Chiều 6/2, các bô lão làng Trạch Xá (xã Hoà Lâm, Ứng Hòa) tổ chức di dời cặp sư tử đá ngoại lai án ngữ trước di tích lịch sử văn hoá đình làng và thay bằng đôi nghê Việt.
Đôi nghê Việt bằng đá nhân tạo, cao hơn 1 m được rước vào đình làng Trạch Xá (Ứng Hoà, Hà Nội), thay thế cho cặp sư tử ngoại lai. Ảnh: Quý Đoàn.
Ông Lê Quý Đôn (88 tuổi), trưởng ban kiến thiết đình, đền, chùa làng Trạch Xá cho biết, cặp sư tử được dân làng cung tiến vào năm 2003. Khi tiếp nhận, ban khánh tiết chỉ nghĩ đơn giản là mang về trang trí cho cửa đình khang trang. Cuối năm 2014, nhận được công văn của xã nói linh vật ấy có nguồn gốc Trung Quốc, yêu cầu di dời, các cụ vô cùng lo lắng. "Tuổi già, sức yếu chúng tôi không biết phải xử lý đôi sư tử này thế nào hoặc khiêng đi đâu. Nay được người có tấm lòng đến di dời, dâng đôi nghê mới, dân làng phấn khởi lắm", ông Đôn nói.
Cặp nghê thay thế cao hơn một mét, được nhà điêu khắc Liên Vũ làm bằng đá nhân tạo, lấy mẫu theo đôi nghê gỗ phủ sơn ở đền vua Lê Thánh Tông (Thọ Xuân, Thanh Hoá, thế kỷ 17). Đây là mẫu linh vật đầu tiên được cấp phép cung tiến vào di tích đã xếp hạng.
Sư tử đá ngoại lai được bứng ra khỏi di tích lịch sử đình làng. Ảnh: Quý Đoàn.
Thứ trưởng Văn hoá Đặng Thị Bích Liên đánh giá cao việc người dân tự nguyện di dời hiện vật không phù hợp với thuần phong mỹ tục để thay thế bằng linh vật thuần Việt. "Việc cộng đồng dân cư và một số tổ chức xã hội nhận thức được tầm quan trọng, ý nghĩa của công tác bảo tồn văn hóa, đặc biệt là các di sản đã xếp hạng, tự giác di dời linh vật không phù hợp với thuần phong mỹ tục có ý nghĩa rất lớn", bà Liên nói.
Phó giám đốc Sở Văn hoá Hà Nội Trương Minh Tiến cho biết, Sở sẽ nêu gương người dân Trạch Xá để tuyên truyền, đẩy mạnh việc thực hiện công văn 2662 về không sử dụng, di dời hiện vật không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam tại thủ đô.
Trước thực trạng cổng chùa, khu di tích, công sở bày sư tử đá có hình mẫu Trung Quốc, châu Âu tồn tại hàng chục năm, tháng 8/2014 Bộ Văn hóa ra công văn 2662 về không sử dụng, di dời hiện vật không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam ra khỏi nơi công cộng, di tích lịch sử văn hóa. Bộ Văn hóa yêu cầu đến tháng 11 âm lịch, các Sở Văn hóa trên toàn quốc tuyên truyền; đến tháng 12 âm lịch đồng loạt di dời linh vật ngoại lai để Tết Nguyên đán có nơi thờ tự mang đầy đủ giá trị của văn hoá Việt Nam.
Theo báo cáo của Bộ Văn hóa, đến đầu tháng 1/2015, khoảng 22/35 di tích ở 8 địa phương có hiện vật ngoại lai đã được di dời. 4.500 linh vật kiểu dáng Trung Quốc và châu Âu ở làng đá Non Nước (Đà Nẵng) được chế tác lại theo mẫu thuần Việt.
Quỳnh Trang