"Chúng tôi luôn giữ vững quan điểm trong suốt quá trình đàm phán, còn Trung Quốc lại đổi ý về những điều khoản quan trọng mà các bên đã đồng ý", Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) và Bộ Tài chính Mỹ cho biết trong tuyên bố chung hôm 3/6.
Hai cơ quan này cho hay họ "rất thất vọng" khi Trung Quốc "theo đuổi trò chơi đổ lỗi, bóp méo bản chất và lịch sử đàm phán thương mại giữa hai nước" trong các tuyên bố gần đây và trong sách trắng công bố hôm 2/6. Mỹ nhắc lại quan điểm rằng các nhà đàm phán Trung Quốc đã đảo ngược những điều khoản quan trọng trong thỏa thuận thương mại đã được hai bên nhất trí, bao gồm điều khoản thi hành.
"Yêu cầu của chúng tôi về những cam kết cụ thể, có thể thi hành từ phía Trung Quốc không phải là mối đe dọa với chủ quyền Trung Quốc", tuyên bố chung có đoạn. "Các chủ đề đàm phán đều là những thỏa thuận thương mại bình thường và cần thiết để xử lý những vấn đề mang tính hệ thống góp phần tạo nên thâm hụt thương mại không bền vững và thường xuyên".
Tuyên bố chung được đưa ra sau khi Bắc Kinh hôm 2/6 phát hành sách trắng về tranh chấp thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, khẳng định Mỹ phải chịu trách nhiệm về thất bại trong đàm phán.
Thứ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Thụ Văn, một thành viên trong nhóm đàm phán Bắc Kinh, sau khi trình bày sách trắng với truyền thông, đã nói Mỹ không thể gây "áp lực cực đoan" để ép buộc Trung Quốc. Bắc Kinh bày tỏ sẵn lòng hợp tác với Washington để "đạt thỏa thuận cùng có lợi" với điều kiện quyết định là "tôn trọng lẫn nhau".
Mỹ và Trung Quốc tiếp tục chỉ trích lẫn nhau sau khi cuộc đàm phán gần nhất thất bại hồi đầu tháng 5. Hy vọng về việc đạt được thỏa thuận thương mại chung bị phá vỡ khi chính truyền Tổng thống Donald Trump tăng thuế 25% với 200 tỷ USD hàng hóa của Trung Quốc và đe dọa sẽ tăng thuế với khoảng 300 tỷ USD hàng hóa còn lại. Bắc Kinh đáp trả bằng cách tăng thuế lên mức 25% với 60 tỷ USD hàng hóa của Mỹ, tuyên bố sẽ không nhượng bộ trước các đòi hỏi của Washington.
Hai bên chưa lên kế hoạch nối lại đàm phán. Hiện chưa rõ Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump có gặp song phương để thảo luận về biện pháp giải quyết chiến tranh thương mại khi dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 cuối tháng này tại Nhật Bản hay không.
Hồng Hạnh (Theo Reuters)