Tại hội nghị Phát triển vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ ngày 25/6 tại Hưng Yên, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, dự kiến ngày 30/6, Hiệp định thương mại Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA) được ký kết ở Hà Nội.
Chiều cùng ngày, Hội đồng châu Âu (EC) đã thông qua quyết định ký Hiệp định Bảo hộ Đầu tư (IPA) giữa Liên minh châu Âu (EU) và Việt Nam. IPA cũng được ký kết cùng với EVFTA tại Hà Nội ngày 30/6.
Thủ tướng đánh giá, Việt Nam đã tham gia nhiều FTA và nền kinh tế được hưởng lợi nhiều từ những hiệp định này. Với EVFTA, Việt Nam sẽ có cơ hội tiếp cận sâu hơn vào thị trường 28 nước thành viên liên minh châu Âu.
"EVFTA có ý nghĩa đặc biệt quan trọng với Việt Nam, là thời cơ lớn cho Việt Nam có đủ điều kiện hội nhập sâu hơn để tham gia vào thị trường khu vực, toàn cầu", Thủ tướng nhấn mạnh.
Trong khuôn khổ chuyến công tác tại châu Âu tuần trước, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh đã có các buổi làm việc với người đồng cấp các nước Romania, Italy, Bỉ... nhằm thúc đẩy thông qua việc ký và phê chuẩn EVFTA, IPA giữa Việt Nam - EU.
Giữa năm ngoái, Việt Nam và EU đã thống nhất tách EVFTA thành 2 hiệp định với phần chính hiệp định cũ là Hiệp định thương mại tự do (FTA) và phần còn lại là Hiệp định bảo hộ đầu tư (IPA).
Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh từng nhận định, sau khi hiệp định được ký kết, môi trường đầu tư - kinh doanh của Việt Nam sẽ được cải thiện, đầu tư từ EU được dự đoán tăng trưởng hơn nữa.
Theo hiệp định, trên 99% hàng xuất khẩu của VN sang EU sẽ được xóa bỏ thuế nhập khẩu ngay sau khi hiệp định có hiệu lực, hoặc sau một lộ trình ngắn. Đây có thể coi là mức cam kết cao nhất mà Việt Nam đạt được trong các hiệp định FTA đã được đàm phán tới nay.
65% thuế đối với hàng xuất khẩu từ EU sang Việt Nam sẽ biến mất ngay khi EVFTA có hiệu lực, trong khi phần còn lại sẽ được giảm dần trong 10 năm. 71% thuế hàng xuất khẩu của Việt Nam sang EU cũng sẽ bị loại bỏ khi EVFTA có hiệu lực và phần còn lại mất dần trong 7 năm.
EVFTA cũng sẽ giảm nhiều hàng rào phi thuế quan hiện có để giao dịch với Việt Nam, mở ra các dịch vụ ở Việt Nam và thị trường mua sắm công khai cho các công ty EU, trong khi IPA sẽ tăng cường bảo vệ các khoản đầu tư của EU vào Việt Nam.
Là một trong những hiệp định song phương thế hệ mới, EVFTA cũng sẽ bao gồm những điều khoản quan trọng về bảo vệ sở hữu trí tuệ, tự do hóa đầu tư và phát triển bền vững. Về khía cạnh phát triển bền vững, EVFTA bao gồm các cam kết thực hiện những tiêu chuẩn cốt lõi của Tổ chức Lao động Quốc tế, như quyền tự do gia nhập công đoàn độc lập và cấm sử dụng lao động trẻ em, cũng như các công ước Liên Hợp Quốc liên quan đến cuộc chiến chống biến đổi khí hậu hoặc bảo vệ đa dạng sinh học.
Việt Nam cũng có cơ hội trở thành địa bàn thu hút mạnh đầu tư của EU và là điểm trung chuyển, kết nối các hoạt động thương mại - đầu tư của EU tại khu vực ASEAN. Tác động này sẽ được cộng hưởng mạnh mẽ khi cộng đồng kinh tế ASEAN được thực hiện, cùng với đó là các FTA với Liên minh kinh tế Á - Âu, với Hàn Quốc hay Hiệp định CPTPP mới ký kết.
Nguyễn Hoài