"Phái bộ giám sát của chúng tôi tại Ukraine đã tiến hành phân tích sơ bộ, xác nhận cảnh trong những video kinh hoàng đó là thực. Cần phải điều tra đầy đủ tình huống thực tế dẫn đến chuỗi sự kiện, đồng thời tìm ra những người thực hiện và buộc họ chịu trách nhiệm", Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc Volker Turk nói trong cuộc họp báo hôm 25/11.
Phát biểu được quan chức Liên Hợp Quốc đưa ra khi đề cập các video lan truyền trên mạng hồi tuần trước, trong đó cho thấy vụ nổ súng nhắm vào binh sĩ Nga đã buông vũ khí đầu hàng.
Cao ủy Nhân quyền LHQ Turk họp báo tại Geneva, Thụy Sĩ, hôm 2/11. Ảnh: Reuters.
Ông Turk nhấn mạnh mọi cáo buộc hành quyết tù binh "cần được điều tra độc lập, công bằng, minh bạch, nhanh chóng và hiệu quả". "Hãy lệnh cho binh sĩ đối xử nhân đạo với những người đã đầu hàng và đang bị giam giữ", Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc nói, nhấn mạnh việc hành quyết tù binh là tội ác chiến tranh.
Nga và Ukraine chưa bình luận về thông tin.
Bộ Quốc phòng Nga hôm 18/11 cáo buộc Ukraine phạm "tội ác chiến tranh" khi sát hại hơn 10 quân nhân nước này ở tỉnh Lugansk, dù họ đã buông súng đầu hàng. Hội đồng Nhân quyền Nga cho rằng sự việc xảy ra tại làng Makiivka thuộc tỉnh miền đông Lugansk, nơi quân đội Ukraine tuyên bố tái kiểm soát trước đó.
Video lan truyền trên mạng cho thấy một nhóm quân nhân đầu hàng trước vài binh sĩ đối phương. Nhóm nắm quyền kiểm soát tình hình mặc quân phục ngụy trang và tay đeo băng màu vàng thường thấy ở quân nhân Ukraine. Một số lính đầu hàng và nằm sấp trên mặt đất đeo băng tay màu đỏ, thường thấy ở lính Nga hoặc dân quân thân Nga. Video ngưng đột ngột khi có tiếng súng nổ.
Video khác được quay cùng khu vực xảy ra vụ bắt người nhưng từ góc trên cao cho thấy có hơn 10 thi thể và xung quanh có nhiều vệt máu.
Nhóm tù binh Nga nghi bị sát hại tại tỉnh Lugansk trong video đăng ngày 18/11. Video: Telegram/Rybar.
Bộ Quốc phòng Nga nhận định các video này cho thấy lính Ukraine "cố tình sát hại quân nhân Nga đang bị khống chế". Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova lên án hành động "bắn giết tàn nhẫn các tù binh Nga không vũ trang", yêu cầu các tổ chức quốc tế "lên án và điều tra kỹ lưỡng tội ác gây chấn động này".
Ukraine chỉ định ủy viên nhân quyền quốc hội Dmytro Lubinets điều tra về các video. Ông Lubinets hôm 20/11 cáo buộc đó là "video dàn dựng", khẳng định quân nhân Nga "phạm tội ác chiến tranh khi nổ súng trước vào lực lượng Ukraine". Quan chức Ukraine cho rằng đây là lý do khiến các quân nhân Nga "không thể được coi là tù binh".
Truyền thông Nga bác bỏ tuyên bố của Ukraine, nhấn mạnh video cho thấy các quân nhân Nga nằm dưới đất bị bắn vào đầu. "Xạ thủ Ukraine không thể hạ toàn bộ quân nhân Nga chỉ bằng những phát đạn vào đầu mà không bắn trúng chân tay của họ", trang Voyna s Feykami của Nga nhận định.
Nga và Ukraine nhiều lần cáo buộc lẫn nhau ngược đãi tù binh và phạm tội ác chiến tranh kể từ khi chiến sự bùng phát hồi tháng 2.
Vũ Anh (Theo Reuters)