Ba quan chức Mỹ giấu tên ngày 11/4 cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin và các quan chức cấp cao Lầu Năm Góc tin rằng Israel lẽ ra phải thông báo cho họ trước khi tiến hành vụ tập kích tòa lãnh sự Iran ở Syria hồi đầu tháng, vì động thái này có thể tác động đến quân đội Mỹ cũng như những lợi ích của Mỹ trong khu vực.
Nếu được thông báo trước, Lầu Năm Góc sẽ tăng cường phòng thủ cho quân nhân Mỹ và bố trí khí tài, như chiến hạm có hệ thống phòng thủ tên lửa, theo cách có thể giúp bảo vệ cả quân đội Mỹ và quân đội Israel khỏi sự đáp trả tiềm tàng từ Iran.
Tòa lãnh sự trong khuôn viên đại sứ quán Iran ở Syria bị tập kích hôm 1/4 làm 13 người chết, trong đó có 7 quan chức Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran. Syria và Iran cáo buộc quân đội Israel đứng sau vụ tập kích, dọa đáp trả, nhưng Tel Aviv không xác nhận điều này.
Ông Austin đã phàn nàn trực tiếp với người đồng cấp Israel Yoav Gallant trong cuộc điện đàm ngày 3/4, một quan chức Mỹ nói. Bản tóm tắt cuộc điện đàm của Lầu Năm Góc không đề cập chi tiết này, chỉ cho biết ông Austin đã "nhắc lại sự ủng hộ của Mỹ đối với năng lực phòng thủ của Israel trước loạt mối đe dọa trong khu vực".
Đại sứ quán Israel ở thủ đô Washington chưa bình luận về cuộc điện đàm.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin tại buổi điều trần ở Ủy ban Quân vụ Thượng viện ngày 9/4. Ảnh: AFP
Iran cho rằng Mỹ cũng phải chịu trách nhiệm về vụ tập kích vào lãnh sự quán nước này, song chưa rõ liệu Tehran có hành động trực tiếp chống lại Mỹ hay chỉ tập trung vào Israel. Mỹ nhiều lần khẳng định không liên quan vụ tấn công, đồng thời thận trọng trước khả năng Iran tập kích trả đũa và đang nỗ lực để hạ nhiệt căng thẳng.
Lầu Năm Góc ngày 11/4 cho biết đại tướng Erik Kurilla, người đứng đầu Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ (CENTCOM), đang ở Israel để gặp lãnh đạo chủ chốt của Lực lượng Phòng vệ Israel và thảo luận về những mối đe dọa an ninh hiện nay trong khu vực.
Mỹ hồi năm 2020 tập kích bằng máy bay không người lái vào sân bay ở Baghdad, Iraq khiến tướng Iran Qassem Soleimani thiệt mạng. Iran đáp trả bằng việc phóng tên lửa đạn đạo vào căn cứ có lực lượng Mỹ đồn trú ở phía tây Iraq. Không ai thiệt mạng nhưng hơn 100 người bị chấn động não.
Sự thất vọng của Lầu Năm Góc đối với Israel làm gia tăng căng thẳng giữa Washington và đồng minh thân cận nhất ở Trung Đông, do chiến dịch quân sự của Tel Aviv ở Dải Gaza. Giới chức Mỹ tăng cường chỉ trích cách Thủ tướng Benjamin Netanyahu tiến hành cuộc chiến, cáo buộc Israel không bảo vệ dân thường và không đảm bảo cho người dân Gaza tiếp cận viện trợ.
Đối mặt áp lực ngày càng tăng từ chính đảng Dân chủ và đồng minh toàn cầu do sự hỗ trợ của Mỹ đối với chiến dịch của Israel ở Gaza, Tổng thống Joe Biden dọa sẽ thay đổi chính sách đối với Israel nếu chính quyền ông Netanyahu không cải thiện điều kiện cho dân thường và phải đảm bảo cuộc tấn công đã được lên kế hoạch vào Rafah không khiến tình hình tồi tệ hơn.
Giới chức Mỹ cho biết chưa quyết định nào được đưa ra về thay đổi chính sách, song giới lãnh đạo Israel hiểu rõ dư luận trên thế giới và ở Mỹ đang chuyển sang phản đối chiến dịch của họ.
Huyền Lê (Theo Washington Post, AFP)