Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi TS.BS Vũ Thị Quế Anh, Khoa Mắt, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội.
Lác mắt là gì?
Lác mắt là một mắt có thể quay vào trong, ra ngoài, lên trên, xuống dưới, trong khi mắt còn lại nhìn thẳng. Khi một mắt đưa vào trong, bệnh nhân bị lác trong. Khi một mắt đưa ra ngoài, bệnh nhân bị lác ngoài. Khi hai mắt không đồng trục, các hình ảnh gửi tới não ở mỗi mắt sẽ rất khác biệt.
Nếu lác không được điều trị, não có thể bắt đầu từ chối nhận hình ảnh từ mắt đang ở hướng khác so với trục nhìn chính. Điều này dẫn tới hiện tượng giảm thị lực hay còn gọi là nhược thị.
Phân loại
Có rất nhiều loại lác mắt khác nhau. Thông thường, lác được phân chia theo hướng lác gồm lác trong, lác ngoài và lác đứng.
Nguyên nhân
- Ba trong số 12 dây thần kinh sọ (III, IV, VI) liên quan chi phối các cơ vận nhãn và liệt các dây thần kinh này có thể gây ra lác.
- Do chấn thương, do bệnh lý mạch máu như tai biến mạch máu não, hoặc do bệnh lý tuyến giáp...
- Một số chứng lác đặc biệt có thể có tên riêng như hội chứng Brown, hội chứng Duane, hội chứng Ciancia...
Điều trị
Lác thường gặp ở trẻ nhỏ và nếu trẻ không được điều trị lác sớm có thể dẫn đến nhược thị do lác. Hiện nay, điều trị lác bao gồm các phương pháp phẫu thuật và các phương pháp không phẫu thuật để chỉnh sự lệch trục nhãn cầu.
Các phương pháp điều trị không phẫu thuật
- Kính gọng hoặc kính tiếp xúc giúp cải thiện thị lực và sử dụng điều trị những trường hợp lác do điều tiết.
- Sử dụng lăng kính có phần đáy dày và phần đỉnh mỏng hơn. Tùy thuộc vào hướng lác mà đáy lăng kính được điều chỉnh hướng ra ngoài hoặc hướng vào trong. Kính có tác dụng chỉnh hướng ánh sáng đi vào mắt và giảm sự lệch trục của mắt bị lác khi nhìn vào vật tiêu.
- Các bác sĩ hướng dẫn bài tập thị giác để cải thiện và điều chỉnh sự phối hợp hai mắt.
Các phương pháp điều trị phẫu thuật
Tùy mức độ lác, thị lực hai mắt, hình thái lác, sự vận động các cơ mà phẫu thuật viên có thể chỉ định các phương pháp khác nhau như lùi cơ, lùi cơ chỉnh chỉ, rút cơ hoặc di thực cơ để đạt được sự điều chỉnh phù hợp.
Mục tiêu điều trị lác
- Đưa hai mắt về đồng trục.
- Cải thiện thị lực hai mắt tối ưu có thể.
- Giúp hai mắt có thể hoạt động phối hợp (duy trì thị giác hai mắt).
- Cải thiện về phương diện thẩm mỹ.
Khi bạn hoặc người thân có biểu hiện lác mắt, hãy đến cơ sở y tế để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám và tư vấn điều trị hiệu quả.
Thùy An