Việc xây dựng các cơ sở của Trung Quốc cho "mục đích quân sự" tại các đảo nhân tạo đang làm gia tăng căng thẳng và có nguy cơ khiến các bên tuyên bố chủ quyền khác "quân sự hóa" theo, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tuyên bố trong một cuộc họp liên quan đến Hội nghị Ngoại trưởng Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tại Malaysia hôm qua.
"Tôi phải nói rõ ràng: Mỹ sẽ không chấp nhận hạn chế về tự do hàng hải, hàng không và các hoạt động sử dụng hợp pháp khác" trên Biển Đông, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói thêm.
Ông khẳng định "mặc dù có lời đảm bảo rằng những quyền tự do này sẽ được tôn trọng, chúng ta vẫn thấy những cảnh báo được đưa ra, và có nỗ lực hạn chế đi lại trong những tháng gần đây".
Theo SMH, đây là lời lên án gay nhất của Mỹ về hoạt động xây đảo nhân tạo của Trung Quốc ở Biển Đông. Giới chuyên gia nhận định việc Ngoại trưởng Kerry thẳng thừng chỉ trích Bắc Kinh, ngay trước mặt người đồng nhiệm Trung Quốc, có khả năng đưa Biển Đông vào chương trình nghị sự trong chuyến thăm Mỹ của Chủ tịch Tập Cận Bình vào tháng tới.
Trung Quốc nhiều lần cảnh báo, xua đuổi máy bay quân sự Philippines ra khỏi vùng gần đảo nhân tạo nước này xây dựng tại quần đảo Trường Sa, các quan chức quân đội Philippines cho biết.
Hải quân Trung Quốc hồi tháng 5 phát đi 8 cảnh báo đối với phi hành đoàn trên máy bay trinh sát P8-A Poseidon của Mỹ, khi nó bay vào gần khu vực mà Trung Quốc bồi đắp.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị hôm 6/8 tuyên bố Bắc Kinh đã ngừng cải tạo đất tại Biển Đông. Ông nói rằng ASEAN và Trung Quốc chia sẻ mong muốn giải quyết các vấn đề gai góc thông qua đối thoại. Kerry cho biết ông hy vọng Trung Quốc đã ngừng xây đảo, nhưng điều Trung Quốc cần phải làm là chấm dứt "quân sự hóa" các đảo nhân tạo.
Ông Kerry nói thêm rằng cam kết giải quyết vấn đề Biển Đông của ông Vương Nghị không đạt được đến mức như nhiều người hy vọng.
Phương Vũ