![]() |
Hiện mới có Petrolimex pha màu vào xăng. Ảnh: Anh Tuấn |
Tại nhiều nước trên thế giới, các loại xăng được phân biệt bằng màu sắc như xăng cao cấp ở Australia có màu vàng, loại thường có màu tím nhạt. Ở Nhật, loại cao cấp màu vàng, xăng thường màu da cam. Hiện nước ta chưa có quy định pha màu cho xăng, song Tổng công ty xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) đã pha màu đỏ cho xăng RON 90, màu xanh cho RON 92 để giúp người tiêu dùng nhận biết sản phẩm. Theo Petrolimex, sau khi tiến hành pha màu cho xăng, sản lượng bán của RON 90 giảm tới 40%, xăng 92 tăng 56%, chứng tỏ người dân có nhu cầu mua xăng có trị số octan cao.
Tuy nhiên, vấn đề khó là xăng trong nước đang được nhập khẩu từ nhiều nguồn và do nhiều đơn vị nhập nên việc pha màu theo quy định sẽ không đơn giản. Ngoài ra, sẽ ảnh hưởng tới chất lượng xăng khi bỏ thêm phụ gia.
Theo một chuyên viên của Cục Quản lý giá, Bộ Tài Chính, gian lận thương mại trong ngành xăng dầu khá phổ biến trong khi nhà nước không kiểm soát được, nên cần thiết pha màu vào xăng. Nếu doanh nghiệp lo ngại ảnh hưởng tới chất lượng xăng khi tự pha màu thì có thể đặt hàng tại các nước sản xuất.
Bản dự thảo TCVN mới (thay thế bộ TCVN 2000) cũng quy định hàm lượng lưu huỳnh tối đa là 500 mg/kg; benzen là 2,5; Olefin 035%... Và tính đến loại bỏ hoàn toàn loại RON 83 bởi các chỉ số của loại xăng này không đạt tiêu chuẩn. Tuy nhiên, theo bà Sandrise Dixson, Giám đốc Trung tâm chất lượng nhiên liệu quốc tế, Việt Nam nên đặt tiêu chuẩn xăng theo lộ trình trong nhiều năm tới để các doanh nghiệp tự đầu tư và điều chỉnh. Trước mắt, có thể áp dụng chỉ tiêu như benzen 2,5, lưu huỳnh 500 và giảm dần trong các năm tới, nhất là ở các thành phố lớn. Bà Sandrise cũng cho rằng không nên tiếp tục sử dụng xăng RON 83.
Theo một số chuyên gia giao thông, cần xác định lộ trình cho tiêu chuẩn xăng không chì bởi hiện nay, phần lớn xăng nước ta được nhập từ Trung Quốc mà nước này vẫn chưa áp dụng tiêu chuẩn cao (RON 90, 93, 95 với tỷ lệ benzen 2,5, lưu huỳnh 800...). Nếu áp dụng tiêu chuẩn cao ngay thì tăng giá thành sản phẩm. Ông Chu Văn Tường, Trưởng phòng kế hoạch SaiGonPetro - đơn vị sản xuất xăng A83, cho rằng nếu ngừng sản xuất thì SaiGon Petro sẽ gặp khó khăn bởi đơn vị này chưa nâng được chỉ số octan cho sản phẩm xăng. Theo ông Tường, xăng A83 vẫn được tiêu thụ mạnh trên thị trường, nhất là người có thu nhập thấp và các phương tiện cũ.
Tuy nhiên, khi trị số octan thấp sẽ ảnh hưởng chất lượng khí thải ra môi trường. Theo bà Nguyễn Phương Hải, Ban Sức khỏe Môi trường, Tổng công ty Dầu khí Việt Nam, các chất như benzen có khả năng gây ung thư cho con người, gây ô nhiễm không khí; lưu huỳnh cao sẽ thải khí SO2 trong không khí; hợp chất MTBE gây ô nhiễm nước ngầm... Để siết chặt tiêu chuẩn phát thải của xe cơ giới ra môi trưởng, phải nâng cao chất lượng nhiên liệu như giảm lượng lưu huỳnh, giảm benzen, nâng cao trị số octane.
Đoàn Loan