Nhóm nghiên cứu bọc thạch cao bảo vệ cho xương lười đất khổng lồ ở Tanque Loma. Ảnh: IFL Science.
Emily Lindsey, tiến sĩ tại bảo tàng La Brea Tar Pits, cùng đồng nghiệp tiến hành phân tích 575 đoạn xương khai quật tại hồ nhựa đường Tanque Loma, Ecuador. Chúng thuộc về ít nhất 22 con lười đất khổng lồ (Eremotherium laurillardi), loài vật nay đã tuyệt chủng. Nghiên cứu đăng trên tạp chí Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology hôm 15/4.
Hồ nhựa đường rất hiếm nhưng lại lưu trữ lượng lớn hóa thạch đa dạng. Vì vậy, khám phá chúng là ưu tiên của giới khoa học, Lindsey cho biết.
"Hồ nhựa đường là một trong những địa điểm khai quật hóa thạch hiếm hoi mà chúng ta có thể tìm thấy dấu tích của cả một hệ sinh thái cổ đại, gồm lá cây và xương, thú lớn và côn trùng tí hon, hạt giống và vỏ cứng của động vật. Hồ nhựa đường vô cùng giá trị với nhà cổ sinh vật học muốn tìm hiểu những khía cạnh như tiến hóa, cổ sinh thái, biến đổi khí hậu. Nó đặc biệt quan trọng ở các khu vực như Trung Mỹ, Nam Mỹ, nơi hóa thạch từ thế Canh Tân rất hiếm", bà nói.
Nhóm chuyên gia áp dụng phương pháp định tuổi bằng đồng vị carbon và phát hiện hầu hết xương lười đất khổng lồ ở Tanque Loma có niên đại 18.000 - 23.000 năm. Dữ liệu trầm tích, địa hóa và hóa thạch chỉ ra, đây từng là môi trường thiếu oxy, có thể là đầm lầy và trải qua những đợt hạn hán định kỳ.
Mồ chôn tập thể có khả năng hình thành qua thời gian hoặc xuất hiện đột ngột sau một thảm họa. Ban đầu, các nhà nghiên cứu cho rằng Tanque Loma từng là hồ nước, động vật thường xuyên tới trong thời gian dài rồi chết dần vì nhiều nguyên nhân.
Tuy nhiên, dựa vào sự tích tụ hóa thạch, độ tuổi đa dạng của lười đất khổng lồ và lượng lớn phân tương ứng với thực vật mà chúng ăn, họ nhận định chúng chết cùng thời điểm. Lười đất khổng lồ có thể đã bị con người hoặc động vật khác ăn thịt, hoặc bỏ mạng trong một sự kiện địa chất, ví dụ núi lửa phun hay lũ lụt. Nhiều khả năng chúng tìm đến hồ nước trong đợt hạn hán, nhưng quá ốm yếu hoặc nhiễm bệnh mà chết.
Nghiên cứu mới cung cấp thêm thông tin về cuộc sống của lười đất khổng lồ thời cổ đại. Tại Tanque Loma, các nhà khoa học còn tìm thấy 5 loài vật lớn khác, gồm lười mylodon, một sinh vật có vòi giống voi, họ hàng cổ xưa của thú có mai, ngựa và hươu.
"Phát hiện ở hồ nhựa đường giúp chúng tôi hiểu về cách các loài vật và hệ sinh thái phản ứng với sự biến đổi khí hậu và hoạt động của con người cuối thế Canh Tân. Ngày nay, cuộc sống trên Trái Đất lại một lần nữa bị những yếu tố này tác động", Lindsey giải thích.
Thu Thảo (Theo IFL Science)