Thông tin được PGS.TS Lê Hữu Doanh, Giám đốc Bệnh viện Da liễu Trung ương, cho biết tại lễ ra mắt sách Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị các bệnh da liễu, ngày 25/2. Sách hướng dẫn này thay thế phiên bản năm 2015 do Bộ Y tế ban hành, nhằm hướng dẫn thống nhất trên cả nước về chẩn đoán và điều trị các bệnh da liễu thường gặp.
"Ung thư tế bào hắc tố là một trong những loại ung thư ác tính nhất trong các loại ung thư da, tỷ lệ tử vong cao nếu phát hiện và điều trị muộn", PGS Doanh nói. Ung thư biểu mô tế bào đáy là giữa lớp thượng bì và trung bì của da, rất phổ biến, tiên lượng điều trị khả quan, lên tới 90% nếu phát hiện sớm.
Ung thư tế bào hắc tố là loại ác tính nhất, chiếm khoảng 5% các loại ung thư da và khoảng 1% các loại ung thư nói chung. Bệnh gặp ở mọi chủng tộc, thường gặp ở người da trắng, người lớn tuổi. Tỷ lệ mắc ở hai giới tương đương nhau. Ánh nắng mặt trời là tác nhân chủ yếu gây bệnh này. Ngoài ra, bớt hắc tố bẩm sinh khổng lồ có nguy cơ ung thư tế bào hắc tố trên 5%. Bệnh còn liên quan đến gene.
Biểu hiện của bệnh thay đổi tùy thuộc vào thể lâm sàng. Nhưth ể u thường gặp ở tuổi 50-60, tổn thương là khối u, nổi cao, hình vòm, màu nâu đen không đồng nhất, dễ chảy máu, xuất hiện ở thân mình, tiến triển nhanh và tiên lượng xấu. Thể đầu chi thường gặp ở bàn tay, bàn chân, đặc biệt là gót chân. Khởi phát là mảng da tăng sắc tố, màu không đều, ranh giới không rõ, nổi cao hơn mặt da, dễ chảy máu, không đen không ngứa.
Ung thư tế bào hắc tố dưới móng thường được chẩn đoán muộn vì dễ nhầm lẫn. Đầu tháng 2, khoa Phẫu thuật Tạo hình thẩm mỹ và Phục hồi chức năng, tiếp nhận một bệnh nhân có dấu hiệu lâm sàng là mảng màu đen, loét, rỉ dịch và chảy máu, đau nhẹ vùng móng ngón 3 tay phải. Bệnh nhân điều trị tại các cơ sở y tế khác suốt nửa năm, nhưng tình trạng không đỡ.
Tại Bệnh viện Da liễu Trung ương, bệnh nhân xét nghiệm máu, siêu âm, chụp dermoscopy - một xét nghiệm đặc thù trong chuyên ngành da liễu, có thể phát hiện sớm những dấu hiệu ung thư da - chẩn đoán sơ bộ là ung thư tế bào hắc tố ngón 3 tay phải. Bệnh nhân được phẫu thuật cắt ung thư và vét hạch. Bệnh ở giai đoạn sớm, chưa phát hiện di căn vùng và di căn xa, nên chỉ cần điều trị bằng phương pháp phẫu thuật và theo dõi tiếp trong 5 năm tiếp theo, không cần hóa trị hoặc xạ trị.
Tiến sĩ Nguyễn Hữu Quang, Phó trưởng khoa Phẫu thuật Tạo hình thẩm mỹ và Phục hồi chức năng, cho biết, ung thư tế bào hắc tố ác tính nhất vì tiến triển nhanh, di căn xa. Tuy nhiên nếu được phát hiện sớm và điều trị theo đúng phác đồ thì có thể điều trị khỏi, tỷ lệ sống 5 năm rất cao.
Để phòng bệnh, bác sĩ khuyến cáo cần chống nắng, điều trị sớm các bớt tế bào hắc tố bẩm sinh, đặc biệt là bớt khổng lồ. Loại bỏ sớm bớt tế bào hắc tố khi có các dấu hiệu, triệu chứng thay đổi.
Lê Nga