Video do lực lượng thủy quân lục chiến Mỹ đăng trên mạng xã hội hôm 18/3 cho thấy một quân nhân trú ẩn bên trong tòa nhà bỏ hoang, sau khi chạy thoát khỏi hỏa lực của kẻ địch. Cho rằng bản thân đã an toàn, người lính trên dùng điện thoại di động để gửi tin nhắn yêu cầu hỗ trợ kèm vị trí đang ẩn nấp.
Quân nhân Mỹ và đồng đội không nhận ra rằng cuộc trao đổi của họ đã bị chặn thu. Khi lực lượng hỗ trợ đến nơi cũng là lúc khu vực này trúng đòn tập kích rocket của đối phương, khiến hàng chục binh sĩ thiệt mạng.
Video sau đó trích dẫn tiêu đề các bài báo về hậu quả của việc binh sĩ sử dụng điện thoại di động tại chiến trường Ukraine, trong đó có vụ hàng chục lính Nga thiệt mạng do trúng đạn pháo phản lực HIMARS hồi cuối năm 2022.
Binh sĩ Mỹ bị lộ vị trí và tập kích do dùng điện thoại di động trong video minh họa đăng ngày 18/3. Video: USMC
Bộ Quốc phòng Nga nhận định nguyên nhân lực lượng Nga trúng tập kích là do binh sĩ sử dụng điện thoại di động, song dường như còn một số yếu tố khác góp phần dẫn đến thảm kịch này.
"Nếu bị phát hiện, bạn có thể bị nhắm mục tiêu. Nếu bị nhắm mục tiêu, bạn có thể chết", tướng Eric Smith, tư lệnh thủy quân lục chiến Mỹ, nói trong video.
Ngay cả khi không gửi tọa độ vị trí của mình qua tin nhắn di động như trong video, quân nhân vẫn có thể khiến bản thân và đồng đội gặp nguy hiểm bằng những thói quen khác, ví dụ gọi điện thoại cho người thân ở nhà hay chia sẻ video lên mạng xã hội.
"Các cuộc gọi điện, tin nhắn hay hình ảnh chia sẻ với bạn bè thông qua các phương thức liên lạc không bảo mật đều có thể bị chặn thu và khai thác dữ liệu, từ đó xác định nơi chúng được gửi đi. Thông tin thu được từ các bức ảnh đăng công khai từng dẫn đến các sự việc gây thương vong lớn ở Ukraine", cây viết Kelsey Baker của trang Business Insider cho biết.
Nga đã một số lần ban hành lệnh cấm binh sĩ dùng điện thoại di động. Hạ viện nước này năm 2024 đề xuất dự luật trừng phạt quân nhân có hành vi sử dụng điện thoại riêng khi chiến đấu.
Ngay cả khi binh sĩ không chủ đích sử dụng điện thoại di động mà cất trong người, thiết bị này vẫn có thể vô tình phát ra tín hiệu làm lộ vị trí của họ, nếu nó tự động kết nối với trạm thu phát sóng.

Quân nhân Ukraine dùng điện thoại tại căn cứ ở tỉnh Donetsk tháng 3/2023. Ảnh: AFP
"Tính chất của chiến tranh sẽ tiếp tục thay đổi. Sự phổ biến của công nghệ khiến việc quản lý dấu hiệu nhận biết ngày càng trở nên thiết yếu trên chiến trường", tướng Smith cho hay.
Dấu hiệu nhận biết là thuật ngữ để chỉ mức độ dễ bị phát hiện của một đơn vị quân sự. Ánh sáng, tiếng ồn và chuyển động là các yếu tố ảnh hưởng đến dấu hiệu nhận biết. Với sự phổ biến của điện thoại di động và mạng xã hội, kỷ luật về dấu hiệu nhận biết đang trở thành vấn đề ngày càng cấp bách.
Tướng Smith không phải là lãnh đạo duy nhất của thủy quân lục chiến Mỹ từng cảnh báo về điện thoại di động. David Berger, cựu tư lệnh lực lượng này, hồi năm 2022 cũng bày tỏ quan ngại về rủi ro liên quan đến thiết bị trên.
"Cách đây 30 năm, chúng tôi không phải lo lắng lắm về việc sẽ phát đi tín hiệu mỗi khi nhấn nút", ông khi đó nói.
Phạm Giang (Theo Business Insider)