Đây là kiến nghị được Kiểm toán Nhà nước đưa ra trong báo cáo kết quả kiểm toán Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước SCIC. Theo đó, SCIC đang nắm trên 60% phần vốn và có đại diện trong ban điều hành và hội đồng quản trị của Hãng hàng không giá rẻ đầu tiên tại VN - Jetstar Pacific Airlines.
Kiểm toán yêu cầu làm rõ khoản lỗ 31 triệu USD tại Jetstar Pacific Airlines. Ảnh: Hoàng Hà. |
Tính đến hết năm 2008, tổng tài sản, nguồn vốn của SCIC trên 40.700 tỷ đồng. Trong đó, nợ phải trả là 27.302 tỷ đồng, vốn đầu tư của chủ sở hữu là 10.962 tỷ đồng, lợi nhuận chưa phân phối là 1.388 tỷ đồng.
Kiểm toán Nhà nước xác định SCIC đã tuân thủ pháp luật, chế độ tài chính kế toán song vẫn tồn tại nhiều hạn chế. SCIC chưa hạch toán lãi dự thu của Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp Trung ương với số tiền 838 tỷ đồng. Siêu tổng công ty cũng chưa đối chiếu xác nhận đầy đủ các khoản nợ về cổ tức, tiền thu với số tiền lên tới 72,6 tỷ đồng; Trích lập quỹ lương theo đơn giá tiền lương xây dựng thiếu tính hợp lý, không sát thực tế khoảng 3,8 tỷ đồng và chi phí làm thêm giờ nhiều trường hợp vượt 200 giờ mỗi năm với số tiền là 504 triệu đồng.
Cũng theo kết quả kiểm toán, quỹ tiền lương của lãnh đạo SCIC cũng vượt quỹ lương được duyệt gần 1,17 tỷ đồng. Trong đó, thu nhập bình quân của lãnh đạo SCIC được duyệt là 40 triệu đồng thế nhưng thực tế thu nhập năm 2008 là 78,5 triệu đồng một tháng, tăng gần gấp 2 lần so với kế hoạch.
Theo Kiểm toán Nhà nước, SCIC cũng chưa thực hiện đúng quy định trong việc nộp thuế. Cụ thể tổng công ty này chưa kê khai và nộp kịp thời, đủ thuế thu nhập cá nhân. Cho đến tháng 5/2009, quá thời hạn kê khai, quyết toán thuế gần hai tháng nhưng SCIC mới có báo cáo kê khai, quyết toán thuế thu nhập cá nhân của năm 2008. Số thuế thu nhập cá nhân mà SCIC bị Kiểm toán Nhà nước buộc tăng thêm là 900 triệu đồng. Năm 2008, SCIC cũng chưa kê khai nộp thuế thu nhập doanh nghiệp của hoạt động chuyển nhượng (thoái vốn đầu tư) theo quy định.
Từ kết quả trên, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị SCIC phải thực hiện nộp số thuế thu nhập doanh nghiệp là 22,5 tỷ đồng; kiểm điểm trách nhiệm, tập thể cá nhân chưa chấp hành tốt chế độ tài chính, kế toán dẫn đến chưa đảm bảo tính trung thực và hợp lý về tình hình tài chính năm 2008. Ngoài ra, cơ quan kiểm toán cũng yêu cầu làm rõ trách nhiệm cá nhân và tập thể lãnh đạo Hãng hàng không giá rẻ Jetstar Pacific Airlines trong thực hiện nghiệp vụ phòng ngừa rủi ro xăng dầu.
Từ tháng 7/2008 đến tháng 5/2009, hai phó tổng giám đốc của Jetstar Pacific Airlines đã thực hiện nghiệp vụ phòng ngừa rủi ro xăng dầu (Hedging) không tuân thủ tuyệt đối nguyên tắc thực hiện và không báo cáo Hội đồng Quản trị, Ban điều hành đã làm cho công ty lỗ hơn 31 triệu USD.
Kiểm toán Nhà nước cũng yêu cầu SCIC phải xem xét lại việc chi trả quỹ tiền lương cho thành viên hội đồng quản trị, ban điều hành tại Jetstar Pacific Airlines từ năm 2007. Trong bối cảnh khủng hoảng, khó khăn, kinh doanh thua lỗ song công ty vẫn "phóng tay" chi trả lương cho ban lãnh đạo với mức thu nhập cao, không tương xứng với kết quả hoạt động tại hãng.
Kiểm toán Nhà nước cũng đề nghị Bộ Tài chính xem xét hoàn thiện cơ chế hoạt động của SCIC để tổng công ty này hoạt động hiệu quả, minh bạch, đúng chức năng về đầu tư, kinh doanh vốn nhà nước.
Phó tổng Kiểm toán Nhà nước - Lê Minh Khái cho hay sở dĩ có chuyện lỗ trên là do năm 2008 thị trường xăng dầu biến động, Jetstar Pacific đã tính đến quỹ dự trữ phòng ngừa rủi ro. Về nguyên tắc nếu giá thế giới tiếp tục tăng cao thì doanh nghiệp được lợi và ngược lại, giá thế giới xuống thấp thì doanh nghiệp lỗ. Khoản lỗ 31 triệu USD của Jetstar Pacific cũng được coi là đặc thù của quỹ phòng ngừa rủi ro này. "Chúng tôi chưa phát hiện dấu hiệu trục lợi qua khoản lỗ 31 triệu USD ở Jetstar Pacific nên chưa thể khẳng định sai phạm", ông Khải nói.
Trả lời thắc mắc của báo chí liên quan đến khoản tiền lương của lãnh đạo SCIC cao gần gấp đôi so với mức đề xuất với Bộ Lao động thương binh và xã hội, ông Khái cho biết việc trả lương cho cán bộ SCIC được tính toán dựa trên đơn giá tiền lương trong doanh nghiệp. Mỗi đơn vị thuộc mỗi một lĩnh vực lại có ngạch, bậc lương riêng. SCIC là đơn vị đặc thù nên khi xây dựng bảng lương đã tính đến điều này nhưng khi áp dụng vào thực tế lại cao hơn nên Kiểm toán Nhà nước kiến nghị làm rõ điều này.
Một cuộc kiểm toán khác cũng đã được hoàn thành là kiểm toán tại ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam. Theo Kiểm toán Nhà nước, báo cáo tài chính của ngân hàng này năm 2007 đã không phản ánh trung thực tình hình tài chính của nó. Kiểm toán Nhà nước đã yêu cầu điều chỉnh tăng tài sản và nguồn vốn tại ngân hàng này 666 tỷ đồng, tăng tổng thu nhập trên 121 tỷ đồng, giảm chi phí gần 325 tỷ đồng… Ngoài ra còn yêu cầu ngân hàng trên phải nộp đầy đủ thuế và các khoản tính sai vào ngân sách với số tiền lên tới gần 454 tỷ đồng.
Tính đến hết 30/11, Kiểm toán Nhà nước đã triển khai 133/136 đầu mối kiểm toán, kết thúc 99 cuộc kiểm toán. Tổng hợp kết quả kiểm toán từ 77 báo cáo kiểm toán, cơ quan này đã phát hiện và kiến nghị xử lý tài chính trên 6.566 tỷ đồng, trong đó bao gồm các khoản tăng thu là 1.909 tỷ đồng, các khoản giảm chi 2.488 tỷ đồng (chi thường xuyên 1.250 tỷ đồng, chi đầu tư xây dựng, chương trình, dự án 1.182 tỷ đồng và các khoản chi không thuộc ngân sách Nhà nước 55,5 tỷ đồng), các khoản nợ đọng phát hiện tăng thêm 172 tỷ đồng. Ngoài ra, Kiểm toán Nhà nước cũng phát hiện các khoản phải nộp, hoàn trả và quản lý qua ngân sách Nhà nước 1.647 tỷ đồng, trong đó phải thu hồi các khoản cho vay, tạm ứng sai quy định 1.176 tỷ đồng, ghi thu, chi ngân sách Nhà nước 339 tỷ đồng, các khoản thu khác 100,8 tỷ đồng, nộp ngân sách Nhà nước các khoản tạm thu, tạm giữ quá hạn 31,5 tỷ đồng. |
Hồng Anh