Học sinh sẽ mang theo tờ khai y tế để thầy cô kiểm tra tại trường. Quy trình giám sát này chỉ là một trong những điều "bình thường mới" được áp dụng tại các trường học trên khắp Nhật Bản, vốn đang được mở cửa trở lại lần đầu tiên kể từ tháng 3.
Đây cũng là điều mà nền giáo dục toàn thế giới nếm trải khi hoạt động trở lại trong thời kỳ Covid-19. Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) cho biết 146 quốc gia trên thế giới phải đóng cửa trường học, ít nhất 2/3 học sinh toàn cầu bị ảnh hưởng do Covid-19. Nhật Bản là một trong số ít quốc gia đang cố gắng khởi động lại hoạt động giáo dục với các biện pháp hạn chế và lên kế hoạch đóng cửa khẩn cấp nếu nCoV lan rộng.
Trường Hoyonomori Gakuen tại khu Shinagawa, Tokyo, xây dựng kế hoạch gồm 28 điểm để giảm thiểu rủi ro lây nhiễm với một loạt quy tắc mới, trong đó có đo thân nhiệt.
Trẻ em đến trường cách ngày, một nửa số bàn tại tất cả lớp học được bỏ trống. Học sinh được về nhà sớm hơn. Giáo viên và học sinh đều phải đeo khẩu trang.
Học sinh xếp hàng theo ký hiệu dưới nền nhà để giữ khoảng cách phù hợp, đợi rửa tay trước khi vào lớp và tiếp tục làm vậy suốt buổi sáng. Đến bữa trưa, các em nhận đồ ăn rồi trở về chỗ ngồi, dùng bữa trong im lặng.
Naho Shinagawa, 8 tuổi, nói việc kết bạn mới gặp nhiều khó khăn hơn khi mọi người phải giữ khoảng cách, và trường học sẽ vui hơn nếu em được ra ngoài chơi vào giờ nghỉ. Song Shinagawa vẫn thấy vui mừng khi trở lại trường để học tập và chơi đùa với bạn bè.
"Khi đi bộ đến trường, cháu thấy hơi sợ nếu chẳng may đi qua ai đó bị nhiễm bệnh. Nhưng khi tới trường rồi, cháu cảm thấy an toàn", Shinagawa nói. "Cháu rất vui vì có thể vào lớp cùng mọi người".
Phải giữ im lặng suốt bữa trưa khiến Yukihisa Ishikawa, cậu bé 11 tuổi, cảm thấy khó khăn. "Cháu thích lớp học và giờ nghỉ giữa các tiết. Dù phải giữ khoảng cách, cháu vẫn thích nói chuyện với bạn bè", Ishikawa nói. "Cái hay của giờ ăn trưa là được thoải mái nói chuyện với bạn bè và thật chán khi không thể làm điều đó".
Ishikawa và bạn cùng lớp Miki Akimoto nói học ở trường dễ hơn ở nhà bởi các em có cảm giác "phối hợp cùng nhau". "Ở nhà, em trai và em gái của cháu làm xong bài tập sớm hơn và cháu rất khó tập trung", Akimoto nói và cho biết người cha cũng làm việc từ xa khiến căn nhà trở nên đông đúc.
Cả Akimoto và Ishikawa đều nói khó nhớ được quy tắc giữ khoảng cách với bạn bè mọi lúc. "Thực ra khi bạn cháu đến gần, cháu nhớ đến cách biệt cộng đồng", Ishikawa nói. "Sau đó cháu tự dặn mình, nhưng cũng rất dễ quên".
Sau khi đóng cửa các trường học vào đầu tháng 3 và tuyên bố tình trạng khẩn cấp vào tháng 4, Nhật Bản kìm hãm được sự lây lan của nCoV và ghi nhận vài chục ca nhiễm mới mỗi ngày. Số ca tử vong vì Covid-19 tại Nhật Bản ở mức hơn 900, thấp hơn nhiều so với Mỹ và các nước Tây Âu.
Hiệu trưởng Jun Ninomiya nói rằng ông kiểm tra chi tiết dữ liệu Covid-19 của chính phủ mỗi ngày và đã lên kế hoạch dự phòng nếu trường học lại phải đóng cửa. Sau khi Nhật Bản kết thúc tình trạng khẩn cấp, số ca nhiễm tăng nhẹ, đặc biệt tại thủ đô Tokyo và thành phố Kitakyushu, tỉnh Fukuoka trên đảo Kyushu phía tây nam Nhật Bản.
Ít nhất 13 trẻ tại Kitakyushu dương tính với nCoV, trong đó có 5 trẻ cùng lớp, một số không biểu hiện triệu chứng. 5 trường học của thành phố Kitakyushu phải đóng cửa sau khoảng một tháng hoạt động trở lại. Một số phụ huynh cho con ngừng học tại các trường gần đó.
Ninomiya nói ông lo ngại một số phụ huynh không muốn cho con quay lại trường Hoyonomori Gakuen, song "tới nay nỗi lo đó chưa thành hiện thực". "Các bậc phụ huynh đã chờ để cho con đi học, do đó đây là thời điểm thích hợp", Ninomiya cho biết.
Trẻ em không bị nCoV tác động nặng nề như người lớn, song không có nghĩa là chúng an toàn tuyệt đối và các trường học không thể trở thành "ổ bệnh", các chuyên gia cho biết. Một số trẻ em ở châu Á, châu Âu và Mỹ được chẩn đoán mắc chứng viêm đa hệ thống, giống hội chứng hạch bạch huyết niêm mạc (bệnh Kawasaki), được cho là liên quan đến nCoV.
Hàn Quốc đã 5 lần trì hoãn kế hoạch mở lại trường học, rồi mở cửa các cơ sở đào tạo theo từng giai đoạn vào cuối tháng 5, 10 tuần sau ngày dự kiến mở cửa ban đầu. Các cụm dịch mới sau đó xuất hiện tại thủ đô Seoul và vùng lân cận. Một số học sinh dương tính với nCoV, khiến hàng trăm trường học phải đóng cửa sau vài ngày hoạt động trở lại.
Bộ Giáo dục Nhật Bản cho biết học sinh chưa được hát trong các tiết âm nhạc vì hoạt động này có thể phát tán giọt bắn chứa virus. Các trường được khuyến cáo tổ chức lớp giáo dục thể chất tránh tiếp xúc giữa các học sinh.
Trường Hoyonomori Gakuen đã cho tháo nhiều cánh cửa ngăn các khu vực và mở cửa sổ để thông gió nhiều nhất có thể, đồng thời vẫn bật điều hòa không khí. Tuy nhiên, việc đeo khẩu trang trong lớp vẫn không mấy dễ chịu với học sinh.
"Đeo khẩu trang nóng và cháu thường tìm cách tháo nó ra", học sinh lớp ba Shinagawa nói và cho biết em không thích giãn cách xã hội. "Thật buồn khi cháu không có bạn ngồi cạnh ở trường".
Nguyễn Tiến (Theo Washington Post)