Forever năm 2016 nghĩ rằng Hillary Clinton không thể thay đổi điều gì, còn Moline đơn giản là không tin bà.
"Tôi đã biết ngay từ đầu rằng Donald Trump chắc chắn không phải tổng thống lý tưởng của mình", Moline, cử tri độc lập đã về hưu tại thành phố Minneapolis, bang Minnesota, cho biết. Tuy nhiên, ông giải thích rằng bà Clinton khiến ông không thoải mái bởi gợi lại nhiệm kỳ 8 năm của cựu tổng thống Bill Clinton.
Bởi vậy, trong cuộc bầu cử 4 năm trước, Moline đã bỏ phiếu cho ứng viên độc lập Gary Johnson. Đó là điều ông hối tiếc và thúc đẩy ông năm nay ủng hộ cựu phó tổng thống Mỹ Joe Biden.
"Tôi thấy đồng cảm hơn với Biden, dù ông ấy mang quan điểm nam giới ưu việt hơn phụ nữ, hay bất cứ điều gì mà mọi người nói", Moline cho hay.
Theo bình luận viên Lisa Lerer và Reid Epstein của NYTimes, đối với nhiều cử tri Dân chủ và độc lập từng thờ ơ với cuộc bầu cử năm 2016, hoặc bỏ phiếu cho ứng viên thuộc đảng thứ ba hay ủng hộ Trump, Biden dễ chấp nhận hơn bà Clinton theo nhiều khía cạnh.
Ứng viên tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden và cựu ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton tại một sự kiện ở thủ đô Washington hồi tháng 12/2016. Ảnh: Reuters.
"Phe Cộng hòa rất thành công trong việc biến Hillary Clinton thành người phản diện, nên bà ấy khó thuyết phục công chúng. Mọi chuyện dễ dàng hơn rất nhiều với Biden, bởi ông ấy là nam giới, một người đàn ông da trắng lớn tuổi. Tôi ghét phải nói như vậy, nhưng đó là sự thật", Aaron Stearns, chủ tịch đảng Dân chủ tại hạt Warren, bang Pennsylvania, nêu ý kiến.
Ngay cả khi Biden đề xuất tăng cường vai trò của chính phủ nhiều hơn so với bà Clinton 4 năm trước, một số cử tri vẫn đánh giá ông ôn hòa hơn cựu ngoại trưởng Mỹ. Họ cũng không nhìn nhận Biden như một chính trị gia gây chia rẽ như bà Clinton, bất chấp một loạt tranh cãi trong sự nghiệp làm thượng nghị sĩ của cựu phó tổng thống Mỹ.
"Tôi không thích Hillary. Tôi cảm thấy bà ấy không trung thực, về cơ bản là dối trá và lừa bịp", Sarah Brown, cử tri 27 tuổi ở bang Wisconsin, người hối hận vì từng bỏ phiếu cho Trump và dự định năm nay ủng hộ Biden, cho biết. "Tôi không phải người hâm mộ cuồng nhiệt của Biden. Tuy nhiên, giữa hai lựa chọn, tôi nghĩ điều đó bớt tồi tệ hơn".
Theo phân tích của John Hagner, chuyên gia cộng tác cùng Clarity Campaign Labs, một công ty phân tích dữ liệu của đảng Dân chủ, kể từ năm 2019, Biden đã vượt bà Clinton 4-8 điểm tại những địa phương quan trọng. Kết quả khảo sát cũng cho thấy Biden được ủng hộ nhiều hơn bà Clinton ở một loạt nhóm cử tri, đáng chú ý nhất là người cao tuổi, nhóm công dân da trắng và vùng ngoại ô. Lợi thế rõ ràng nhất nằm ở những người năm 2016 không đi bỏ phiếu hoặc ủng hộ ứng viên bên thứ ba.
Biden đôi khi còn bày tỏ sự không hài lòng với Clinton, cho rằng bà thiếu "tầm nhìn" và không kết nối được với những cử tri thuộc tầng lớp lao động. Ông cũng chỉ ra sự "bất công" về giới tính đối với bà, nói thêm rằng "điều đó sẽ không xảy ra" với ông.
Theo các bình luận viên của NYTimes, sự xuất hiện của Trump, một tỷ phú trở thành chính trị gia, hồi năm 2016 đã kích thích sự tò mò của nhiều cử tri, dựa trên yếu tố ông là người "ngoại đạo" và không nhiều người dự đoán ông chiến thắng. Trong khi đó, bà Clinton là một chính trị gia kỳ cựu ở Washington.
"Công chúng lúc nào cũng muốn thay đổi, trong khi Trump từng là người chống lại các nguyên tắc truyền thống và giới chính trị gia. Giờ đây, mọi người đã chứng kiến nỗi kinh hoàng ông ấy gây ra cho đất nước", cựu thống đốc Virginia Terry McAuliffe, người thân cận với gia đình Clinton, cho biết.
Dù vậy, phe Dân chủ vẫn lo lắng lặp lại một số sai lầm hồi năm 2016. Khi đó, chiến dịch tranh cử của bà Clinton bị chỉ trích vì ít hiện diện ở vài bang chiến trường. Cựu ngoại trưởng Mỹ cũng hứng công kích vì lịch trình nhẹ nhàng hơn Trump. Năm nay, chiến dịch của Biden cũng tránh tiếp xúc trực tiếp với cử tri nhiều tháng vì ảnh hưởng của Covid-19. Tới tận tháng 9, Biden mới thực hiện chuyến vận động tranh cử đầu tiên ở bang Wisconsin.
Tuy nhiên, áp lực đối với Biden được cho là chưa bao giờ nặng nề như bà Clinton, người phải chống đỡ những "đòn giáng" không ngừng từ đảng Cộng hòa. Theo cuộc khảo sát từ chiến dịch của Bernie Sanders, người chạy đua đề cử tổng thống của đảng Dân chủ năm nay, Biden sở hữu một nguồn thiện chí mà bà Clinton không có.
"Ông ấy là một người cứng rắn trước những đòn tấn công. Mọi người không quá ngưỡng mộ ông ấy, nhưng họ thích ông ấy", Ben Tulchin, người thăm dò ý kiến thuộc chiến dịch của thượng nghị sĩ Sanders, cho biết.
Đảng Cộng hòa dường như cũng nhận thấy Biden là mục tiêu "khó nhằn" hơn. 4 năm sau cuộc chạy đua của bà Clinton, cựu ngoại trưởng Mỹ vẫn xuất hiện nhiều hơn cả Biden trong các đoạn quảng cáo của phe Cộng hòa nhằm tấn công những ứng viên khác từ đảng Dân chủ trong cuộc tổng tuyển cử, theo dữ liệu do công ty Advertising Analytics tổng hợp.
Khi ngày bầu cử gần kề, bản thân Tổng thống Trump được cho là cũng cố gắng gợi lại tranh cãi về bê bối email của bà Clinton. Trong cuộc phỏng vấn với Fox Business hôm 8/10, ông chủ Nhà Trắng yêu cầu Bộ Ngoại giao Mỹ công bố thêm thông tin về các email của bà Clinton, đồng thời đặt câu hỏi "tại sao Hillary Clinton không bị truy tố".
Bà Clinton và nhiều người khác tin rằng thử thách chính trị mà bà phải đối mặt khó khăn hơn bởi yếu tố giới tính. "Khi đất nước chưa bao giờ có một nữ tổng thống, thật khó để tưởng tượng mọi thứ sẽ ra sao", Stephanie Schriock, chủ tịch Emily’s List, nhóm vận động chính trị ủng hộ các nữ ứng viên của đảng Dân chủ, cho hay.
Bên cạnh đó, khác với bà Clinton, người nổi tiếng là một nhà lập pháp năng nổ, từng giữ chức ngoại trưởng Mỹ và sử dụng "thương hiệu" đó để vận động, Biden đã dành hàng thập kỷ để xây dựng hình ảnh một người đàn ông gần gũi.
"Rõ ràng có sự ảnh hưởng của yếu tố giới tính, nhưng mọi người còn cảm giác bà Clinton đứng cao hơn họ. Trong khi đó, sự nhạy cảm về văn hóa của Biden rất khác biệt", David Axelrod, chiến lược gia cho chiến dịch tranh cử của cựu tổng thống Barack Obama, nhận xét.
Những người ủng hộ ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden tại cuộc vận động ở Durham, bang Bắc Carolina, Mỹ, hôm 18/10. Ảnh: AFP.
Những cử tri từng quay lưng với bà Clinton và giờ đây ủng hộ Biden đưa ra nhiều lý do khác nhau. Những người lao động thuộc công đoàn vùng Trung Tây, hầu hết là đàn ông, cho biết họ khó đồng cảm với bà Clinton và chưa từng hình dung bà trở thành tổng thống.
"Tôi tin tưởng Biden hơn Hillary, bởi tôi thích xuất thân và quê quán của ông ấy, một người vươn lên từ tầng lớp trung lưu. Với tôi, Hillary không phải người tốt cho lắm. Tôi không biết phải giải thích thế nào", Dave Clawson, đảng viên Dân chủ ở Lorain, bang Ohio, nêu ý kiến.
John Melody, thợ luyện thép đã về hưu tại thành phố South Euclid, bang Ohio, lại thắc mắc về lý do bà Clinton tranh cử, bởi cho rằng phần lớn thành công của cựu ngoại trưởng Mỹ đều nhờ chồng. "Tôi nghĩ bà ấy tranh cử chỉ đơn giản bởi bà ấy muốn làm sếp", người đàn ông 76 tuổi giải thích.
Adrianne Shropshire, giám đốc điều hành BlackPAC, nhóm vận động chính trị lớn hướng tới các cử tri da màu, cho rằng những người không bỏ phiếu thuộc cộng đồng này hồi năm 2016 không tin bà Clinton có thể cải thiện cuộc sống của họ một cách rõ ràng. "Tuy nhiên, họ cho rằng Biden sẽ giúp họ xoa dịu nỗi đau", Shropshire nói.
Các đảng viên Dân chủ còn cho biết Biden không làm dấy lên sự ác cảm ở vùng nông thôn như bà Clinton 4 năm trước. Rich Fitzgerald, quan chức hạt Allegheny, bang Pennsylvania, cho biết ông thậm chí nhìn thấy khẩu hiệu ủng hộ Biden ở những khu dân cư bảo thủ, nơi chưa bao giờ thể hiện sự ủng hộ với bà Clinton.
"Việc những người sống tại một số địa phương ủng hộ Trump đủ tự tin để treo khẩu hiệu vận động cho Biden trong sân nhà họ nói lên điều gì đó", Fitzgerald cho hay.
Ánh Ngọc (Theo NY Times)
