Reuters dẫn lời một quan chức ngoại giao cấp cao Mỹ cho biết, ông Kerry nêu quan ngại với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị trong cuộc gặp bên lề Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN đang diễn ra tại Malaysia. Ngoại trưởng Mỹ nói với ông Vương rằng Washington không đứng về bên nào trong các tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông, nhưng muốn thấy tranh chấp được giải quyết hòa bình, theo luật quốc tế.
Ông cũng tái nhắc lo ngại của Mỹ về việc "quân sự hóa" các thực thể Trung Quốc đang chiếm giữ ở quần đảo Trường Sa.
"Ông hối thúc Trung Quốc, cùng với các bên tuyên bố chủ quyền khác, ngừng các hành động có vấn đề nhằm tạo không gian cho ngoại giao", quan chức Mỹ cho biết.
Trước cuộc gặp Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị ở Kuala Lumpur, Ngoại trưởng Kerry nói ông sẽ bàn về việc Washington kêu gọi dừng các hoạt động ở Biển Đông gây quan ngại trong khu vực.
Washington chỉ trích Trung Quốc cải tạo đất đá và nhanh chóng xây dựng 7 hòn đảo nhân tạo trái phép ở quần đảo Trường Sa, vốn thuộc chủ quyền của Việt Nam, trên Biển Đông.
Ông Kerry sau đó nói với những người đồng cấp thuộc ASEAN rằng ông đã có "một cuộc gặp mặt tốt đẹp" với ông Vương, nhưng chỉ chia sẻ rất ít thông tin về cuộc thảo luận.
"Chúng tôi muốn đảm bảo an ninh ở những tuyến đường biển và khu vực đánh bắt cá và muốn được thấy các tranh chấp trong khu vực được xử lý một cách hòa bình, trên cơ sở luật quốc tế", ông Kerry nói trong diễn văn khai mạc trước các bộ trưởng ngoại giao ASEAN.
"Tôi rất hy vọng rằng trong cuộc gặp này, theo diễn biến trong hôm nay và ngày mai, tất cả chúng ta sẽ tìm ra cách để cùng nhau tiến lên phía trước một cách hiệu quả", ngoại trưởng Mỹ nói thêm.
Thông cáo Bộ Ngoại giao Trung Quốc sau đó cho hay trong cuộc gặp với ông Kerry, ông Vương nói nước này "luôn cam kết làm việc với các quốc gia liên quan để giải quyết tranh chấp bằng đàm phán hòa bình". "Các nước không ở trong khu vực cần tôn trọng nỗ lực của Trung Quốc và các nước ASEAN", ông Vương tuyên bố.
Ngoại trưởng Trung Quốc hôm 3/8 cho rằng yêu cầu "đóng băng" hoạt động ở Biển Đông là "phi thực tế". Trung Quốc cũng tuyên bố không muốn vấn đề tranh chấp được nêu ra tại các cuộc họp của ASEAN tuần này, nhưng một số bộ trưởng các nước Đông Nam Á, trong đó có cả nước chủ nhà Malaysia, phản đối đề nghị, cho rằng đây là vấn đề rất quan trọng, không thể bỏ qua.
Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia Anifah Aman nói các nước thành viên ASEAN nhất trí cần tăng cường "kiềm chế hành vi làm phức tạp hay theo thang căng thẳng" ở Biển Đông.
Hiện Trung Quốc không cho thấy dấu hiệu ngừng xây đảo nhân tạo trái phép ở Biển Đông. Nước này cũng cáo buộc Mỹ quân sự hóa Biển Đông khi tập trận chung và tuần tra.
Trọng Giáp (theo Reuters)