"Chúng tôi kiên định trong suốt vài năm qua rằng quá trình chuyển tiếp dân chủ toàn diện, dân sự nắm quyền ở Miến Điện, cần có cải cách hiến pháp", AFP dẫn lời Ben Rhodes, trợ lý chính sách đối ngoại cấp cao cho Tổng thống Mỹ Barack Obama, nói. Miến Điện là cách gọi trước đây của Myanmar.
Theo ông Rhode, ngay cả khi đảng đối lập Liên minh Quốc gia vì Dân chủ (NLD) của bà Aung San Suu Kyi giành thắng lợi trong cuộc bầu cử vừa diễn ra, 25% số ghế quốc hội cùng các vị trí quan trọng trong chính phủ vẫn thuộc về quân đội.
"Và sau đó cần sửa đổi những quy định không cho bà Suu Kyi nhậm chức tổng thống", ông Rhode cho biết thêm. "Trong tương lai, đây là câu hỏi để giới lãnh đạo và người dân Miến Điện quyết định".
Bà Suu Kyi không thể lên nắm quyền bởi hiến pháp Myanmar năm 2008 không cho phép người có con hoặc chồng là người ngoại quốc làm tổng thống. Con trai cùng người chồng quá cố của bà Suu Kyi đều là người Anh. Quy định trên nghi là do chính quyền quân sự Myanmar đặt ra để ngăn bà Suu Kyi lãnh đạo đất nước.
Ông Rhode cho biết sau khi quốc hội được bầu và một tổng thống mới được bổ nhiệm, "vào lúc nào đó, quốc hội cùng những nhà lãnh đạo sẽ ra quyết định về cải cách và hiến pháp". "Tôi nghĩ Aung San Suu Kyi, với vị trí lãnh đạo NLD, sẽ là tiếng nói lãnh đạo hướng đi tương lai của đất nước", Rhode nói.
Chính quyền quân sự đã điều hành Myanmar trong nửa thế kỷ và giam lỏng bà Suu Kyi tại nhà trong 15 năm. Bà Suu Kyi nhiều khả năng thắng cử áp đảo sau cuộc đấu tranh kéo dài 25 năm. NLD hiện đã giành hơn 80% số ghế được đưa ra tranh cử trong cuộc bầu cử diễn ra hôm 8/11.
Tổng thống Mỹ Barack Obama hôm qua gửi lời chúc mừng Suu Kyi vì đảng của bà sắp giành chiến thắng. Ông ca ngợi "nỗ lực không ngừng nghỉ cùng sự hy sinh suốt nhiều năm để thúc đẩy một Miến Điện dân chủ và hòa bình hơn" của bà Suu Kyi.
Tổng thống Obama còn gọi điện cho người đồng cấp Myanmar Thein Sein chúc mừng ông vì tổ chức một cuộc bầu cử tự do và công bằng, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc "các bên tôn trọng kết quả chính thức và cùng hành động với tinh thần đoàn kết", Nhà Trắng cho biết.
Như Tâm