Nhiều người ước mơ có được ôtô vì nó an toàn và tiện lợi và hy vọng rằng giá sẽ rẻ đi nhiều khi hội nhập WTO với tư cách thành viên đầy đủ vào năm 2018. Nhưng liệu chi phí thực hàng tháng để sở hữu ôtô là bao nhiêu và ôtô có hoàn toàn tiện lợi như nhiều người nghĩ, chúng ta hãy cùng nhau phân tích.
Thứ nhất, chi phí thực của việc sở hữu một chiếc ôtô
Nhiều bạn đọc chưa có ôtô nên nghĩ rằng mua ôtô xong là xong nhưng thực sự, để nuôi một chiếc ôtô, bạn phải tốn một khoản không nhỏ. Các khoản chính mà ôtô sẽ “ăn” hàng tháng.
Khấu hao: Một chiếc xe mua về mới tinh nhưng khi vừa lái ra khỏi nơi bán xe cho mình là chiếc xe đã mất giá rồi.
Xe hơi không phải là một tài sản có khả năng tự sinh lời (như bất động sản, vàng, chứng khoán…). Theo thời gian, xe hơi sẽ cũ đi, lỗi mốt và cũng mất giá. Vì xe hơi là một tài sản lớn nên mức độ mất giá của ôtô là khá nghiêm trọng. Tùy vào từng loại xe, sự mất giá là khác nhau.
Những xe như Camry, Corolla thì mức độ mất giá ít hơn là các loại xe đến từ Hàn Quốc, Đức, Anh…Để tiện lợi cho việc tính toán, tôi xin lấy ví dụ là một xe Corolla.
Giá mới của một chiếc Corolla hiện tại rơi vào khoảng 850 triệu với thuế và các loại phí. Sau 5 năm, xe chỉ còn khoảng 650 triệu, tức là đã mất gía 200 triệu hay 23,5% giá trị.
Tính ra mỗi tháng, xe mất 200/60 = 3,3 triệu/tháng. Đây là loại xe mất giá gần như ít nhất thị trường. Các bạn đụng vào BMW, Mercedes, Audi thì tỉ lệ mất giá còn kinh hoàng hơn nữa.
Như vậy, chi phí khấu hao khoảng tầm 3,3 triệu/tháng.
Trông xe tháng: Phần lớn các gia đình ở Việt Nam có điều kiện mua ôtô thì đều ở thành phố. Mà ở thành phố thì số lượng nhà có chỗ để xe riêng không tốn phí là những nhà rất khá giả, hoặc là ở biệt thự hoặc là ở các ngõ lớn xe ôtô ra vào được và nhà mặt tiền phải đủ rộng và sâu để có thể “de” xe vào nhà.
Những nhà trong ngõ khu trung tâm, nhà mặt đường đều không có chỗ đậu xe và điều bắt buộc là phải mang xe đi gửi hàng tháng (nhà mặt đường thì thường kinh doanh và cho thuê vì hiệu quả kinh tế cao hơn là để dành chỗ đậu xe).
Gửi xe ở chung cư thì có sự tiện lợi hơn là đậu xe ngay trong tòa nhà nhưng vẫn phải đóng phí. Phí gửi xe ô tô thì tùy chỗ, dao động từ 1 triệu đến 4 triệu. Tôi xin lấy một con số trung bình là 1,5 triệu. Xe sang hay không sang, phí cũng như nhau nên bạn mua một chiếc BMW 730i thì phí gửi cũng tương tự như Kia Soul.
Vậy, phí gửi xe tháng: 1,5 triệu
Xăng xe: Mẹ tôi có xe Camry 2.5Q đời 2014. Tuy xe đi rất ít nhưng mỗi lần tôi lấy chạy đi đâu đó là kiểu gì cũng phải đổ xăng, ít thì 200.000 -300.000 đồng, nhiều hơn thì 500.000 đồng.
Mức tiêu thụ xăng thì tùy từng xe, có xe như Matis, Morning thì 100km chắc hết khoảng 8 - 9 lít, còn xe như Land Cruiser, Range Rover thì chắc phải mất 20 - 25 lít. Xe Corolla 1.8L mất khoảng 11 lít/100km.
Trung bình, mỗi gia đình ở Việt Nam có xe đi khoảng một vạn km/năm, tức là mỗi tháng 833km. Tính ra như vậy, mỗi tháng xe Corolla sẽ “ăn” khoảng 92 lít xăng. Với giá thị trường hiện giờ là 23.700 đồng/lít, như vậy 1 tháng xăng xe cho em Corolla này sẽ rơi vào khoảng 2,2 triệu.
Vậy tiền xăng: 2,2 triệu
Gửi xe: Ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP. HCM, mỗi lần đi ôtô ra ngoài đều phải gửi xe. Rất ít chỗ trông xe miễn phí cho bạn trừ khi bạn vào hát karaoke hay ăn ở một cửa hàng nào đó có chỗ đậu xe. Còn nếu bạn vào trung tâm thương mại, ăn uống trong khu trung tâm, bạn đều phải gửi xe.
Chi phí cho gửi xe là 30.000 đồng/lượt. Nhiều lúc, ức nhất là vào ăn bát phở 40.000 đồng mà mất 30.000 đồng tiền gửi xe. Nếu bạn đi xe ô tô hàng ngày đi làm, mỗi tháng bạn sẽ phải trả 600.000 đồng tiền gửi xe (5 ngày/tuần, 4 tuần/tháng). Nếu một tuần bạn dùng xe đi đâu đó ăn uống, mua sắm…khoảng 3 lần, chi phí gửi xe cho các dịp này sẽ là 360.000 đồng nữa.
Tính gộp lại, bạn sẽ tốn 960.000 đồng tiền gửi xe/tháng. Nếu bạn chỉ sử dụng xe đi chơi ăn uống mà không dùng hàng ngày đi làm thì bạn sẽ mất 360.000 đồng/tháng.
Gửi xe: 360.000 – 960.000 đồng
Bảo hiểm: Bảo hiểm trách nhiệm dân sự (TNDS) thì tương đối rẻ, chỉ khoảng hơn 400.000 đồng/năm, tức là hơn 30.000 đồng/tháng. Nhưng nếu bạn mua bảo hiểm thân vỏ xe thì lại là một chuyện khác. Bảo hiểm thân vỏ rơi vào khoảng 1,2%-1,5% giá trị xe.
Với xe Corolla 850 triệu thì một năm bạn sẽ mất khoảng 10 -13 triệu. Số tiền này sẽ giảm dần khi xe cũ đi nhưng sau 5 năm, giá trị xe còn 650 triệu thì bảo hiểm thân vỏ vẫn là 8-10 triệu/năm.
Nếu bạn chọn không mua bảo hiểm này thì mỗi khi xe có va quệt, vỡ kính hoặc xước sơn bạn sẽ phải thay kính, sơn lại, số tiền chắc cũng không phải nhỏ. Mà va quệt ở Việt Nam là chuyện binh thường, nhất là đối với các tay lái còn non mới vào nghề.
Nếu như không mua bảo hiểm thân vỏ và cũng không bỏ tiền sửa chữa thì khi bán đi, xe của bạn cũng sẽ rẻ hơn số tiền tương ứng với số tiền bỏ ra để sơn sửa, tân trang lại. Tóm lại là dù bạn có mua bảo hiểm thân vỏ hay không thì bạn cũng sẽ tốn khoảng tầm 1 triệu/tháng cho việc này.
Bảo hiểm: 1 triệu/tháng
Bảo trì: Xe đã sử dụng chắc chắn phải bảo trì. Bảo trì ở đây là thay dầu, thay lốp, thay phanh, rửa xe, bảo dưỡng định kì. Số tiền này tùy vào lại xe.
Những xe như BMW, Audi, Mercedes thì mỗi lần thay dầu phải tốn một vài triệu mà phải thay 3 tháng/lần. Một bộ lốp ôtô chạy được khoảng 3 - 4 năm cũng tốn từ 5 triệu – 50 triệu tùy loại xe.
Rửa xe ôtô cũng mất 50.000 đồng - 500.000 đồng tùy vào loại xe và cách rửa. Tính gộp đủ các loại chi phí đấy vào, một tháng chi phí cho xe Corolla cũng rơi vào khoảng 500.000 đồng (có thể là vẫn còn ít)
Bảo trì, bảo dưỡng: 500.000 đồng/tháng
Phí đăng kiểm, phí đường bộ, phí cầu phà: Phí đăng kiểm và phí đường bộ thì tương đối rẻ, chỉ vài trăm nghìn/năm. Nhưng nếu các bạn đi chơi nhiều thì số tiền phải đóng cho phí cầu đường cũng tương đối nhiều.
Tôi thỉnh thoảng phải ra sân bay Nội Bài. Mỗi lần đi mất 20.000 đồng tiền đường và 15.000 đồng tiền phí sân bay. Hay đi qua các cao tốc mới xây dựng như cao tốc Hà Nội – Lào Cai, chi phí có thể lên đến 300.000 đồng/chiều cho cả chặng.
Nói vậy để thấy là chi phí này cũng có thể rất lớn nếu nhà nào chịu khó đi chơi. Vì tính trung binh cho tất cả mọi người cùng theo dõi nên mình cứ tạm gọi là 200.000 đồng/tháng đi.
(Xem thêm: Các khoản phí phải trả mỗi năm khi sở hữu một chiếc ôtô )
Thuê lái xe: Nếu nhà nào có điều kiện thuê lái xe thì chắc là xe phải ngon lắm và nhà phải có điều kiện lắm vì lương lái xe ít cũng là 5 - 6 triệu/tháng rồi Nhưng vì đại bộ phận không có nhu cầu này nên tôi tạm loại chi phí này ra.
Ngoài ra, nếu bạn năng đi chơi thì số tiền cho mỗi cuộc đi chơi này là không hề nhỏ. Cứ đi ra ngoài, dù có đến trung tâm thương mại vui chơi hay là về quê, đi dã ngoại…là phải tốn tiền ăn, nghỉ, mua sắm.
Số tiền này thì không đong đếm được và tùy vào mỗi gia đình nhưng có lẽ cũng không ít hơn một triệu/tháng. Nhưng tôi sẽ không tính vào chi phí sở hữu xe vì nó không phải là chi phí trực tiếp.
Cộng tổng các loại tiền lại thì một tháng, chi phí cho "em" xe Corolla Altis là 9 – 9,6 triệu/tháng, tương đương với thu nhập của nhiều người. Đây là một con số cho xe hạng trung bình là Altis.
Nếu mua Camry hay sang hơn là Audi, Mercedes, BMW, Lexus hay thậm chí là Porsche thì con số trên phải gấp nhiều lần. Như vậy, rõ ràng là sở hữu một xe ôtô không hề rẻ chút nào.
Thứ hai, ôtô có thực sự tiện lợi?
Quả thực, ôtô có rất nhiều điểm tiện lợi hơn xe máy, không bị mưa nắng, xe có điều hòa/máy sưởi. Đi ôtô trong thành phố nếu có bị tai nạn thì chấn thương cũng không bị nặng như xe máy, ôtô chở được nhiều người trong gia đình một lúc, có ôtô thì có thể tổ chức các chuyến đi chơi xa hoặc năng về quê thăm bố mẹ hơn. Nhưng ôtô, nhất là ở thành phố, còn có rất nhiều mặt bất tiện mà tôi xin liệt kê ra ở đây:
Chỗ đỗ xe: Có lẽ đây là vấn đề đau đầu nhất đối với những người sở hữu ôtô. Không phải ở đâu cũng có chỗ đậu xe mà có thì không phải lúc nào cũng được đỗ miễn phí.
Nhà tôi có xe nhưng mỗi lần xuống phố vào trung tâm là tôi rất đắn đo về chỗ đậu xe. Nhiều người từng mua ôtô đi làm rồi cuối cùng đành phải chuyển sang đi xe máy vì đi ôtô rất bất tiện. Nhiều khi đến muộn còn không có chỗ mà đỗ.
Ôtô chỉ tiện với những quãng đường dài còn những quãng đường ngắn trong thành phố thì lại vô cùng bất tiện.
Nếu bạn phải gửi xe ở một nơi không gần nhà và nhà bạn không phải là chung cư thì nguyên việc phải đi bộ vài trăm mét để lấy xe đã là sự bất tiện. Hay nhiều nhà có điều kiện để xe trong nhà thì mỗi lần lấy xe ra khỏi nhà cũng là một vấn đề, nhất là với những ngõ nhỏ hẹp, phải tránh người này người kia. Xét về các quãng đường ngắn thì xe máy là tiện nhất.
Vi phạm luật giao thông: Dĩ nhiên là khi bạn đi đúng luật, bạn sẽ không bị phạt nhưng sẽ có những lúc bạn bị phạt mà không biết tại sao. Những lỗi như đè vạch, quên bật đèn, đi sai làn, lốp mòn, biển mờ là những lỗi mà không phải ai cũng biết mình bị sai cho đến khi bị phạt.
Với những tay lái non, chắc chắn bạn sẽ bị phạt một vài lần trong vài tháng đầu tập lái, số tiền từ một cho tới vài triệu đồng.
Xe máy thì khác, có khi bạn đi cả vài năm không bị phạt.
Tắc đường: Khi tắc đường, ôtô là phương tiện phải chịu dừng đèn đỏ lâu hơn các loại phương tiện khác.
Xe máy có thể dễ thay đổi lộ trình để tránh ách tắc nhưng khi đi ôtô, bạn phải chấp nhận chờ lâu hơn (bù lại, bạn lại được ngồi trong xe có điều hòa và nghe nhạc nên có lẽ cũng không đến nỗi quá tệ).
Tuy nhiên, nếu đi đón con ở các khu vực đông đúc trên phố, bạn mới thấy ôtô dễ gây tắc đường thế nào vì chỉ cần 2 xe đi ngược chiều trong một con đường nhỏ không nhường nhau là sẽ thành tắc, mà đôi khi là tắc rất nặng.
Đối với xe đẹp và đắt tiền, việc đi ra ngoài đường và dễ bị va chạm là một điều không thể tránh khỏi, nhất là giao thông ở Việt Nam và nhất là những tay lái non. Nhiều khi định vác xe đi nhưng nghĩ đến cảnh tắc đường, va quệt là lại đành để xe ôtô ở nhà và đi xe máy cho tiện.
Như vậy, xe ôtô có tiện và rẻ hay không thì còn tùy vào điều kiện và hoàn cảnh mỗi người. Nếu bạn có thu nhập 40 - 50 triệu/tháng, nhà cao cửa rộng, có gara, bạn có thể sắm cho mình một chiếc ôtô với những sự tiện lợi mà nó mang lại.
Tuy nhiên, bạn cũng phải để ý rằng, chi phí cho xe ôtô là một khoản không hề nhỏ và ôtô cũng có rất nhiều sự không tiện lợi. Dù mục đích mua xe của bạn là gì: kinh doanh, giải quyết khâu oai, hay đơn giản là có phương tiện đưa gia đình đi chơi cuối tuần thì bạn cũng nên tính toán kỹ lưỡng xem mua xe có phải là giải pháp hợp lý hay không.
Tôi đã từng biết rất nhiều người mua xe nhưng rồi phải đắp chiếu vì nhiều cái bất tiện kể trên. Khi xe đắp chiếu thì có nghĩa là một sự lãng phí rất lớn vì bạn đang phải trả tiền cho một đống sắt mà số tiền đó bạn có thể làm được những việc khác có ích hơn. Khi nào bạn không phải lăn tăn về các chi phí trên thì có lẽ là lúc thích hợp để bạn mua ôtô.
>> Xem thêm: Đừng coi ôtô là vật xa xỉ
Chia sẻ bài viết của bạn về xe ôtô tại đây