Các hợp đồng quân sự của Lầu Năm Góc cho thấy Mỹ đang lập kế hoạch triển khai vũ khí hạt nhân đến sân bay quân sự Lakenheath tại Suffolk, vùng duyên hải phía đông nước Anh, theo điều tra của báo Telegraph đăng ngày 26/1.
Căn cứ Lakenheath, do quân đội Mỹ sử dụng theo thỏa thuận đồng minh với Anh, từng cất giữ vũ khí hạt nhân thời Chiến tranh Lạnh. Washington rút vũ khí hạt nhân khỏi lãnh thổ Anh vào năm 2008, trong nỗ lực hạ nhiệt căng thẳng giữa Moskva và phương Tây.
Các tài liệu được tìm thấy trên website đấu thầu quốc phòng của Mỹ. Trong một thông báo đăng tháng 8/2023, Lầu Năm Góc yêu cầu nhà thầu cung cấp công sự canh gác và vật liệu che chắn cho quân nhân thuộc Phi đoàn An ninh 48, với yêu cầu kỹ thuật là bảo vệ nhân sự trước các đòn tấn công bằng súng và tên lửa đạn đạo.
"Sứ mệnh hạt nhân sắp tới của Phi đoàn An ninh 48 đòi hỏi sự bảo vệ trước những đòn tấn công đạn đạo", tài liệu đấu thầu mô tả.
Một hợp đồng khác đăng ngày 24/1 yêu cầu nhà thầu cung cấp thiết bị thủy lực phục vụ di chuyển tiêm kích F-35 và hệ thống "hỗ trợ kiên cố cấp bách". Các tài liệu cho thấy Lầu Năm Góc dự kiến triển khai thi công từ tháng 6.
Những nội dung thi công này liên quan mục chi tiêu xây dựng "cơ sở cất giữ kiên cố" mới ở Lakenheath, được công bố lần đầu tiên trong chi tiêu ngân sách quốc phòng năm 2023 của Mỹ. Khái niệm "kiên cố" (surety) thường được Lầu Năm Góc dùng cho hạ tầng an toàn hạt nhân trong giai đoạn vũ khí lưu kho, theo giới thạo tin quân sự Mỹ.
Chính phủ Mỹ và Anh không bác bỏ hay xác nhận kế hoạch đưa vũ khí hạt nhân trở lại căn cứ không quân Lakenheath.
"Mỹ nâng cấp thường kỳ cơ sở quân sự tại các nước đồng minh. Tài liệu hành chính ngân sách thường đề cập đến các hoạt động này, song tài liệu không mang tính gợi mở, phỏng đoán hay tiết lộ chiến lược cụ thể nào. Mỹ luôn giữ nguyên tắc không thừa nhận hay bác bỏ quyết định bố trí hoặc rút lại vũ khí hạt nhân ở bất kỳ nơi nào", người phát ngôn Lầu Năm Góc cho biết.
Theo Telegraph, kế hoạch trên là một phần chương trình xây dựng và nâng cấp cơ sở hạt nhân của liên minh quân sự NATO, giữa lúc quan hệ Nga và phương Tây leo thang căng thẳng sau khi chiến sự nổ ra tại Ukraine vào năm 2022.
Mỹ có thể bố trí tại Lakenheath bom hạt nhân B61-12, loại vũ khí có sức công phá khoảng 50 kiloton, gấp ba lần vụ nổ ở Hiroshima năm 1945.
Mỹ đang triển khai vũ khí hạt nhân tại Bỉ, Đức, Italy, Hà Lan và Thổ Nhĩ Kỳ theo thỏa thuận chia sẻ năng lực hạt nhân trong khuôn khổ liên minh NATO.
Bộ Ngoại giao Nga tháng 9/2023 cảnh báo Moskva sẽ nhìn nhận động thái vũ trang hạt nhân tại Anh là "bước leo thang" và sẵn sàng phản ứng "bằng biện pháp phù hợp".
Thanh Danh (Theo Telegraph, Kyiv Independent)