Theo như bạn trình bày và dựa trên các quy định của pháp luật, giữa bạn và bên môi giới đã có hợp đồng ủy quyền (hoặc giấy ủy quyền) về việc bạn ủy quyền cho người môi giới thay mặt bạn kê khai, đăng ký biến động, nhận giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khi được cấp.
Trường hợp các bên không có văn bản ủy quyền thì Văn phòng đăng ký đất đai sẽ từ chối tư cách làm việc của người môi giới. Văn phòng đăng ký đất đai chỉ trả kết quả (giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) cho người được cấp giấy chứng nhận (sau biến động) hoặc người được ủy quyền hợp pháp.
Về việc bạn báo mất giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) và đã được cấp lại sổ đỏ mới thì về nguyên tắc sổ đỏ cũ mà người môi giới đang giữ không còn giá trị pháp lý. Chính bạn cũng không thể sử dụng sổ đỏ này để mua bán, tặng cho, thế chấp...
Tuy nhiên, theo quy định tại Điều188 Luật Đất đai, một trong những điều kiện khi chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp quyền sử dụng đất... là đất đó không có tranh chấp. Do vậy, trường hợp nhận được hồ sơ (đơn) ngăn chặn thì Văn phòng đăng ký đất đai sẽ xem xét, quyết định việc có cho dừng việc đăng ký biến động hay không.
Mặt khác, nếu bạn chưa báo mất và xin cấp lại sổ đỏ thì bạn có thể khởi kiện người môi giới trong vụ án tranh chấp hợp đồng ủy quyền vì đã vi phạm nghĩa vụ của người nhận ủy quyền (không trả sổ đỏ cho bạn).
Tuy nhiên, việc bạn báo mất và đã được cấp lại sổ đỏ mới thì đồng nghĩa bạn không thể khởi kiện bên nhận ủy quyền buộc họ phải trả lại sổ đỏ cũ cho bạn. Trường hợp đơn khởi kiện (đòi lại sổ đỏ) của bạn vẫn được thụ lý (dựa trên quy định Tòa án không được từ chối giải quyết vụ việc dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng - khoản 2 Điều 4 Bộ luật Tố tụng dân sự) thì Tòa án cũng sẽ bác đơn bởi tòa án không thể buộc bên nhận ủy quyền trả lại cho bạn sổ đỏ đã không còn giá trị pháp lý.
Nói cách khác, bạn không thể nắm giữ, sử dụng hai giấy chứng nhận cho cùng một thửa đất.
Việc người môi giới yêu cầu bạn phải đưa thêm 100 triệu đồng thì mới trả lại sổ đỏ (hoặc rút đơn ngăn chặn), dù trước đó bạn đã thanh toán đủ tiền thì hành vi này có dấu hiệu của tội Cưỡng đoạt tài sản.
Để giải quyết dứt điểm vụ việc, bạn có thể làm đơn trình báo gửi cơ quan điều tra có thẩm quyền. Trước khi gửi đơn, bạn cần củng cố hồ sơ, tài liệu, chứng cứ chứng minh bạn đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của người ủy quyền cũng như việc người môi giới yêu cầu bạn trả thêm tiền là không có căn cứ và trái pháp luật.
Cơ quan điều tra sẽ thu thập chứng cứ để xem xét trách nhiệm hình sự (nếu có) của người môi giới về hành vi cưỡng đoạt tài sản. Kết quả giải quyết của cơ quan điều tra nói riêng, cơ quan tiến hành tố tụng nói chung với hành vi cưỡng đoạt tài sản của người môi giới sẽ là căn cứ để Văn phòng đăng ký đất đai hủy bỏ việc ngăn chặn đăng ký biến động với hồ sơ của bạn.
Trường hợp xét thấy hành vi đòi thêm tiền không có dấu hiệu hình sự thì cơ quan điều tra sẽ hướng dẫn các bên khởi kiện vụ án tranh chấp hợp đồng ủy quyền tại tòa án nhân dân có thẩm quyền để được giải quyết theo quy định của pháp luật.
Luật sư Vũ Tiến Vinh
Công ty luật Bảo An, Hà Nội