Tại sự kiện trực tuyến ra mắt báo cáo với tựa đề, "Ma túy tổng hợp tại khu vực Đông Á và Đông Nam Á: Diễn biến và thách thức mới nhất năm 2021" của Cơ quan phòng chống ma túy và tội phạm của Liên Hợp Quốc (UNODC) ngày 10/6, ông Inshik Sim, điều phối viên khu vực, cho biết số người sử dụng ma túy tổng hợp ở Việt Nam có xu hướng tăng mạnh trong vài năm trở lại đây.
Cụ thể, số người sử dụng ma túy tổng hợp được báo cáo trong năm 2020 ở Việt Nam là gần 190.000 người, tăng từ gần 180.000 vào năm 2019 và tăng khoảng 6 lần so với năm 2017.
Biểu đồ về số lượng ma túy tổng hợp thu giữ và số người sử dụng ma túy tổng hợp ở Việt Nam (phải) của UNODC. Ảnh chụp màn hình.
Trong nỗ lực né tránh các hạn chế về Covid-19, các nhóm tội phạm ngày càng tăng cường vận chuyển ma túy qua Lào, quốc gia nhỏ có mức độ thực thi pháp luật lỏng lẻo hơn, đến các trung tâm buôn bán truyền thống trong khu vực gồm Việt Nam và Thái Lan.
UNODC cho biết trong năm 2020, giới chức thu giữ kỷ lục gần 170 tấn ma túy đá ở khu vực Đông Á và Đông Nam Á, tăng 19% so với năm 2019, trong đó điểm đen là khu vực Đông Nam Á khi chiếm tới 71%. Thái Lan là nước thu giữ nhiều nhất với hơn 58 tấn, tiếp theo là Myanmar hơn 49 tấn, Malaysia hơn 13,7 tấn, Indonesia gần 8 tấn và Lào hơn 7,2 tấn, Việt Nam hơn 4 tấn.
Những kẻ buôn ma túy ở Đông Á và Đông Nam Á đã tìm nhiều cách né tránh biện pháp hạn chế Covid-19 để thúc đẩy tiêu thụ và đa dạng hóa quy mô sản xuất, theo UNODC. Trong đó, Campuchia đang nổi lên như một nguồn cung ma túy tổng hợp quy mô lớn của khu vực. Giới chức phát hiện 5 cơ sở sản xuất ở nước này.
"Trong khi đại dịch khiến nền kinh tế toàn cầu tăng trưởng chậm lại, các tổ chức tội phạm thống trị khu vực đã nhanh chóng thích nghi và tận dụng tình hình". Jeremy Douglas, đại diện UNODC khu vực Đông Nam Á và Thái Bình Dương, cho hay.
Tuy báo cáo của UNODC ghi nhận hoạt động sản xuất ma túy tổng hợp quy mô lớn ở Campuchia, tổng số ma túy được sản xuất ở nước này vẫn khá nhỏ so với trung tâm sản xuất ma túy phát triển mạnh ở bang Shan của Mayanmar. Đây là một trong ba nước thuộc khu vực Tam Giác Vàng cùng với Thái Lan và Lào.
Các túi ma túy tổng hợp được cảnh sát Thái Lan thu giữ ở tỉnh Ayutthaya hồi tháng 6/2019. Ảnh: Reuters.
Giá của ma túy đá cũng giảm mạnh ở Campuchia, Malaysia và Thái Lan do nguồn cung tăng đột biến. UNODC cho rằng nguồn cung tăng nhờ nguyên liệu sản xuất dễ kiếm. Báo cáo cũng cho biết nguồn cung của nhiều loại ma túy tổng hợp như thuốc lắc hay ketamine cũng tăng lên trên khắp khu vực.
"Việc giảm giá ma túy tổng hợp ở Đông Nam Á là một vấn đề nghiêm trọng cho thấy các chiến lược cắt giảm nguồn cung đã không hiệu quả như dự kiến", điều phối viên khu vực Inshik Sim nói.
UNODC cho biết đang hợp tác chặt chẽ với các quốc gia ở Đông Á và Đông Nam Á thông qua chương trình Global SMART để giám sát chặt chẽ tình hình ma túy cũng như cung cấp tư vấn về lĩnh vực này.
Thanh Tâm