Một ngày tháng 7, Emma Van Der Hoek đang đi bộ về nhà, vừa nghe nhạc vừa nhắn tin cho một người bạn. Đột nhiên cô cảm thấy ai đó lướt qua bên cạnh.
"Điều tiếp theo tôi nhận ra là hắn vừa giật chiếc điện thoại khỏi tay tôi. Mọi thứ diễn ra quá nhanh. Tôi không kịp biết chuyện vừa xảy ra cho đến vài giây sau", cô kể.
Van Der Hoek, người vừa chuyển từ Sydney đến London, đã trở thành nạn nhân của tình trạng trộm cướp điện thoại đang hoành hành ở thủ đô Anh.
Cảnh sát Anh cho biết thủ đô London ghi nhận kỷ lục 80.000 chiếc điện thoại bị trộm trong năm ngoái. Tuy nhiên, số liệu từ các tổ chức phi chính phủ như Crush Crime chỉ ra con số này lên tới 116.000 chiếc, tương đương khoảng 5 phút xảy ra một vụ trộm hoặc cướp giật điện thoại. Những con số này đã khiến London bị gọi là "thủ phủ trộm cướp điện thoại" của thế giới.
"Chúng ta đang sống trong đại dịch trộm điện thoại và chính phủ đã không thể ngăn chặn", Lawrence Newport, người sáng lập Crush Crime, nói.
Những vụ cướp giật điện thoại ở London. Video: Met Police
Thanh tra trưởng Kevin Ives, người giám sát các cuộc điều tra cho Cảnh sát Thành phố London, thừa nhận hành vi phạm tội này đang gia tăng trong những năm gần đây. Những tên trộm thường bịt mặt, đi xe đạp điện với tốc độ cao và giật điện thoại từ tay người dân hoặc khách du lịch.
"Cuộc sống của mọi người nằm trong chiếc điện thoại của họ và bằng cách đánh cắp chúng, những tên trộm có thể truy cập vào ngân hàng và nhiều thông tin nhạy cảm khác", Ives nói. Ông thêm rằng vào thời điểm bị cướp, điện thoại của mọi người hầu như đang mở, khiến những tên trộm có thể dễ dàng lấy cắp mọi thông tin.
Trong nhiều năm, cảnh sát London cho rằng hầu hết các vụ trộm cướp điện thoại là do những tên trộm vặt muốn kiếm tiền nhanh chóng. Nhưng vào tháng 12/2024, họ nhận được manh mối đáng chú ý từ một người phụ nữ. Cô đã sử dụng tính năng "Tìm kiếm iPhone của tôi" (Find My iPhone) để theo dõi chiếc điện thoại bị mất và nó được định vị ở một nhà kho gần sân bay Heathrow.
Khi đột kích khu vực vào đêm Giáng sinh, cảnh sát tìm thấy nhiều hộp dán nhãn là đựng pin nhưng lại chứa gần 1.000 chiếc iPhone bị đánh cắp, đang chuẩn bị được đưa tới Hong Kong.
"Điều đó cho thấy đây không chỉ là hành vi phạm tội vặt vãnh, mà nó đã phát triển thành quy mô công nghiệp", Mark Gavin, thám tử cấp cao dẫn đầu cuộc điều tra của cảnh sát London, nói.
Trộm cướp điện thoại đã trở thành vấn đề gây phẫn nộ ở London. Nhiều người ở đây đã báo cáo điện thoại bị cướp và cung cấp thông tin vị trí cho cảnh sát, nhưng vẫn không thể tìm lại được điện thoại. Vụ phát hiện kho chứa điện thoại bị đánh cắp năm ngoái đã thúc đẩy họ tìm cách ngăn chặn vấn nạn này.
Hiện giờ, cảnh sát tập hợp những thông tin từng được nạn nhân báo cáo để lập bản đồ nơi điện thoại bị mất và tuyến đường di chuyển của các kẻ cướp theo định vị điện thoại. Một đội điều tra chuyên trách về súng và ma túy đã được giao xử lý vấn nạn trộm cướp điện thoại ở London.
Hồi tháng 9, họ phát hiện hai người đàn ông ngoài 30 tuổi bị nghi cầm đầu nhóm gửi 40.000 chiếc điện thoại bị đánh cắp tới Trung Quốc. Khi hai người đàn ông bị bắt ngày 23/9, chiếc xe họ đang đi cất nhiều điện thoại, một số được bọc giấy bạc có thể giúp chúng ngăn bị theo dõi và định vị.
Một số điện thoại được cài đặt lại và bán cho người dùng mới ở Anh. Nhưng nhiều chiếc được đưa tới Trung Quốc và Algeria như một phần của "mạng lưới tội phạm toàn cầu", theo cảnh sát Anh. Ở Trung Quốc, những chiếc điện thoại mới nhất có thể được bán với giá lên tới 5.000 USD.
Joss Wright, phó giáo sư chuyên về an ninh mạng tại Đại học Oxford, cho biết việc sử dụng điện thoại bị đánh cắp ở Trung Quốc dễ dàng hơn nơi khác vì nhiều nhà mạng ở đó không tham gia cơ chế danh sách đen quốc tế (khi điện thoại báo mất hoặc bị đánh cắp, IMEI của nó sẽ được thêm vào danh sách đen và nhà mạng tự động chặn kết nối).
"Điều này đồng nghĩa một chiếc iPhone bị ăn trộm có thể bị khóa ở Anh, nhưng có thể sử dụng ở Trung Quốc", ông Wright nói.
Cảnh sát cho biết mạng lưới trộm cướp điện thoại ở Anh phân làm 3 cấp. Đứng đầu là những kẻ chịu trách nhiệm đưa điện thoại ra nước ngoài. Cấp thứ hai là chủ cửa hàng, những người mua điện thoại bị đánh cắp và bán chúng cho những người mua khác hoặc chuyển trực tiếp cho bên cầm đầu. Cấp thấp nhất là những tên trộm cướp.
Trộm cướp điện thoại chiếm 70% các vụ trộm cướp năm ngoái ở Anh và con số này đang gia tăng. Lãnh đạo lực lượng cảnh sát Andrew Featherstone cho biết hình thức phạm tội này có lợi nhuận lớn và ít rủi ro hơn trộm ôtô hay buôn bán ma túy. Những tên trộm có thể kiếm khoảng 400 USD cho mỗi thiết bị, gấp hơn ba lần mức lương tối thiểu cho mỗi ngày làm việc ở Anh.
Một điều quan trọng khác là những tên trộm này khó bị bắt. Dữ liệu cảnh sát cho thấy khoảng 106.000 chiếc điện thoại bị mất ở Anh từ tháng 3/2024 đến tháng 2/2025. Song chỉ có 495 người bị buộc tội hoặc bị cảnh cáo.
Một tên trộm trên chiếc xe đạp điện đang áp sát nhóm người trên phố ở London. Ảnh: Met Police
Giới quan sát cho rằng một phần lý do khiến thủ đô Anh đối mặt vấn nạn trộm cướp nghiêm trọng là tác động từ nhiều năm "thắt lưng buộc bụng" của chính phủ trong những năm 2010, khiến số lượng cảnh sát và ngân sách bị cắt giảm. Năm 2017, cảnh sát thủ đô Anh phải ngừng điều tra các tội phạm cấp thấp ít có triển vọng bắt được, để ưu tiên giải quyết các vấn đề bạo lực nghiêm trọng và tội phạm tình dục.
"Những tên tội phạm chuyên nghiệp cấp thấp nhận ra họ có thể thoát tội với các hành vi đang thực hiện", Emmeline Taylor, giáo sư tội phạm học tại Đại học London, cho biết.
Dịch vụ thuê xe đạp điện Lime, ra mắt ở London năm 2018, đã vô tình giúp những kẻ trộm có công cụ. Không lâu sau khi được triển khai, chúng trở thành phương tiện hành nghề và tẩu thoát phổ biến với nhóm trộm cướp.
Matt Chantry, cảnh sát London, cho hay những tên trộm có thể đi xe đạp điện lên vỉa hè và giật điện thoại từ tay người đi đường, sau đó phóng đi. Mọi người khó có thể nhận ra khi họ thường đội mũ trùm đầu hoặc đeo mặt nạ.
"Làm thế nào để cảnh sát điều tra ra họ?", ông nói.
Ông thêm rằng việc đuổi theo những tên trộm trên các tuyến phố thường tắc nghẽn ở London cũng tiềm ẩn "rủi ro cao", khi có thể gây nguy hiểm cho người đi bộ và các phương tiện khác. Điều đó khiến cảnh sát tự hỏi liệu có nên đánh đổi tính mạng của mọi người chỉ vì một chiếc điện thoại hay không?
Lawrence Sherman, giáo sư tội phạm học tại Đại học Cambridge, cho biết "không ai lôi tiền ra đếm trên đường phố. Nhưng khi bạn cầm chiếc điện thoại 1.000 bảng Anh (hơn 1.300 USD), điều đó cũng giống như bạn đang rút 1.000 bảng khỏi túi và nhìn chằm chằm vào nó khi đi bộ trên đường".
Dù Van Der Hoek vẫn tận hưởng cuộc sống mới của mình ở London, vụ cướp đã khiến cô cảm thấy lo lắng. "Điện thoại có thể thay thế được, nhưng những gì đã xảy ra với tôi, việc họ rình rập phía sau và giật lấy nó từ tay tôi thật đáng sợ. Tôi có lẽ sẽ bị ám ảnh trong một thời gian dài," cô chia sẻ.
Thanh Tâm (Theo ABC, Straits Times, Metro)