Phi hành gia Alexey Leonov. Ảnh: RT
Ngày 18/3/1965, Alexey Leonov trở thành người đầu tiên đi bộ ngoài không gian. Ngay lập tức, tin tức này lần lượt xuất hiện trên nhiều tờ báo lớn. "Phi hành gia người Nga trôi nổi trong vũ trụ 10 phút, rời phi thuyền bằng dây an toàn" là tiêu đề nổi bật trên New York Times cách đây nửa thế kỷ. Các tờ báo với nội dung "Người Mỹ chào đón chiến công của phi hành gia Nga" cũng xuất hiện cùng ngày hôm đó.
Những chuyến đi bộ ngoài không gian trở thành hiện thực sau khi chương trình nghiên cứu của Liên Xô phát triển thành công bộ trang phục nén ép đầu tiên và chế tạo tàu vũ trụ có tên Voskhod. Sứ mệnh Voskhod-1 từng đưa ba phi hành gia đầu tiên lên vũ trụ, nhưng tiếng vang thực sự được ấn định khi Alexey Leonov bước ra từ phi thuyền Voskhod-2 và trôi nổi 12 phút.
Trong cuộc đua không gian với Mỹ, đây được coi là một chiến thắng lớn của Liên Xô, nhưng đối với cá nhân Alexey Leonov, nó là một thách thức rất lớn với ông. 50 năm sau, Leonov vẫn phân tích chuyến đi đầu tiên của ông và phát hiện rằng có một số lỗi nhỏ khi đó có khả năng gây chết người, đáng lẽ có thể tránh được.
"Các sơ suất đó có thể dẫn đến bi kịch và mọi thứ như ở trên bờ vực. Chúng tôi được đưa lên độ cao 495 km cũng bằng một sơ suất, đó là cao hơn 200 km so với kế hoạch. Vì vậy khi điều đó xảy ra, chúng tôi đang bay dưới lớp bức xạ chỉ khoảng 5 km", Leonov nói.
Những giây phút cuối cùng trước khi ông bước đi ngoài không gian kéo dài hơn một giờ. Yuri Gagarin, người đầu tiên bay vào vũ trụ, là người hướng dẫn Leonov từ Trái Đất: "Almaz (mã tên của Leonov), anh có thể bước ra ngoài. Chúng tôi đang nhìn thấy anh. Và sau đó thì tôi nhảy", Leonov nhớ lại.
Nhắc đến những ấn tượng đầu tiên, nhà du hành nói rằng kích thước tuyệt đối của Trái Đất, không gian là những thứ chúng ta không hiểu được khi sống trên mặt đất. Từ bên trong tàu vũ trụ, phi hành gia có thể nhìn thấy một phần cảnh quan, bên ngoài là những ngôi sao và Mặt Trời.
Bước ra ngoài tàu vũ trụ và bắt đầu trôi nổi trong môi trường không trọng lực, trang phục của Leonov phồng lên, khiến việc trở lại khoang tàu gần như không thể. Sau vài phút căng thẳng, Leonov cố gắng giải phóng áp lực khí trong bộ đồ, ép người chui qua cánh cửa chỉ rộng một mét. Theo Leonov, việc cử động trong bộ trang phục phi hành gia là điều không thể.
Alexey Leonov khi thực hiện nhiệm vụ năm 1965.
Độ tin cậy của bộ đồ du hành là vấn đề mấu chốt được kiểm tra trong chuyến đi lịch sử. "Về sau, nhiệm vụ này chú trọng đến vấn đề tâm lý hơn. Một bộ trang phục có thiết kế như một con tàu vũ trụ thu nhỏ, phù hợp với cơ thể con người. Điều quan trọng sau đó là nó có thể cứu mạng con người", Leonov cho hay.
Đối với ông, trải nghiệm trong vũ trụ rất ly kỳ và hồi hộp. Thiếu âm trong môi trường chân không là điều khiến ông nhớ nhất. "Tôi thậm chí còn nghe thấy tiếng tim đập rất rõ ràng. Tôi có thể nghe thấy hơi thở của mình. Hơi thở nặng nhọc truyền qua microphone và gửi về Trái Đất", nhà du hành nói. Những âm thanh này được ghi âm lại tại các đài quan sát. Sau này, chúng được sử dụng trong bộ phim "2001: A Space Odyssey".
Thành viên của Voskhod-2 từng gặp vấn đề về hệ thống cung cấp oxy và đối mặt với tình trạng nguy hiểm khi trở lại tàu vũ trụ, sau đó hạ cánh xuống một địa điểm không theo kế hoạch giữa rừng taiga, với điều kiện nhiệt độ thấp dưới 0, nơi có chó sói, gấu và bão tuyết. Khi trở về, người thực hiện chuyến đi bộ đầu tiên ngoài không gian, trước chuyến đi của Mỹ 10 tuần, được chào đón như một anh hùng.
Anh Hoàng (Theo RT)