Ba bỏ đi từ năm con 6 tuổi. Vì thế, căn nhà cấp 4 với mảng vữa trát tường hoen ố thời gian luôn gắn liền với hình ảnh mẹ và tôi...
Tôi nhớ...
Những ngày cận Tết năm cấp I, mỗi lần giáp Tết là mẹ và tôi cùng nhau lau dọn nhà cửa. Mẹ bảo: “Con còn nhỏ thì giúp mẹ việc nhỏ”. Và thế là suốt năm cấp I, con nhanh nhảu giữ nhiệm vụ lau những khung cửa sổ của nhà, còn mẹ thì quét sân, quét mạng nhện... Đôi khi, tôi cùng mẹ lau bàn thờ gia tiên, rồi phụ mẹ chuẩn bị nguyên vật liệu làm bánh tét, dưa món, dập bánh thuẫn... Hai mẹ con làm cho đến khi trời tối mịt và con ngủ lúc nào không hay!
Những ngày cận Tết năm cấp II, tôi dần quên cái không khí dọn Tết cùng mẹ. Tôi tìm mọi cách để cùng cùng lũ bạn ra khỏi nhà khi ban sớm, để cùng nhau đá banh, thi vật, bắn bi... Lúc mồ hôi tôi đổ vì những trò chơi đó, tôi nào biết được mẹ cũng rơi những giọt mồ hôi... Mẹ vẫn tất bật như thế, vẫn quét mạng nhện nhà, dọn dẹp căn bếp với đầy bồ hóng, vẫn thay cát mới cho lư hương, và lạch cạnh đạp cái xe đạp cũ mềm với những trái quả, mứt kẹo... Nhưng lần này, mẹ chỉ làm một mình! Tôi đi và về trong hình ảnh tất bật đó.
Những ngày cận Tết năm cấp III là thời điểm tôi có người yêu. Tôi đưa người yêu đi chơi, mẹ cười hiền từ nhìn, chào hai đứa, rồi lại lao mình vào công việc sửa soạn, vẫn cái bàn thờ đó, vẫn khoảnh sân đó, vẫn mái nhà đó... vẫn một tay mẹ lo...
Năm tôi rời mái nhà và đi làm xa, rồi chỉ về nhà vào những ngày giáp Tết. Thằng con hai mươi mấy tuổi đầu bỏ quên cái việc xắn tay vào chuẩn bị Tết cùng mẹ và vô tư coi đó là trách nhiệm của người sinh ra hắn.
Cho ngày cận Tết của cái tuổi 25 đó. Trong lần đi công tác tại một xã nghèo Nhơn Châu (Bình Định), trong lần nhìn lơ đãng qua cửa kính ôtô, tôi chợt thấy hình ảnh một người đàn bà đang quét dọn khoảnh sân và đứa con chừng 10 tuổi cũng đang bắc ghế lau những khung cửa sổ. Xe đi qua nhanh, nhưng sao hình ảnh diễn ra chậm đến thế, tôi ngoái đầu nhìn mãi, nhìn mãi và ký ức cùng mẹ dọn Tết lại tràn về...
Tôi xin sếp về nhà sớm hơn mọi năm... Trước mặt tôi vẫn là người đàn bà ấy, người đàn bà đã sinh và nuôi đứa con vô tâm hai mươi mấy năm trời đang lụi cụi một mình dọn Tết. Như bao lần bà đã dọn, lặng lẽ...
Vẫn tiếng chổi sàn xạt đưa, vẫn dáng người trong khoảnh sân nhà đó... nhưng người mẹ đã gầy đi, tóc mẹ bạc hơn, cái chổi đưa cũng chậm, lưng còng hơn... Lần đầu tiên, trong cái không khí chộn rộn của những ngày giáp Tết, thằng con trai hai mươi mấy tuổi đầu ngân ngấn nước mắt, con nắm chặt bàn tay lại để cố ngăn nhưng rồi nước mắt trào ra, lăn dài trên má tự bao giờ.
Và tôi trở về, được khóc và được lau nước mắt...
Chiều cuối năm đó, lần đầu tiên tôi cùng mẹ dọn nhà... căn nhà mà con bỏ quên trong sự vô tư đến vô tâm, căn nhà có người mà con gọi là mẹ - nơi mà cái Tết bỏ quên!
Chiều cuối năm đó đó, lần đầu tiên tôi cùng mẹ dọn nhà. Tôi thay bóng đèn, mua chậu cúc mâm xôi, vươn tay quét dọn trần nhà... Tôi không biết khi đó mẹ nhìn thấy con trai dọn nhà, mẹ cũng đã khóc vì thằng con trai đó đã thực sự trở về với mẹ, cùng mẹ dọn Tết như ngày xưa.
Chiều cuối năm đó, lần đầu tiên tôi dẫn mẹ đi mua áo mới, lần đầu tiên mẹ và con lần đầu đi chụp ảnh Tết. Hình ảnh mẹ và con cùng cười rất tươi, răng mẹ đã rụng 2 cái. Tóc mẹ cũng bạc nhiều và vết chân chim hằn sâu đôi mắt - một người đàn bà đã gánh mùa xuân hai mươi mấy năm trời!
Và lần đầu tiên, sau bao năm trời lụi cụi, bận rộn một mình, ngày giáp Tết đó mẹ mới được rảnh rang...
Cuộc thi "Mẹ mang xuân về" do Báo điện tử VnExpress phối hợp với Công ty Unilever Việt Nam tổ chức dành cho các công dân sinh sống trên lãnh thổ Việt Nam. Bạn có thể viết về tình yêu với mẹ, ý tưởng thiết thực để cảm ơn người sinh thành... Chương trình diễn ra trong 3 tuần từ ngày 27/12/2013 đến 16/1/2014. Độc giả gửi bài tham gia tại đây. |
Lê Hữu Minh Tuấn