"Quan chức quân đội Campuchia từ chối cho tùy viên quân sự Marcus Ferrara tiếp cận toàn bộ cơ sở hạ tầng trong chuyến thăm ngắn tại căn cứ Ream hôm 11/6. Đại tá Ferrrara chấm dứt hoạt động và đề xuất phía Campuchia sắp xếp lại một chuyến thăm khác với đầy đủ quyền tiếp cận vào thời điểm sớm nhất", đại sứ quán Mỹ tại Campuchia ra thông cáo cho biết.
Chỉ huy căn cứ Ream Oul Seyha từ chối bình luận về thông tin, trong khi phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Campuchia Chhum Socheat chưa cho biết phản ứng.
Thông tin được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman gặp Thủ tướng Campuchia Hun Sen, trong đó quan chức Mỹ bày tỏ quan ngại nghiêm trọng về hiện diện quân sự và quá trình xây dựng các công trình của Trung Quốc tại căn cứ Ream. Washington kêu gọi Phnom Penh duy trì "chính sách đối ngoại độc lập và cân bằng, vì lợi ích cao nhất của nhân dân Campuchia".
Thủ tướng Hun Sen sau đó đồng ý cho đại sứ quán Mỹ tại Campuchia tổ chức các chuyến thăm định kỳ đến căn cứ Ream. Đại sứ quán Mỹ khẳng định những hoạt động như vậy là bước tiến quan trọng nhằm duy trì minh bạch và tin tưởng lẫn nhau giữa các nước.
Trong báo cáo công bố ngày 21/5 và cập nhật một tuần sau đó, tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) phát hiện hai tòa nhà được xây dựng cấp tốc tại khu vực từng là sở chỉ huy chiến thuật của Ủy ban An ninh Hàng hải Quốc gia Campuchia, vốn được Mỹ tài trợ xây dựng ở căn cứ Ream.
Tuy nhiên, giới chức Campuchia cuối năm ngoái san phẳng công trình để lấy chỗ xây hai tòa nhà mới, làm dấy lên lo ngại Trung Quốc có thể hưởng lợi từ hoạt động nâng cấp căn cứ hải quân Ream.
Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia Tea Banh hôm 2/6 cho biết Campuchia đã yêu cầu sự giúp đỡ của Trung Quốc. "Họ đến để giúp đỡ, Campuchia rất biết ơn và đã cảm ơn họ. Sự giúp đỡ này đã được thảo luận rõ ràng, không có ràng buộc nào cả. Trung Quốc không được độc quyền tiếp cận cảng như một số người cáo buộc. Sau khi hoàn thành, họ sẽ bàn giao nó cho Campuchia. Campuchia có toàn quyền sử dụng căn cứ", ông nói thêm.
Vũ Anh (Theo Reuters)