Theo bác sĩ Chu Thị Dung, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM - Cơ sở 3, khổ qua rừng là một loại cây mọc hoang dại, có vị đắng mạnh hơn so với khổ qua thường.
Đây là một loại cây thuộc họ bầu bí (Cucurbitaceae), thành phần hóa học phức tạp bao gồm tannin, terpenoid, carbohydrate, saponin... có nhiều đặc tính dược liệu quý và được sử dụng rộng rãi trong cả y học cổ truyền và y học hiện đại.
Bác sĩ Dung nói khổ qua rừng có một số tác dụng như sau:
Tác dụng trong y học hiện đại
Giảm đường huyết
Khổ qua rừng chứa các hoạt chất như Charantin và Polypeptide-P, có tác dụng tương tự insulin, giúp điều chỉnh đường huyết. Điều này làm cho khổ qua rừng trở thành một dược liệu quan trọng trong hỗ trợ điều trị tiểu đường type 2.
Chống oxy hóa và bảo vệ tế bào
Khổ qua rừng giàu Vitamin C và Flavonoid, có khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do, ngăn ngừa tổn thương tế bào và làm chậm quá trình lão hóa.
Tăng cường miễn dịch
Các nghiên cứu cho thấy khổ qua rừng có khả năng kích thích hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các loại vi khuẩn, virus và ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm.
Hỗ trợ giảm cân
Nhờ khả năng giảm lượng đường trong máu và điều hòa lipid, khổ qua rừng có tác dụng hỗ trợ giảm cân tự nhiên, đặc biệt hiệu quả trong việc kiểm soát lượng mỡ thừa.
Tác dụng chống ung thư
Một số nghiên cứu cho thấy các hợp chất có trong khổ qua rừng có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, đặc biệt là các loại ung thư vú, ung thư tuyến tụy và ung thư đại trực tràng.
Chống viêm và kháng khuẩn
Khổ qua rừng có khả năng ức chế sự phát triển của một số loại vi khuẩn và nấm gây bệnh, giúp ngăn ngừa viêm nhiễm và nhiễm trùng ngoài da.
Tác dụng trong y học cổ truyền
Trong y học cổ truyền, khổ qua rừng có tính hàn, vị rất đắng, quy vào các kinh Tâm, Can, Tỳ Phế và có các công dụng như sau:
Thanh nhiệt, giải độc
Khổ qua rừng có tính mát mạnh, giúp thanh nhiệt, giải độc cơ thể, đặc biệt hữu ích trong các bệnh do nhiệt độc gây ra như viêm nhiễm, mụn nhọt, rôm sảy, phát ban.
Lợi tiểu, thông tiện
Khổ qua rừng giúp lợi tiểu, thông tiện, hỗ trợ trong các bệnh lý liên quan đến tiểu tiện như tiểu buốt, tiểu rắt. Ngoài ra, nó còn giúp hỗ trợ tiêu hóa, giảm chứng táo bón.
Kiện tỳ, ích vị, tiêu thực
Hỗ trợ hệ tiêu hóa, giảm các triệu chứng đầy hơi, khó tiêu, kích thích cảm giác thèm ăn.
Trừ tà hỏa, an thần
Giảm căng thẳng, an định tinh thần, giúp giấc ngủ tốt hơn, đặc biệt hữu ích trong các trường hợp bị mất ngủ do nhiệt tà quấy rối.
Minh mục
Giúp sáng mắt, hỗ trợ các bệnh về mắt như viêm kết mạc, đau mắt đỏ do nhiệt độc.
Sau khi được phơi khô, khổ qua rừng có thể được nghiền thành bột và sử dụng như một loại thực phẩm chức năng giúp hỗ trợ điều trị tiểu đường và tăng cường sức khỏe. Ảnh: Quỳnh Trần
Cách sử dụng khổ qua rừng
Sắc uống
Thường được dùng trong các bài thuốc thanh nhiệt, giải độc, giảm đường huyết và hỗ trợ điều trị các bệnh ngoài da.
Nấu canh hoặc làm món ăn
Khổ qua rừng có thể được chế biến thành các món ăn, giúp tăng cường sức khỏe, thanh nhiệt cơ thể.
Bột khổ qua rừng
Sau khi được phơi khô, khổ qua rừng có thể được nghiền thành bột và sử dụng như một loại thực phẩm chức năng giúp hỗ trợ điều trị tiểu đường và tăng cường sức khỏe.
Lưu ý
Với người có tỳ vị yếu, dễ bị lạnh bụng, tiêu chảy, cần hạn chế sử dụng khổ qua rừng, vì tính hàn của nó có thể làm tăng các triệu chứng này. Phụ nữ đang mang thai không nên sử dụng vì có thể gây co bóp tử cung.
Ngoài ra, việc sử dụng quá liều khổ qua rừng có thể gây ra các tác dụng phụ như tiêu chảy, buồn nôn, giảm khả năng sinh sản ở nam giới.
Để đạt được hiệu quả tốt nhất và tránh các tác dụng phụ, cần sử dụng khổ qua rừng đúng cách và đúng liều. Tốt nhất nên dùng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc người có chuyên môn.
Mỹ Ý