Theo hướng sửa đổi của Dự thảo luật Thuế GTGT, sẽ lui về còn 3 nhóm thuế suất (bỏ nhóm thuế suất 20%). Trước đây, điều kiện để khấu trừ, hoàn thuế, theo quy định, phát sinh tháng nào thì kê khai vào tháng đó, đồng thời có thể duy trì việc kê khai trong vòng 3 tháng. Nhưng nay, việc kê khai đã được luật hóa tại Dự thảo. Đây cũng là một lối tư duy mới nhằm xóa bỏ cơ chế "xin - cho" giữa doanh nghiệp và Bộ Tài chính.
Những điểm mới tại Dự thảo của Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt là một số hàng hóa vừa phải chịu thuế này vừa chịu thuế GTGT. Xe gắn máy 2 bánh cũng được xếp vào đối tượng chịu loại thuế này với mức thuế suất 20-50%; việc kinh doanh giải trí có đặt cược cũng sẽ chịu thuế 20%.
Trong chủ trương sửa đổi, bổ sung các luật Thuế lần này, các doanh nghiệp quan tâm nhất tới luật thuế Thu nhập doanh nghiệp bởi họ hy vọng được trả lại sân chơi bình đẳng với các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, một mức thuế suất chung 28% (trước đây DN trong nước chịu mức thuế suất 32%, và 20% thuế thu nhập DN bổ sung). Ngoài ra, 2 khối doanh nghiệp sẽ có chung mức thuế suất ưu đãi là 20%, 15% và 10%, thời gian ưu đãi 13 năm, trong đó 4 năm đầu được miễn và 9 năm tiếp theo được giảm 50%.
Tuy vậy, vẫn còn nhiều doanh nghiệp tỏ ra lo ngại về các khoản được chi. Ông Mai Văn Trọng, đại diện Công ty Tư vấn kiểm toán Price Waterhouse Coopers, cho rằng, trước đây công ty ông thường bị kẹt với cơ quan thuế bởi những chi phí được gọi là mua ngoài. Tài sản của công ty ông hầu hết là con người; nhưng tiền mua bảo hiểm cho nhân viên lại không tính vào phần chi phí hợp lý.
Có doanh nghiệp đặt ra câu hỏi vì sao tiền thưởng cuối năm của khối có vốn đầu tư nước ngoài được chấp nhận trong lúc nhiều năm qua khu vực trong nước không được chấp nhận loại chi phí này. Kế toán trưởng một doanh nghiệp ở Long An, ông Phạm Văn Tháng, cho biết, việc trích tiền đóng góp cho lũ lụt, cháy nhà, cứu trợ xã hội… bên vận động đã đến doanh nghiệp thì không thể từ chối, nhưng cơ quan thuế lại không chấp nhận đó là chi phí hợp lý.
Đóng góp cho Dự thảo Luật Thuế GTGT, Giám đốc sân Golf Sông Bé Hoàng Thị Tân cho rằng, trước đây các loại thẻ hội viên chỉ chịu thuế Tiêu thụ đặc biệt là 20%, nay dù chỉ còn 15% nhưng nay nếu theo dự thảo họ lại phải chịu thêm 10% thuế GTGT. Theo bà Tân, hướng cải cách này đã đẩy hoạt động của bà và các DN tương tự phải chịu một nghĩa vụ thuế đến 30% thuế tiêu thụ đặc biệt so với luật thuế cũ. Bà Tân cho rằng việc này sẽ dẫn đến hiện tượng các tay chơi golf quốc tế sẽ đổ xô hết về Bangkok, Singapore… vì ở Việt Nam chi phí quá cao.
Ông Bùi Đức Sơn, Phó Giám đốc Công ty Lương thực Long An lại có ý kiến: "Khoản 4 Điều 11 của Dự thảo luật Thuế GTGT chưa cụ thể hóa các hành vi in ấn phát hành và sử dụng hóa đơn để trốn thuế, gian lận trong hoàn thuế. Việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối người mua hàng khi cầm phải hóa đơn giả, là không thỏa đáng".
Trước những ý kiến đóng góp của các doanh nghiệp nêu trên, Bà Nguyễn Thị Cúc, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế hứa sẽ nghiên cứu và truyền đạt đầy đủ vào trong Dự thảo cuối cùng trình lên Quốc hội. Các doanh nghiệp đang hy vọng phiên họp của cơ quan lập pháp vào trung tuần tháng 5 tới đây sẽ thật sự giúp họ “nâng cao khả năng cạnh tranh” trên thị trường quốc tế.
Tấn Lộc - Huỳnh Bách