Trong 10 gương mặt trẻ Thủ đô tiêu biểu năm 2023, do Thành đoàn Hà Nội công bố tuần trước, Nguyễn Thiên Kim, học sinh lớp 6A11, trường THCS Ngũ Hiệp, huyện Thanh Trì, là người trẻ nhất.
Kim từng đạt giải vàng Cờ tướng trẻ các câu lạc bộ miền Bắc, huy chương bạc giải trẻ thế giới 2023, đạt đẳng cấp kiện tướng tại giải vô địch thế giới năm 2022...
Kim được bố dạy nhận mặt các quân cờ vua từ lúc 3 tuổi, rồi học chơi cờ tướng khi 6 tuổi. Anh Nguyễn Quốc Chính, bố của Kim, cho biết có ba con gái, đều được anh dạy chơi cờ từ nhỏ.
"Thông qua chơi cờ, tôi muốn rèn các con về tư duy, sự kiên nhẫn, bản lĩnh, luôn suy tĩnh kỹ càng trước khi làm một việc gì đó", anh Chính nói.
Khi Kim mới chuyển từ cờ vua sang cờ tướng, anh Chính nghĩ con gái có thể nhầm, lẫn lộn các chữ Hán trên mặt quân cờ, nhưng Kim học rất nhanh, ít khi bị sai.
Giải đầu tiên Kim dự là Vô địch Cờ tướng trẻ châu Á mở rộng, tại Quảng Ninh cuối năm 2018. Lúc đó, em mới học chơi, nên không có giải. Dù vậy, không khí thi đấu và cơ hội gặp nhiều bạn bè đồng trang lứa khiến Kim hào hứng, thích thú với bộ môn này hơn.
Kim cho biết em có thói quen đi pháo đầu tiên, sau đó tới mã, nhằm tạo lợi thế tấn công. Dù vậy, nữ sinh nhận xét xe là quân mạnh nhất trên bàn cờ vì có sự linh hoạt, địa bàn di chuyển rộng, dễ dàng chuyển trạng thái từ phòng thủ sang tấn công và ngược lại.
"Vì vậy, khi muốn tấn công, em thường sử dụng bộ ba xe, pháo, mã", Kim nói. "Em cũng vui nhất khi "ăn" được các quân này của đối thủ".
Trong luật cờ tướng, Kim thích quy định về hở mặt tướng (hai quân tướng không được "nhìn thẳng" nhau, phải có quân khác ở giữa, nhằm hạn chế các ván cờ hòa). Nữ sinh lớp 6 thường vận dụng luật này, sử dụng thêm xe và pháo để chiếu tướng đối thủ.
Hàng ngày, Kim hay chơi ba ván cờ cùng bố và các chị. Trước các giải đấu, em sẽ tập nhiều hơn. Mỗi ván cờ, Kim thường chơi trong khoảng 20-25 phút. Em có thể chơi cả cờ nhanh, cờ chậm và cờ chớp.
Anh Chính còn đưa Kim tới chơi cờ với các chú, bác trong câu lạc bộ cờ tướng. Đôi lúc, cô bé có những nước đi sắc sảo, khiến bố và mọi người bất ngờ. Song, anh nhìn nhận cách thi đấu của con gái vẫn khá bản năng, không như các vận động viên được đào tạo bài bản.
Thời gian rảnh, Kim thường lên mạng, xem video thi đấu của các vận động viên để học hỏi. Em ngưỡng mộ kỳ thủ Nguyễn Thành Bảo, Lại Lý Huynh, thường xem video của "hai chú" và có dịp gặp thần tượng khi thi đấu một số giải.
Kim nhớ nhất giải Vô địch Cờ tướng thế giới được tổ chức vào tháng 3/2023 tại Malaysia. Trận chung kết tranh chức vô địch, đối thủ của Kim cũng là một kỳ thủ của Việt Nam.
"Thế trận tương đối cân bằng, rồi em đi sai một nước nên thua cuộc", Kim nhớ lại. "Dù vậy, đó vẫn là một giải đấu rất vui vì em đã giành huy chương bạc".
Khó khăn nhất với Kim khi theo đuổi cờ tướng, theo anh Chính, là tài chính. Gia đình phải tự túc hầu hết chi phí, từ đi lại tới ăn ở, phí dự thi. Mỗi lần Kim thi đấu xa nhà, nếu phải đi máy bay, chi phí khoảng 20-30 triệu đồng.
"Nếu Kim có giải, tiền thưởng sẽ bù được phần nào, nhưng nếu "trắng tay", chi phí là vấn đề lớn với gia đình. Dù vậy, tôi vẫn ủng hộ con thi đấu để rèn luyện, mở mang", anh Chính chia sẻ.
Là giáo viên chủ nhiệm của Thiên Kim, cô Nguyễn Thanh An cho biết "rất choáng" với loạt thành tích được liệt kê trong học bạ khi nhận lớp vào đầu năm học. Theo cô, Kim và gia đình biết cách sắp xếp thời gian học và thi đấu, để không phải nghỉ học quá nhiều.
"Kim học tốt, chăm chỉ và nhận thức nhanh. Em từng được chọn tham gia học bồi dưỡng môn tiếng Anh nhưng đành nghỉ", cô nói. Về tính cách, cô đánh giá Kim ngoan, hiền lành, được bạn bè quý.
Khi biết tin Kim là một trong 10 gương mặt trẻ Thủ đô tiêu biểu, ban giám hiệu trưởng THCS Ngũ Hiệp đã "thưởng nóng" cho em một bộ sách giáo khoa lớp 7 cho năm học tới.
"Tôi hy vọng thành tích của Kim sẽ lan tỏa tình yêu thể thao nói chung, môn cờ tướng, cờ vua nói riêng với những học sinh khác", cô An nói.
Theo kế hoạch, Kim sẽ dự lễ vinh danh của thành phố hôm 11/5, rồi thi đấu giải Vô địch Cờ tướng trẻ quốc gia vào cuối tháng 6 ở Bắc Giang.
"Ước mơ của em là trở thành kiện tướng quốc gia, ở cả môn cờ vua và cờ tướng", Kim nói.
Thanh Hằng