Đào Đức Cương sinh năm 1993 tại Hà Nội. Sau khi lấy bằng Kỹ sư Công nghệ thông tin, chương trình đào tạo bằng tiếng Anh của Đại học Bách Khoa Hà Nội năm 2016, Cương làm từ xa cho một công ty khởi nghiệp cung cấp dịch vụ đào tạo về trí tuệ nhân tạo và học máy (AI/ML) ở Silicon Valley, Mỹ.
Thời đại học, thông qua các chương trình trao đổi, Cương có cơ hội tìm hiểu về AI/ML tại các đại học ở Singapore, Thụy Điển, Arab Saudi. Khi làm việc thực tế, anh nhận thấy ứng dụng hiệu quả của AI/ML trong nhiều ngành, nghề, hoạt động đời sống. Vì thế, chàng trai Hà Nội quyết định nghỉ việc để nghiên cứu tiếp về lĩnh vực này.
Sau khi cân nhắc một số trường đại học ở Mỹ, Đức, và Thuỵ Điển, cuối cùng, chàng trai chọn Viện Công nghệ Hoàng gia Thụy Điển (KTH) vì cho rằng chương trình thạc sĩ về AI/ML tại đây có nội dung phù hợp với nhu cầu: tập trung cung cấp kiến thức từ cơ bản, đến chuyên sâu về AI/ML cả về lý thuyết lẫn thực tế. Theo Cương, điều này tương đối khác so với phần lớn đại học ở châu Âu, ít khi có hẳn một chương trình thạc sĩ chuyên sâu về học máy.
Ngoài ra, KTH trong top 100 theo bảng xếp hạng đại học thế giới của QS. Học phí của khóa học hai năm khoảng 310.000 SEK (702 triệu đồng), theo Cương là rẻ hơn một nửa so với các khóa học tương tự ở các đại học khác trong khu vực châu Âu và Mỹ. Cương ví dụ, một số đại học Mỹ thu học phí các khóa học thạc sĩ về Trí tuệ nhân tạo khoảng 30.000 USD (khoảng 700 triệu đồng) một năm.
"Stockholm, thủ đô của Thuỵ Điển, nhiều năm được đánh giá là Silicon Valley ở châu Âu, tập trung nhiều công ty khởi nghiệp công nghệ", Cương cho biết.
Tháng 8 năm 2020, Cương lên đường du học Thuỵ Điển, và tốt nghiệp thạc sĩ về học máy hôm 14/12 vừa qua. Chàng cựu kỹ sư Bách khoa đánh giá việc đầu tư 1,3 tỷ đồng cho hai năm học là hợp lý. Chương trình tại KTH và nền giáo dục Thụy Điển nói chung, theo Cương, tôn trọng sự khác biệt, sáng tạo của sinh viên, đồng thời cũng đòi hỏi sinh viên phải tự làm chủ việc lên kế hoạch, học tập và hợp tác.
"Em đạt được mong muốn của mình - trang bị kiến thức nền tảng vững chắc về AI/ML để theo đuổi công việc trong lĩnh vực này", Cương nói, cho biết với tấm bằng ở KTH, cơ hội làm việc ở những công ty công nghệ hàng đầu Thuỵ Điển và châu Âu cũng trở nên gần hơn hơn.
Đức Cương trong ngày nhận bằng tốt nghiệp thạc sĩ Viện Công nghệ Hoàng gia Thuỵ Điển ở toà thị chính Stockholm hôm 14/12/2022. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Hầu hết bạn bè người Việt học ở Thuỵ Điển của Cương đi học theo học bổng Chính phủ, nhưng số lượng học bổng ít. Với trải nghiệm của mình, Cương chia sẻ ba chi phí cần thiết khi du học tự túc Thụy Điển:
1. Học phí
Thông tin về học phí thường được công khai trên trang web của trường đại học. Đơn vị tiền tệ của Thụy Điển là Krona (SEK), 1 SEK tương đương 2.270 đồng. Học phí các chương trình, các trường sẽ khác nhau, dao động từ 80.000 SEK đến 295.000 SEK một năm (tương đương 183-675 triệu đồng), với mức trung bình khoảng 129.000 SEK (295 triệu đồng) một năm.
Học phí các chương trình, các trường khác nhau sẽ khác nhau tại Thuỵ Điển dao động từ 80.000 SEK đến 295.000 SEK một năm (185-670 triệu đồng). Mức học phí trung bình thường khoảng 129.000 SEK (292 triệu đồng) một năm. Học phí đại học tại Thuỵ Điển sẽ cố định, không tăng hoặc giảm trong thời gian sinh viên học tập.
2. Chi phí nộp hồ sơ và chứng minh tài chính
Với hầu hết các chương trình thạc sĩ tại Thụy Điển, ứng viên sẽ nộp hồ sơ qua trang Universityadmissions, phí nộp hồ sơ (đóng một lần duy nhất) là 900 SEK (khoảng 2 triệu đồng). Ngoài ra, ứng viên cần gửi các chứng chỉ tiếng Anh như IELTS hay TOEFL với chi phí 20-30 USD (khoảng 470- 700 nghìn đồng).
Khi đã có thư nhập học, du học sinh cần xin Residence permit (giấy phép cư trú) bằng cách nộp hồ sơ online cho Cơ quan Di trú của Thuỵ Điển - Swedish Migration Agency, phí nộp hồ sơ là 1.500 SEK (3,4 triệu đồng). Nếu có ý định mang theo người thân là vợ, chồng hoặc con cái, bạn cũng cần phải xin thẻ cư trú cho họ.
Đồng thời, Cơ quan Di trú của Thụy Điển có quy định rõ ràng về số tiền tối thiểu chứng minh bạn đủ năng lực tài chính khi học tập tại Thuỵ Điển. Khi Cương nộp hồ sơ năm 2020, con số này là 8.514 SEK một tháng (19,3 triệu đồng). Từ ngày 1/1/2021, số này tăng lên mức 8.568 SEK một tháng (19,4 triệu đồng). Vì chương trình học của Cương kéo dài hai năm nên thời hạn xin visa là 24 tháng. Do đó, Cương đã chuẩn bị hơn 200.000 SEK (463 triệu đồng).
Như vậy, tổng chi phí nộp hồ sơ và chứng minh tài chính khoảng hơn 570 triệu đồng.
3. Chi phí sinh hoạt
Theo Cương khó để đưa ra được một con số chính xác về chi phí sinh hoạt vì điều này phụ thuộc vào nhu cầu chi tiêu của mỗi người và tuỳ địa điểm học tập. Tuy nhiên, Cường ước lượng chi phí hàng tháng cần thiết gồm tiền thuê nhà, tiền ăn, tiền di chuyển và một số chi phí khác.
Tiền thuê nhà có lẽ chiếm phần lớn nhất trong chi phí sinh hoạt. Căn phòng Cương đang thuê của trường có giá 6.800 SEK một tháng (15,4 triệu đồng). Cương cho biết, giá này thuộc loại cao vì nằm ngay trong khuôn viên trường, rất tiện đến lớp học. Du học sinh cũng có thể thuê nhà sinh viên của trường ở Stockholm với giá 4.000-8.000 SEK một tháng (9-18 triệu đồng). Nếu thuê nhà ở ngoài, giá sẽ cao hơn, có thể tới 9.000-11.000 SEK một tháng (20,4-24,9 triệu đồng).
Về chi phí ăn uống, việc đi ăn ngoài ở Stockholm nói riêng và Thụy Điển nói chung khá đắt đỏ, trung bình 100 SEK cho bữa trưa (220 nghìn đồng), nên cách tốt nhất để du học sinh tiết kiệm là tự nấu ăn ở nhà, khoảng 500 SEK mỗi tuần (1,1 triệu đồng).
Hai hình thức di chuyển phổ biến ở Thụy Điển với sinh viên là đi xe đạp và phương tiện công cộng như xe bus, tàu, tàu điện ngầm. Du học sinh có thể mua một chiếc xe đạp tốt với giá 700-15.000 SEK (1,6-34 triệu đồng).
"Mình cũng có một chiếc xe đạp nhưng không lấy nó làm phương tiện di chuyển chính vì ở Stockholm đường thường không bằng phẳng, hay có gió ngược chiều vào mùa xuân, và khi mùa đông đến, tuyết sẽ dày khiến cho việc di chuyển bằng xe đạp rất khó khăn", Cương chia sẻ.
Theo anh, cách di chuyển thuận tiện nhất là dùng phương tiện công cộng. Ở Stockholm, bạn có thể mua vé lượt cho sinh viên với giá 25 SEK (56 nghìn đồng), dùng được trong 1,5 giờ, hoặc vé tháng giảm giá cho sinh viên 640 SEK (1,4 triệu đồng) dùng cho tất cả phương tiện như xe bus, tàu, tàu điện ngầm, phà.
Ngoài ra, du học sinh có thể tốn thêm tiền điện thoại, internet, đồ uống, khoảng 1.500 SEK (3,4 triệu đồng) một tháng.
Như vậy, tổng các chi phí sinh hoạt một tháng theo ước tính của Cương là 11.000 SEK (25 triệu đồng). Và tổng khoản đầu tư cho hai năm học thạc sĩ ở Thụy Điển của chàng trai này là 574.000 SEK, tương đương 1,3 tỷ đồng.
Cương nhận định, du học sinh có thể du học với một chi phí thấp hơn. Anh ở thành phố Stockholm nên chi phí sẽ đắt đỏ hơn ở những thành phố nhỏ hơn như Uppsala, Lund hay Göteborg.
"Câu nói 'Đầu tư vào kiến thức là khoản đầu tư mang lại lợi nhuận tốt nhất' giúp mình đưa ra quyết định đi du học tự túc và luôn thấy rất hạnh phúc với quyết định đó", anh chia sẻ.
Lệ Thu