Bốc dỡ hàng hoá tại cảng Sài Gòn. |
Điểm mấu chốt là Cảng Sài Gòn phải trả nợ vay của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) trong 16 năm, kể từ cuối năm 2001. Ông Trần Văn On, Tổng Giám đốc Cảng Sài Gòn lo ngại rằng, nếu còn tiếp tục hoạt động tại chỗ thì cảng thừa sức trả nợ cho ADB, còn nếu phải chuyển đi thì không còn khả năng thanh toán.
Tiến sĩ Lê Quả, nguyên Giám đốc Trung tâm Khoa học Kinh tế Giao thông vận tải phía Nam cũng nhận định, di dời thực hiện sau 15 đến 20 năm tới mới là lộ trình hợp lý. Các nhà quản lý và nghiên cứu chuyên ngành khác đều cho rằng lộ trình di dời Cảng Sài Gòn ra khỏi trung tâm thành phố nên khởi động sau năm 2010 đối với hai công ty xếp dỡ Nhà Rồng và Khánh Hội (quận 4), sau năm 2015, tiếp tục dời khu Tân Thuận ra ngoại vi.
Đề cập đến vấn đề này, ông Võ Kim Cương, Phó Kiến trúc sư trưởng TPHCM, cũng đưa ra quan điểm, việc di dời phải tính toán bước đi hợp lý để ít phương hại đến hoạt động kinh doanh của cảng, không tác động xấu đối với đời sống người lao động và nền kinh tế khu vực. Những cảng nằm ở Nhà Bè và một số ở quận 7 gần như không phải di dời, hoặc được ở lại cho tới khi hệ thống giao thông đường bộ của thành phố không chịu đựng nổi...
Để giảm thiểu sự xáo trộn và lãng phí, với cơ sở hạ tầng đã được nâng cấp tại hai bến cảng Nhà Rồng và Khánh Hội có độ bền vững hàng nửa thế kỷ, Cảng Sài Gòn sẽ chủ yếu dành cho việc tiếp đón các tàu du lịch, cải tạo, xây dựng các cửa hàng và các trung tâm cung cấp dịch vụ cho du khách. Lộ trình di dời và kế hoạch tái thiết, sử dụng lại cơ sở hai bến Nhà Rồng và Khánh Hội, theo báo cáo của Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) vừa công bố chính thức, cũng thống nhất với các phương án trên.
Còn dời đi đâu? Nhiều ý kiến cho rằng, nếu dời cảng về Cát Lái, Hiệp Phước (Nhà Bè) vào năm 2010 hoặc 2015 thì chẳng bao lâu lại nằm gọn trong khu dân cư và khi ấy lại phải tính đến chuyện di dời một lần nữa. Vì thế, vị trí ở hạ lưu sông Thị Vải, Cái Mép và khu Bến Đình - Sao Mai (Bà Rịa - Vũng Tàu) đều nằm trong sự lựa chọn của các cảng. Điều này phù hợp với xu hướng phát triển và sử dụng cảng nước sâu trên thế giới. Đồng quan điểm với vị trí quy hoạch mới, nhưng JICA cho rằng Cái Mép là giai đoạn trung hạn và Bến Đình - Sao Mai dành cho kế hoạch dài hạn.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, nhằm đảm bảo cho lưu thông hàng hóa tăng cao trong giai đoạn tới năm 2010, thành phố cần có các giải pháp đi kèm như phân tán mỏng lượng xe tải lưu thông ra vào các cổng Cảng Sài Gòn vào giờ giấc hợp lý, mở rộng cầu Tân Thuận, xây thêm cầu Tân Thuận 2, quy hoạch các bến bãi đậu xe...
(Theo Người Lao Động)