Không quân Mỹ thông báo đã hoàn thành dự án ghép nối hai tiêm kích F-35A Lightning II bị hư hỏng thành một chiếc hoàn chỉnh và bắt đầu quá trình đưa nó vào biên chế, trang tin hàng không quân sự Aviationist ngày 3/2 cho biết. Phi cơ này có biệt danh Franken-Lightning, ghép từ tên "F-35A Lightning II" và "quái vật Frankenstein".
Thông báo được đưa ra sau khi Aviationist hôm 26/1 công bố hình ảnh chiếc Franken-Lightning chạy trên đường băng căn cứ liên hợp Forth Worth ở bang Texas của Mỹ. Đây là nơi tập đoàn Lockheed Martin tiến hành bước kiểm định cuối cùng với chiếc tiêm kích ghép nối, trước khi cho phép nó quay lại biên chế.
Franken-Lightning về bản chất là chiếc F-35A có số hiệu sản xuất AF-211 gặp sự cố gãy càng mũi tại căn cứ không quân Hill ở bang Utah vào tháng 6/2020. Phần thân của AF-211 được ghép với mũi của tiêm kích F-35 có số hiệu sản xuất AF-27, chiếc bị cháy động cơ khi đậu ở căn cứ không quân Eglin tại bang Florida vào năm 2014.
Tiêm kích Franken-Lightning bay thử nghiệm chức năng trong bức ảnh đăng ngày 31/1. Ảnh: Không quân Mỹ
Dự án được Văn phòng Quản lý Chương trình F-35 (JPO) tiến hành với sự hỗ trợ của Không đoàn Tiêm kích số 388 đóng ở căn cứ Hill, Tổ hợp Hậu cần Hàng không Ogden và nhà sản xuất Lockheed Martin. Không quân Mỹ cho biết đây là lần đầu tiên hai phi cơ F-35A bị hư hại được ghép thành công thành một chiếc hoàn chỉnh.
"Khi tham gia dự án, chúng tôi biết sẽ phải thực hiện nhiệm vụ chưa từng có tiền lệ", trung úy Ryan Bare thuộc Phi đoàn Không kích số 4, Không đoàn số 388, cho biết. "Dù vậy, đây cũng là cơ hội để đội kỹ sư bảo dưỡng của chúng tôi nâng cao tay nghề và tích lũy kinh nghiệm".
Đội ngũ tại căn cứ Hill đã chế tạo bộ công cụ chuyên dụng hoàn toàn mới để phục vụ dự án. Công đoạn này được thực hiện tại Tổ hợp Hậu cần Hàng không Ogden trước khi xác phi cơ AF-211 được bàn giao lại cho Không đoàn số 388 vào tháng 11/2023.
Trong giai đoạn cuối của quá trình ghép xác tiêm kích, các kỹ thuật viên có rất nhiều việc cần làm, như lắp đặt lại bánh đáp, mua và lắp đặt dây đai hỗ trợ cùng bộ điều khiển, đấu nối dây điện, phục hồi buồng lái, hệ thống máy tính hàng không và ghép nối nhiều linh kiện khác.
Mũi của chiếc AF-27 được ghép vào thân chiếc AF-211 bằng Hệ thống Bảo dưỡng Di động (MMS) tại căn cứ Hill tháng 10/2023. Ảnh: Không quân Mỹ
Sau khi công việc ở căn cứ Hill hoàn tất, chiếc phi cơ đã thực hiện thành công chuyến bay kiểm tra chức năng trước khi được chuyển đến căn cứ liên hợp Forth Worth. Sau khi Lockheed Martin xác nhận nó đã vượt qua bước kiểm định cuối cùng, chiếc Franken-Lightning sẽ quay về căn cứ Hill để gia nhập biên chế của Phi đoàn số 4.
Dự án này sẽ có tác động lâu dài đối với hoạt động bảo dưỡng, vận hành các phi cơ F-35 còn lại của không quân Mỹ. Thông qua dự án, JPO sẽ có thêm thông tin để cập nhật bộ Dữ liệu Kỹ thuật Chung, tài liệu được các đội bảo trì F-35 sử dụng để lắp đặt và kiểm tra linh kiện mới.
Dự án ghép xác này cũng chỉ có chi phí dưới 6 triệu USD, ít hơn nhiều so với con số 80 triệu USD để mua mới tiêm kích F-35, giúp không quân Mỹ tiết kiệm được nhiều ngân sách.
Phạm Giang (Theo Aviationist)