Chỉ huy liên quân do Mỹ dẫn đầu tại Afghanistan Scott Miller cho biết lệnh rút binh sĩ một cách trật tự và bàn giao căn cứ, thiết bị quân sự cho lực lượng địa phương đã bắt đầu, thêm rằng động thái này diễn ra theo quyết định của Tổng thống Joe Biden nhằm chấm dứt cuộc chiến dài nhất trong lịch sử Mỹ.
"Các lực lượng nước ngoài có đủ năng lực và phương án để tự bảo vệ mình trong quá trình rút lui, đồng thời sẽ tiếp tục hỗ trợ quân chính phủ Afghanistan. Tôi đã thảo luận với các thành viên trong Ủy ban Chính trị Taliban, nói với họ rằng quay lại với bạo lực hoặc mọi nỗ lực dẫn tới quyết định quân sự sẽ chỉ gây thêm thảm kịch cho đất nước và người dân Afghanistan", tướng Miller nói.
Lính Mỹ về nước sau khi làm nhiệm vụ tại Afghanistan năm 2020. Ảnh: US Army.
Quân đội Mỹ trước đó kéo dài thời gian hiện diện của nhóm tác chiến tàu sân bay Dwight Eisenhower tại Trung Đông và điều thêm các oanh tạc cơ chiến lược B-52 đến khu vực để yểm trợ nỗ lực rút quân.
Một số chuyên gia an ninh cảnh báo Taliban có thể không để lực lượng Mỹ rút khỏi Afghanistan một cách hòa bình, trong bối cảnh đụng độ giữa nhóm phiến quân này với lực lượng chính phủ vẫn tiếp diễn.
Quyết định rút quân khỏi Afghanistan sẽ kết thúc cuộc chiến dài nhất lịch sử của Mỹ, nằm trong thỏa thuận hòa bình được chính quyền cựu tổng thống Donald Trump ký với Taliban trước đó. Theo cam kết ban đầu, Mỹ sẽ rút toàn bộ lực lượng còn lại, khoảng 2.500-3.500 quân, khỏi Afghanistan trước ngày 1/5. Tuy nhiên, chính quyền Biden nhiều lần cho biết khó có khả năng hoàn thành trước thời hạn này.
Quyết định rút quân đã gây một số phản ứng trái chiều. Các nghị sĩ Mỹ đề xuất duy trì lực lượng hỗ trợ chính phủ Afghanistan, thậm chí chỉ trích đây là kế hoạch "điên rồ" và "thảm họa từ thói vô trách nhiệm". Tuy nhiên, các cựu binh Mỹ lên tiếng ủng hộ và hoan nghênh quyết định rút quân khỏi Afghanistan.
Cuộc chiến ở Afghanistan đã ngốn của nước Mỹ hơn 2.000 tỷ USD, khiến 2.355 lính Mỹ thiệt mạng, mà vẫn không đạt được mục tiêu biến quốc gia này thành một "nền dân chủ ổn định". Quân đội Mỹ từ lâu đã từ bỏ mục tiêu giành chiến thắng quân sự tại Afghanistan.
Số binh sĩ Mỹ đồn trú tại Afghanistan đã bị cắt giảm từ hơn 100.000 năm 2011 xuống 3.500, với hai nhiệm vụ chính là hỗ trợ trấn áp phiến quân al-Qaeda và gây áp lực buộc Taliban ký thỏa thuận hòa bình lâu dài với chính phủ Afghanistan.
Vũ Anh (Theo Reuters)