Một chiếc Boeing 747. Ảnh: flighthistory.net. |
Sự cố xảy ra cách đây 28 năm và đã may mắn kết thúc tốt đẹp. Cơ trưởng chiếc phi cơ đó là Eric Moody, kể lại với BBC trải nghiệm kinh hãi do bụi núi lửa gây ra cho máy bay. Bụi núi lửa đang khiến hàng nghìn chuyến bay ở châu Âu bị hủy hoặc hoãn.
Chiếc Boeing 747 do cơ trưởng Eric Moody điều khiển cất cánh từ thủ đô Kuala Lumpur của Malaysia vào tối 24/6/1982 để bay tới Perth, Australia. Có 247 hành khách trên máy bay. Phi hành đoàn không nhận thấy bất kỳ dấu hiệu đáng lo ngại nào khi cất cánh. Thời tiết đẹp và các phi công dự đoán họ sẽ trải qua một buổi tối bình yên.
Dấu hiệu bất thường đầu tiên xuất hiện khi máy bay đạt tới độ cao cần thiết và bay qua đảo Java ở phía đông nam Ấn Độ Dương.
Cơ trưởng Moody vừa đi ra khỏi buồng lái để nghỉ ngơi thì một phi công gọi ông quay trở lại. Khi trèo lên cầu thang ông nhìn thấy khói bốc ra từ các ống trên sàn máy bay và có một mùi cay lan tỏa. Moody mở cửa buồng lái và nhìn thấy kính chắn gió bốc cháy do hiện tượng phóng tĩnh điện.
Nhưng điều đó chưa đủ để phi hành đoàn cảm thấy hoảng hốt.
“Hiện tượng phóng tĩnh điện thường xảy ra trên những đám mây cao. Nhưng sau đó sự việc tiến triển thành một sự kiện mà chúng tôi chưa từng thấy”, Moody kể.
Khói bụi bốc lên từ miệng núi lửa bên dưới sông băng Eyjafjallajokull tại Iceland vào ngày 14/4. Ảnh: AFP. |
Khi nhìn ra ngoài các cửa sổ buồng lái, phi hành đoàn phát hiện phần trước của các động cơ phát sáng như thể chúng bị cháy ở bên trong.
Ngay sau đó kỹ sư trên máy bay xác định bụi là nguyên nhân khiến động cơ phát sáng.
“Động cơ số 2 và số 4 không chạy. Động cơ số 3 cũng ngừng. Tất cả động cơ đều ngừng hoạt động”, người kỹ sư báo cáo.
Trong vòng vài giây, phi cơ chở khách được trang bị 4 động cơ Rolls Royce trở thành một tàu lượn.
Để có thêm thời gian tìm giải pháp, cơ trưởng Moody đưa máy bay về chế độ lái tự động và ra lệnh liên lạc với trung tâm điều khiển dưới mặt đất. Trong lúc phi hành đoàn đang khẩn trường tìm hiểu nguyên nhân khiến động cơ hỏng, hành khách vẫn hầu như không biết chuyện gì đang diễn ra. Nhưng cuối cùng, khi mặt nạ dưỡng khí tự động rơi xuống vì máy bay giảm độ cao, phi hành đoàn buộc phải báo tin dữ.
“Xin chào các quý bà và quý ông. Đây là thông báo của cơ trưởng. Chúng ta gặp một vấn đề nhỏ. Tất cả 4 động cơ ngừng hoạt động. Chúng tôi đang cố gắng hết sức để chúng hoạt động trở lại. Tôi tin rằng quý vị sẽ không cảm thấy quá lo lắng”, Moody thông báo.
Cơ trưởng Eric Moody vào năm 1982. Ảnh: PA. |
Cuối cùng, sau khoảng 15 phút không có điện, các động cơ đã hoạt động trở lại. Nhóm kỹ sư nhận thấy bụi nóng chảy chui vào các động cơ khiến chúng trục trặc. Động cơ chỉ hoạt động trở lại khi bụi chuyển sang thể rắn và văng ra ngoài.
“Chúng tôi rơi tự do từ độ cao hơn 11.000 m tới độ cao 3.600 m trước khi động cơ hoạt động trở lại”, Moody hồi tưởng.
Phi cơ quay trở lại Jakarta và hạ cánh an toàn mặc dù một động cơ lại hỏng trong quá trình đáp xuống.
Hai ngày sau các nhà điều tra mới kết luận 4 động cơ máy bay ngừng hoạt động vì bụi núi lửa. Phi cơ lọt vào một đám mây bụi do hoạt động của núi lửa Galunggung – cách Jakarta chừng 176 km về phía đông nam – tạo nên.
Quá trình kiểm tra cho thấy thiệt hại mà những hạt bụi nhỏ xíu có thể gây nên đối với động cơ. Phần chỏm của những cánh quạt tua bin trong cả 4 động cơ đều biến mất. Phát hiện này sau đó được đưa vào một báo cáo về những mối hiểm họa từ bụi núi lửa đối với máy bay.
Minh Long