"Tuchel và Guardiola từng thảo luận chiến thuật tại một nhà hàng ở Munich, sử dụng dụng cụ pha muối và hạt tiêu để minh họa cho các cầu thủ theo hình tượng. Vì thế, không quá lời khi nói rằng phía trước là màn đại chiến về chiến thuật", trang chủ Bundesliga bình luận.
Guardiola từng thắng sáu, hòa một và thua ba khi đối đầu Tuchel trên cương vị HLV, trước trận lượt đi tứ kết Champions League tại Etihad hôm nay. Ảnh: Bundesliga
Hai HLV từng đối đầu 10 lần, với Guardiola át vía đồng nghiệp thời cả hai còn làm việc ở Đức. Hai người gặp nhau lần đầu ở mùa 2013-2014. Khi đó, Bayern của Guardiola đánh bại Mainz của Tuchel với tỷ số 4-1, nhờ công Arjen Robben, Mario Mandzukic cùng cú đúp của Thomas Muller. Kịch bản tương tự diễn ra ở trận lượt về, khi "Hùm xám" thắng dễ 2-0. Bastian Schweinsteiger và Mario Gotze mang về ba điểm cho Bayern. Đoàn quân của Guardiola sau đó đăng quang Bundesliga với 90 điểm, bỏ xa đội xếp sau Dortmund tới 18 điểm.
Tuchel, sau khi giúp Mainz cán đích ở vị trí thứ bảy, đã chia tay CLB ông có năm năm gắn bó. HLV này nghỉ ngơi một năm, rồi nhận lời dẫn dắt Dortmund từ mùa 2015-2016. Trận "Kinh điển Bóng đá Đức" đầu tiên của Tuchel là kỷ niệm đáng quên, khi Dortmund thua thảm Bayern 1-5. Ông đứt chuỗi thua trước Guardiola, với việc giúp Dortmund cầm chân Bayern 0-0 ở lượt về. Dù vậy, Tuchel không thể giúp Dortmund lật đổ Bayern ở Bundesliga.
Màn đấu trí thứ năm diễn ra ở chung kết Cup Quốc gia Đức năm 2016. Bayern nâng cúp nhờ chiến thắng 4-3 trong loạt luân lưu, sau khi hai đội hòa không bàn thắng trong thời gian thi đấu chính thức. Đây là lần cuối hai HLV đối đầu ở Đức, bởi Guardiola tới nắm quyền ở Man City ngay sau đó. Như vậy, Guardiola bất bại trong cả năm lần đấu trí Tuchel tại Đức.
Tuchel (trái) thời còn làm HLV Dortmund đối đầu Bayern của Guardiola. Ảnh: imago
Nhưng cục diện đảo chiều từ khi Tuchel thay Frank Lampard nắm quyền tại Chelsea hồi tháng 1/2021. Ở bán kết Cup FA, Chelsea thắng 1-0 nhờ công Hakim Ziyech và chấm dứt hy vọng giành cú ăn bốn lịch sử của Guardiola. Sau đó, Tuchel cùng đội nhà hạ Man City 2-1 tại Ngoại hạng Anh và đáng nhớ nhất là chiến thắng 1-0 ở chung kết Champions League tại Dragao, Bồ Đào Nha vào tháng Năm. Sang mùa 2021-2022, Guardiola mới phục thù khi cùng Man City hạ Chelsea với cùng tỷ số 1-0 ở hai lượt Ngoại hạng Anh.
Kể từ lần đụng độ gần nhất vào tháng 1/2022, cả hai đều có thời gian để trau dồi, điều chỉnh và mày mò các công thức chiến thuật. Trong đó, Guardiola bị người hâm mộ và các chuyên gia chỉ trích "suy nghĩ và thay đổi quá nhiều" về cách tiếp cận các trận đấu quan trọng. Hệ quả là HLV Tây Ban Nha chưa thể giúp Man City xưng vương tại Champions League.
Nhưng Guardiola vẫn giúp CLB chủ quản thống trị ở các giải khác. Ngoài hai lần vô địch Champions League cùng Barca, ông đã ba lần vô địch FIFA Club World Cup, 10 chức vô địch quốc gia - gồm bốn Ngoại hạng Anh, ba Bundesliga, ba La Liga - cùng 17 danh hiệu khác.
Guardiola cũng là nhà tiên phong về chiến thuật và dẫn đầu nhiều xu hướng của bóng đá hiện đại trong 10 năm qua. Tiki-taka có lẽ là phong cách nổi tiếng nhất, nhưng một cách chơi khác được Guardiola khai phóng và đang được áp dụng ở chính Bayern của Tuchel. Joao Cancelo - hậu vệ Man City thi đấu cho Bayern theo dạng cho mượn - trên danh nghĩa là hậu vệ cánh, nhưng thường xuyên bó vào trung lộ để triển khai bóng, như hiệp hai trận tứ kết Cup Đức gặp Freiburg.
Phong cách này bắt nguồn từ Guardiola, và ông vẫn sử dụng chiến lược này. Trong ba trận gần nhất, lần lượt gặp RB Leipzig, Burnley, Liverpool, trước khi đấu Southampton cuối tuần qua, Man City đã chơi với hàng thủ ba người cộng với một hậu vệ thứ tư - John Stones hoặc Rico Lewis - hoạt động ở vị trí tiền vệ trung tâm. Khi cần thiết, họ có thể lùi xuống để tạo thành hàng thủ bốn người, đồng thời tăng khả năng phòng ngự cho hàng tiền vệ thiên về tấn công và trung phong cắm.
Sau khi Cancelo rời đi, John Stones (trái) được sử dụng như một hậu vệ lai tiền vệ phòng ngự. Tuyển thủ Anh này từng chơi rất tốt vai trò này ở trận thắng Liverpool 4-1 ngày 1/4. Ảnh: AFP
Hệ thống 3-2-4-1 này giúp đoàn quân dưới trướng Guardiola áp đảo hoàn toàn trên sân, khiến các hậu vệ đối phương buộc phải rời khỏi vị trí và lộ khoảng trống. Ngay cả trước Liverpool của Jurgen Klopp, Man City có 68% thời gian cầm bóng, dứt điểm 17 lần và thắng ngược tưng bừng 4-1 trong trận đại chiến tại Ngoại hạng Anh ngày 1/4.
Để giúp Bayern thắng, Tuchel cần kế hoạch kỹ lưỡng để hóa giải cấu trúc của Man City. Ông ra mắt hoành tráng với chiến thắng 4-1 trước Dortmund tại Bundesliga, nhưng trận thua Freiburg ngay trên sân nhà tại Cup Đức sau đó là hồi chuông cảnh tỉnh. Trước Freiburg, Bayern đá với bốn hậu vệ và Joshua Kimmich là tiền vệ trụ duy nhất.
Khi đấu Dortmund, Leroy Sane chơi rộng bên cánh phải, nhưng thường dạt vào trung lộ để hỗ trợ Leon Goretzka. Nhưng khi gặp Freiburg, Sane được bố trí đá rộng bên cánh trái, còn Thomas Muller lùi sâu vào trung lộ. Tiền đạo Đức chơi rộng bên cánh phải trong trận gặp Dortmund, còn Kingsley Coman chiếm vị trí đó trước Freiburg.
Thay đổi này không hiệu quả. Kế hoạch của HLV Freiburg Christian Streich, thậm chí được ông công bố trước trận, đã vô hiệu hóa mối đe dọa từ Bayern. "Chúng tôi chơi với sơ đồ 4-4-2 với hai tiền đạo cố gắng áp sát Kimmich", HLV của Freiburg phân tích.
Tuchel đáp trả đồng nghiệp bằng cách chuyển Cancelo lên đá tiền vệ trung tâm - vị trí anh từng thi đấu dưới thời Guardiola - để chia sẻ nhiệm vụ phân phối bóng với Kimmich. Cầu thủ Bồ Đào Nha tìm thấy nhiều khoảng trống và việc Bayern bại trận một phần lớn là do hàng phòng ngự kỷ luật của Freiburg.
Tại Etihad hôm nay, Man City được dự báo sẽ có cách tiếp cận khác - kiểm soát bóng, tấn công nhiều hơn. Nhưng Tuchel từng chứng minh có thể chống lại CLB hùng mạnh của Guardiola. Ở chung kết Champions League năm 2021, HLV người Đức để Chelsea ra sân với đội hình 5-2-3, khiến Man City không thể tìm thấy bất kỳ khoảng trống nào. Tuchel có thể soạn lại "bổn cũ" hôm nay.
Hàng công năm người của Man City có thể kiểm soát được với năm người ở hàng thủ, nhưng khi cầm bóng, Bayern có thể trở lại mô hình quen thuộc với Cancelo di chuyển lên đá tiền vệ trung tâm từ hậu vệ phải và Alphonso Davies tấn công bên cánh trái. Nhưng Cancelo cũng có thể bám biên quen thuộc để Bayern có hàng thủ ổn định hơn.
Cancelo, với khả năng dâng cao đá tiền vệ phòng ngự, có thể trở thành quân bài chiến thuật quan trọng để Tuchel giúp Bayern đối phó với Man City hôm nay. Ảnh: AFP
Cả hai HLV đều nổi tiếng với việc vạch ra những kế hoạch cụ thể cho từng trận và liên tục điều chỉnh chúng. Ở chung kết Champions League năm 2021, Guardiola bố trí Ilkay Gundogan - sở trường tiền vệ công - lùi về đá thấp nhấn hàng tiền vệ, như "số 6 ảo" khi Man City kiểm soát bóng. Chiến thuật này khi đó được ví như hành động tự diệt, đội mất danh hiệu. Trong khi đó, Tuchel lựa chọn lối chơi lùi sâu, chờ đợi đối thủ mắc sai lầm và trừng phạt bằng bàn thắng của Kai Havertz.
Trong hai lần gần nhất đấu Chelsea tại Ngoại hạng Anh mùa 2021-2022, Guardiola luôn dùng hệ thống 4-3-3. Cả hai trận, Cancelo đều chơi ở vị trí hậu vệ trái và hiếm khi mạo hiểm bó vào trung lộ. Đây dường như là chỉ dẫn chiến thuật rõ ràng từ Guardiola để giải mã Tuchel.
Kết quả qua hai lượt tứ kết Champions League mùa này có thể phụ thuộc vào việc CLB nào có hàng thủ tốt hơn. Trong ba chiến thắng liên tiếp của Tuchel trước Guardiola, có một điểm tương đồng dễ nhận thấy: Man City tấn công dồn dập và Tuchel tìm ra những khoảng trống chiến thuật để đội nhà khai thác sơ đồ này.
"Trên sân nhà, Man City được dự báo sẽ cầm bóng, áp đặt lối chơi nhưng cần cảnh giác. Tuchel biết cách đánh bại Guardiola, và ông sẽ đảm bảo các học trò cũng biết điều đó", Bundesliga bình luận.
Hồng Duy (theo Bundesliga)