Streamer, hay livestreamer, là từ dùng để chỉ những người phát sóng trực tiếp, chia sẻ trải nghiệm cá nhân của họ về một sản phẩm, đánh giá chất lượng dịch vụ hoặc quá trình chơi game, mua sắm... bằng chức năng phát sóng trực tiếp trên các nền tảng trực tuyến.
Hiện nay, nghề streamer dần nổi lên như một hiện tượng khi ngày càng nhiều nền tảng thương mại điện tử chọn hình thức livestream để mang đến trải nghiệm mua sắm trực quan cho người dùng, đồng thời quảng bá thương hiệu cho doanh nghiệp. Với nghề này, người trẻ có thể vừa làm, vừa theo đuổi sở thích riêng, xây dựng hình ảnh thương hiệu cá nhân và kiếm thêm thu nhập ngay tại nhà, đặc biệt trong thời gian dịch bệnh.
Phát triển sự nghiệp từ đam mê
Là người hướng ngoại, có khiếu ăn nói, bạn Thảo Hiền (24 tuổi, TP HCM) yêu thích và theo đuổi nghề MC giải trí từ khi còn là sinh viên. Tính chất công việc thường phải đi sớm, về khuya, lương nhận theo từng sự kiện nên Hiền mong muốn tìm công việc khác tương tự nhưng ổn định hơn. Cơ duyên đến khi Thảo Hiền là MC cho một sự kiện của sàn thương mại điện tử Lazada năm 2019. Sau khi cân nhắc kỹ càng, cô nhận lời tham gia đội ngũ streamer giới thiệu sản phẩm, ưu đãi, đồng thời cùng Lazada phát triển kênh livestream của sàn.
Thời gian đầu nhập việc, Thảo Hiền gặp nhiều trở ngại do mọi thứ còn mới. Cô và cả team phải tự xây dựng, chuẩn bị kịch bản, chọn sản phẩm, thu âm, quay hình. "Cách để Hiền vượt qua là không ngừng cố gắng, tin vào chính mình, tự tạo năng lượng tích cực cổ vũ bản thân. Hiền luôn cố học hỏi từ nhiều nguồn khác nhau, trau dồi và làm mới bản thân. Tất nhiên, trên hành trình đó không thể thiếu sự hướng dẫn của các anh chị đội ngũ LazLive của Lazada", Thảo Hiền bộc bạch.
Với Thảo Hiền, việc livestream giới thiệu sản phẩm mỗi ngày vừa là cách thư giãn, giải trí, lại mang về nguồn thu nhập ổn định. Gắn bó với việc "nói chuyện một mình" trước camera nhiều năm, đây không còn là nghề giúp cô kiếm sống mà còn giải tỏa những căng thẳng, đáp ứng nhu cầu giải trí, thư giãn mặt tinh thần.
Những ngày giãn cách xã hội vừa qua, dù gặp không ít thử thách nhưng Hiền vẫn duy trì livestream đều đặn hàng ngày, chia sẻ những câu chuyện hay, lan tỏa tinh thần lạc quan và mang đến những phút giây giải trí cho người xem. "Mỗi ngày Hiền đều lên live trò chuyện với mọi người riết thành thói quen, hôm nào không lên lại thấy nhớ. Được nói chuyện với mọi người, chia sẻ kinh nghiệm chọn và sử dụng sản phẩm còn mang lại năng lượng tích cực cho cả mình và khán giả nữa".
Với ý chí và quyết tâm theo đuổi sự nghiệp livestreamer, sau gần ba năm gia nhập Lazada, Thảo Hiện hiện là một trong những streamer kỳ cựu, hỗ trợ đội ngũ đào tạo dẫn dắt những bạn mới tham gia, từng bước chuyên nghiệp hóa nghề livestream trên sàn thương mại điện tử. Nữ streamer 9x cho biết hiện đội ngũ talent (streamer mới) ký hợp đồng chính thức do cô dẫn dắt và hỗ trợ đào tạo tại Lazada lên đến vài trăm người. Chưa kể đến những bạn freelancer (làm tự do), hợp tác riêng lẻ từng buổi live nhỏ. Không ít bạn trẻ là hot blogger, streamer giải trí, game online... sau khi tìm hiểu cũng thể hiện hứng thú và chuyển sang làm streamer trên thương mại điện tử.
"So với lúc Hiền mới tham gia, các bạn talent mới bây giờ có điều kiện tốt hơn nhiều. Phía công ty cũng hỗ trợ nhiệt tình, hướng dẫn tỉ mỉ từng bước một. Cần chuẩn bị những gì, thiết kế studio tại nhà ra sao, rèn luyện kỹ năng dẫn dắt chương trình thế nào... các bạn đều sẽ được học khi gia nhập đội ngũ chính thức", Thảo Hiền chia sẻ
Đơn cử có Quỳnh Nga (25 tuổi, TP HCM), một streamer tự do quyết định trở thành nhân viên chính thức của Lazada từ tháng 9/2021. Trước khi bén duyên với sàn, Nga đã quen với việc livestream mảng giải trí thời gian dài. Một số tài khoản cá nhân của cô trên các nền tảng live trực tuyến đều có trên dưới 10.000 người theo dõi. Kinh nghiệm sẵn có kèm theo ý chí kiên quyết, muốn thử cái mới mà vẫn gắn liền với đam mê streamer đã đưa Quỳnh Nga đến với nghề livestream trên thương mại điện tử.
Tương tự Thảo Hiền, một trong những lý do chính khiến Nga chọn làm streamer thương mại điện tử lâu dài là mức thu nhập ổn định dù chỉ làm tại nhà. Cô có thể thoải mái kết hợp làm thêm một số việc nhỏ khác, kiếm thêm thu nhập, trang trải cuộc sống giữa thời dịch.
Dù có sẵn kinh nghiệm livestream từ trước, song Quỳnh Nga vẫn gặp phải không ít trở ngại khi chuyển sang lĩnh vực mới. Thay vì ca hát, trò chuyện, chơi game cho người khác xem, giờ đây Nga phải tập làm quen cách giới thiệu sản phẩm sao cho nhẹ nhàng, thân thiện, không gây phản cảm. Thêm vào đó, Nga cần dành thời gian tìm hiểu, trải nghiệm sản phẩm mình sắp giới thiệu để đánh giá chính xác, khách quan.
Quỳnh Nga cho biết nhờ đội ngũ công ty tận tình chỉ dẫn, cô khắc phục một số lỗi cá nhân, lên sóng mượt mà, tự tin hơn trước. Nếu gặp sự cố giữa chừng, cạn ý tưởng, kịch bản, Nga trực tiếp liên hệ và nhờ mọi người hỗ trợ. Đây là một trong những lợi thế khi trở thành streamer thương mại điện tử chính thức.
Không ngừng làm mới bản thân
Theo Thảo Hiền, livestream trên thương mại điện tử đòi hỏi người dẫn dắt sự duyên dáng, hài hước trong giao tiếp, ngoại hình ưa nhìn, chất giọng truyền cảm và những bí quyết thu hút người xem. Các thiết bị hỗ trợ cũng đóng vai trò quan trọng, giúp chất lượng buổi live ổn định.
Nữ streamer cho rằng nghề này nghe có vẻ đơn giản, song vẫn đòi hỏi một số tố chất nhất định. Nếu muốn theo nghề lâu dài, xem đây là định hướng sự nghiệp tương lai, Hiền khuyên mỗi bạn cần chú trọng đầu tư ngoại hình, kỹ năng giao tiếp và tập nói thường xuyên trước ống kính. "Bạn có thể học make-up, chọn trang phục phù hợp với vóc dáng hoặc tôn cá tính riêng. Tìm thêm những video hướng dẫn các cử động, di chuyển tay, điều khiển ánh mắt... sao cho thu hút người xem. Quan trọng nhất vẫn là chất giọng và sự duyên dáng, hài hước khi trò chuyện. Nếu mình không xinh, thì mình phải 'quái', phải 'độc' để không nhàm chán", Thảo Hiền chia sẻ.
Bên cạnh ngoại hình, các streamer cũng cần thường xuyên đổi mới chủ đề, kịch bản để thu hút và phù hợp với từng đối tượng. Với tính chất đa dạng của thương mại điện tử, các bạn nên trau dồi thêm kiến thức về các ngành hàng, cập nhật thông tin sản phẩm và liên kết câu chuyện để tạo sự mới mẻ.
Cả Thảo Hiền và Quỳnh Nga đều tâm sự rằng cảm thấy may mắn vì giữa thời dịch vẫn có thu nhập ổn định hàng tháng. Thêm vào đó, việc ở nhà livestream trò chuyện cùng người xem cũng là một cách giải tỏa căng thẳng, lan tỏa sự tích cực đến nhiều người trong chuỗi ngày giãn cách xã hội. Hai streamer cũng tiết lộ đã vạch sẵn định hướng lâu dài với nghề này và có những bước phát triển ổn định qua từng thời điểm; hy vọng rằng sẽ có ngày càng nhiều bạn trẻ gia nhập đội ngũ mà họ gầy dựng và cùng nhau đưa công việc "độc thoại trước camera" thành một ngành nghề được nhiều người yêu thích, theo đuổi.
Thy An