm các lực lượng bán quân sự tại Iraq, xác nhận về cuộc tấn công này và một cuộc không kích khác nhắm vào vị trí xa hơn về phía nam.
Các cuộc không kích trên diện rộng được tiến hành nhằm đáp trả cuộc tập kích bằng UAV vào căn cứ quân sự Mỹ tại Jordan hôm 28/1 khiến ba binh sĩ thiệt mạng. Washington cáo buộc các lực lượng do Iran hậu thuẫn đứng sau sự việc, dù Tehran bác bỏ.
Tổng thống Iran Ebrahim Raisi ngày 2/2 tuyên bố sẽ không khơi mào cuộc chiến nào, nhưng sẽ "đáp trả quyết liệt" bất cứ ai muốn bắt nạt Tehran. Tư lệnh IRGC Hossein Salami hôm 31/1 cũng cảnh báo lực lượng này sẽ trả đũa mọi mối đe dọa từ Mỹ.
Giới chuyên gia nhận định Washington có thể đối mặt nguy cơ bị Tehran và lực lượng ủy nhiệm đáp trả nặng nề, lún sâu thêm vào khủng hoảng ở Trung Đông khi phát động tấn công nhằm vào mục tiêu Iran. Hành động trả đũa của Iran sẽ rất đa dạng, từ sử dụng tên lửa đạn đạo tấn công các căn cứ Mỹ ở Iraq và Syria cho đến tăng cường cung cấp vũ khí cho các nhóm vũ trang trong khu vực.
Vũ Hoàng (Theo AFP, Reuters)