Hồi tháng 10, binh sĩ mang mật danh "Khokhol", thành viên lực lượng đặc nhiệm Artan thuộc Tổng cục Tình báo Quốc phòng Ukraine (GUR), được cử đến hỗ trợ một đơn vị của GUR tại mặt trận Kupyansk thuộc tỉnh Kharkov, đông bắc Ukraine.
"Trung đội chúng tôi có 28 người, mang theo vũ khí, kính nhìn đêm và các thiết bị cần thiết khác rồi lên đường đến hỗ trợ họ", Khokhol cho biết.
Khokhol và đồng đội đến nơi vào chập tối. Giao tranh với lực lượng Nga nổ ra ngay sáng hôm sau, khiến hai đồng đội của anh thiệt mạng và 8 người bị thương.
Khokhol sau đó dẫn đầu một lực lượng tập kích vào cứ điểm của Nga, bắt 6 binh sĩ đối phương. Anh cùng hai đồng đội áp giải tù binh về căn cứ lúc khoảng 3 giờ sáng, do di chuyển vào lúc trời sáng hẳn rất dễ bị phát hiện.
"Lúc đó tôi nghĩ rằng sẽ không có vấn đề gì xảy ra cả", Khokhol chia sẻ.
Binh sĩ Ukraine mang mật danh "Khokhol" trong bức ảnh đăng ngày 20/11. Ảnh: Ukrainska Pravda
Tuy nhiên, rắc rối nhanh chóng đến với nhóm lính Ukraine. Kính nhìn đêm và thiết bị ảnh nhiệt của họ không còn nhiều pin, trong khi máy bay không người lái (UAV) đang được sạc, nên đội của Khokhol gặp nhiều khó khăn trong việc tìm đường di chuyển.
"Chúng tôi cứ đi mà không nhận ra mình đã rẽ nhầm ở một ngã ba và đang hướng thẳng về phòng tuyến của đối phương", Khokhol cho biết.
Trong đêm tối, ba lính Nga bước ra từ một khóm rừng và yêu cầu đội của anh đọc mật khẩu. Khokhol ban đầu nghĩ rằng đó là binh sĩ Ukraine, nhưng nhanh chóng nhận ra mình đã nhầm.
"Tôi hô lớn 'Có địch' vào bộ đàm rồi nổ súng vào nhóm lính Nga. Họ lập tức nhận ra chúng tôi là ai và gọi người đến hỗ trợ. Đối phương ném lựu đạn về phía chúng tôi, khiến các tù binh đứng giữa thiệt mạng", anh cho biết.
Sau một hồi giao tranh, Khokhol và hai đồng đội tìm cách rút lui theo hai hướng. Anh chạy được khoảng 50 mét thì bị lính Nga nhắm bắn từ xa bằng súng phóng lựu. Trong lúc Khokhol cố gắng chạy thoát khỏi hỏa lực đối phương, một tiếng nổ lớn vang lên bên cạnh, khiến anh bất tỉnh.
"Lúc đó tôi mới nhận ra vì sao lính Nga không đuổi theo mình. Hóa ra tôi đã chạy vào một bãi mìn", Khokhol nói.
Binh sĩ Ukraine tỉnh dậy vào sáng hôm sau và nghe thấy nhiều tiếng nổ lớn. Anh nhận ra rằng UAV đối phương đang thả bom và lựu đạn nhằm vào mình. "Rất may là lính Nga không thể nhìn thấy tôi vì cỏ xung quanh rất cao, nhưng họ biết tôi đang ẩn nấp quanh đó", Khokhol cho biết.
Lính Ukraine nằm rạp mình giữa bãi mìn Nga ở Kharkov hồi tháng 12/2022. Ảnh: WSJ
Khokhol nhận ra mình chỉ có ba lựa chọn: Đầu hàng, bám trụ giữa bãi mìn, hoặc tìm đường về căn cứ. Sau một hồi suy nghĩ, anh quyết định lợi dụng đám cỏ rậm để bò giữa bãi mìn, tìm đường thoát ra ngoài, vì lúc này không thể liên lạc được với hai đồng đội còn lại.
Khokhol mang theo hai băng đạn, một dây cầm máu và một con dao rồi bắt đầu bò giữa bãi cỏ. Nhận ra một UAV Nga đang quần lượn trên đầu, Khokhol giả vờ ra dấu hiệu đầu hàng và hỏi nên đi về hướng nào. Chiếc UAV nghiêng cánh chỉ dẫn Khokhol về hướng lực lượng Nga, và anh biết rằng mình cần bò theo hướng ngược lại.
Binh sĩ Ukraine này lao vào bụi cỏ và lần xuống một quả đồi, nơi anh nhận ra xung quanh có rất nhiều mìn chống bộ binh và dây bẫy. Đề phòng trúng phải mìn, anh bò rất chậm, chỉ đặt chân xuống những nơi có cỏ mọc, dấu hiệu cho thấy không có mìn chôn bên dưới.
Nhận thấy UAV Nga đang tìm cách bám theo, anh chui vào một bụi cây lớn, lấy lá phủ lên người để ngụy trang. Chiếc UAV quần lượn một lúc và hoàn toàn mất dấu vết của anh.
Khokhol tiếp tục nấp trong bụi cây đến tối và tiếp tục bò, liên tục trong ba ngày và hai đêm để thoát khỏi trận địa. "Tổng cộng tôi đã phải bò bằng bụng trên quãng đường dài tới 3,5 km", Khokhol chia sẻ.
Binh sĩ Ukraine cho biết có nhiều phương pháp để bò, song anh phải chọn cách giữ cho phần thân ở sát mặt đất nhất, đồng thời cố gắng di chuyển một cách chậm rãi và bí mật.
"Tôi cứ bò khoảng 10 mét thì lại nghỉ ngơi để lấy sức, cũng như không khiến cơ thể vận động quá nhiều, rất dễ bị kính hồng ngoại của đối phương phát hiện. Khi nhiệt độ cơ thể hạ xuống, tôi lại tiếp tục bò", Khokhol nói, thêm rằng mình suýt bị lính bắn tỉa của đối phương khai hỏa trúng trong ngày đầu tiên.
Đến ngày thứ hai thì trời đổ mưa và xuất hiện sương mù dày đặc, khiến Khokhol gặp khó trong việc xác định phương hướng. Anh chỉ biết dựa vào tiếng súng máy quen thuộc từ vị trí của lực lượng Ukraine để tiếp tục bò. Khi nào cần ngủ, anh cố gắng tìm các bãi cỏ còn khô để giữ ấm cơ thể.
"Sau khi trải qua đêm thứ hai ngoài trời, tôi nhận ra rằng mình đang dần mất đi sức lực và không còn nhiều thời gian. Tôi bắt đầu gặp ảo giác, thậm chí tưởng tượng ra vợ mình trong lúc bò và nói chuyện với cô ấy. Tôi bị mất phương hướng, không biết mình đang bò đi đâu", anh nhớ lại.
Binh sĩ Ukraine cho biết động lực để anh tiếp tục cố gắng là vợ con ở nhà. "Tôi biết rằng mình vẫn còn nhiều việc chưa hoàn thành", Khokhol nói. "Tôi cũng không muốn nằm chết trên đất như thế này, nên sẽ tiếp tục bò. Nếu gặp phải địch, tôi sẽ khiến kẻ đó chết cùng mình".
Một động lực khác của Khokhol là binh sĩ Ukraine mang mật danh Conan, người đã bơi liên tục 14 giờ để sống sót sau khi bị lật xuồng ở Biển Đen. "Nếu anh ấy có thể bơi đến bờ, tôi cũng có thể tiếp tục bò", Khokhol khẳng định.
Lữ đoàn số 123 Ukraine chuẩn bị khai hỏa súng cối gần sông Dnieper, tỉnh Kherson. Ảnh: AFP
Có thời điểm Khokhol bò sát vị trí của lính Nga đến nỗi có thể nghe rõ tiếng trò chuyện của đối phương, song anh vẫn vượt qua thành công.
Khokhol cuối cùng đã bò tới được làng Ivanivka và tìm thấy một chai nước nhỏ để làm dịu cơn khát. Khi đến nghĩa trang trong làng, anh quyết định đứng dậy do cảm thấy có thể đi bộ một cách an toàn ở đây.
"Lúc đó tôi nhận ra rằng mình đã quên mất cách đi bộ như thế nào", anh nói.
Di chuyển thêm một lúc, anh đến được chốt phòng ngự của lực lượng Ukraine ở trong làng. Họ đưa cho anh một ít lương thực, sau đó chỉ cho anh đường về căn cứ. "Tôi quyết định đi bộ nốt quãng đường còn lại, cố gắng lợi dụng các bụi cây để ẩn nấp. Tôi không thể bò nổi nữa", Khokhol chia sẻ.
Khi về đến căn cứ, anh ngay lập tức được đồng đội đưa tới gặp quân y để kiểm tra. "Họ nói rằng tôi chỉ còn 12-14 tiếng nữa là sẽ chết", anh nhớ lại.
Bác sĩ cũng cho biết Khokhol đã bị thủng màng nhĩ và có một số mảnh đạn trong cơ thể. Anh sau đó được đưa đi phẫu thuật và điều trị.
"Nhiều lúc vào buổi đêm, tôi có cảm giác như mình vẫn đang bò trong khu rừng Kupyansk. Nhắm mắt lại và tôi lại thấy cảnh tượng ấy xuất hiện trong đầu mình", Khokhol chia sẻ.
Sau khi Khokhol mất tích, đơn vị tưởng anh đã tử trận nên báo tin này cho vợ anh. Người vợ ban đầu không tin, nhưng sau cùng cũng chấp nhận và đã đặt chỗ chôn cho Khokhol ở nghĩa trang. Khi về được căn cứ, anh gọi điện cho vợ ngay để báo tin mừng.
"Tôi vẫn nhớ rất rõ từng lời mà mình nói với cô ấy", Khokhol chia sẻ. "Tôi bảo cô ấy rằng 'anh xin lỗi vì đã mất nhiều thời gian như thế để bò đến bên em'".
Phạm Giang (Theo Ukrainska Pravda, Business Insider)