Tiêm kích F/A-18E Mỹ hạ cánh trên tàu sân bay. Ảnh: US Navy.
Hải quân Mỹ đang nghiên cứu thiết kế khung thân, hệ thống điều khiển hoả lực, cảm biến tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI), vũ khí và động cơ để phát triển tiêm kích thế hệ 6 hoạt động trên tàu sân bay. Chúng được kỳ vọng sẽ thay thế hoàn toàn các biến thể tiêm kích đa năng F/A-18 trong biên chế hải quân Mỹ hiện nay, theo Fox News.
Chương trình mang tên "Làm chủ bầu trời thế hệ mới" (NGAD) đã hoàn tất giai đoạn ý tưởng để chuyển sang nghiên cứu nguyên mẫu với mục tiêu biên chế tiêm kích hạm thế hệ 6 trong thập niên 2030.
Cảm biến tích hợp AI có thể thu thập, đánh giá lượng lớn thông tin chiến trường trong thời gian ngắn, giúp tăng tối đa khả năng trinh sát mà không yêu cầu gắn thêm các tổ hợp trinh sát bên ngoài máy bay, giúp giảm diện tích phản xạ radar, khiến đối phương khó phát hiện chiến đấu cơ Mỹ hơn.
Các hệ thống cảm biến và vũ khí tầm xa tích hợp AI sẽ giảm đáng kể độ trễ tín hiệu giữa máy móc và con người. Các thuật toán sẽ phân tích thông tin mới nhận được, so sánh với dữ liệu có sẵn để đưa ra kết luận mà không cần sự can thiệp từ bên ngoài, giúp chỉ huy đưa ra quyết định một cách nhanh chóng.
Lầu Năm Góc đang tìm kiếm giải pháp chế tạo tiêm kích thế hệ 6 nhằm thay thế những chiến đấu cơ thế hệ 4 đang trở nên lạc hậu như F-15 và F/A-18. Tuy nhiên, nhiều quan chức Mỹ và chuyên gia cho rằng công nghệ AI hiện nay vẫn chưa hoàn thiện, trong khi tiêm kích F-15, F-16 và F/A-18 vẫn còn khả năng nâng cấp để phù hợp với chiến trường tương lai.
Báo cáo mang tên "Những khó khăn của máy bay thế hệ 6" do Trường Sau đại học Hải quân Mỹ công bố đặt dấu hỏi về việc phát triển tiêm kích trang bị AI, cho rằng Washington nên hoãn dự án phát triển chiến đấu cơ thế hệ mới cho đến khi đạt tiến bộ vượt bậc trong các công nghệ liên quan.
Tiêm kích thế hệ 6 là khái niệm được đưa ra nhằm mô tả các máy bay chiến đấu vượt trội tiêm kích thế hệ 5 hiện nay. Mỹ và Nga dự kiến bay thử tiêm kích thế hệ 6 đầu tiên trong thập niên 2030, các quốc gia như Anh, Đức và Nhật cũng đang nghiên cứu phương án này.
Tính năng của tiêm kích thế hệ 6 vẫn chưa được định hình chính xác, nhưng chúng sẽ có tầm bay và tải trọng vũ khí lớn hơn nhiều so với thế hệ 5. AI sẽ đóng vai trò quan trọng, gồm thu thập và phân tích dữ liệu để giảm tải cho phi công. Khả năng điều khiển từ xa cũng là một giải pháp được xem xét, cho phép máy bay thực hiện nhiệm vụ mà không cần người lái, hạn chế yếu tố cản trở như sức khỏe và khả năng chịu đựng của con người.
Lã Linh