Ukraine nhận được thông điệp rằng "bạn không phải là thành viên vì chúng tôi không muốn tiếp nhận bạn", Igor Zhovkva, cố vấn chịu trách nhiệm về chính sách đối ngoại của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, cho biết trong cuộc phỏng vấn được công bố ngày 29/6.
"NATO đang nói với chúng tôi rằng họ sẽ không cho chúng tôi bất cứ điều gì", ông Zhovkva bày tỏ.
Zhovkva ghi nhận những nỗ lực viện trợ quân sự của các quốc gia thành viên NATO đơn lẻ như Mỹ, Anh và Ba Lan. Tuy nhiên, Ukraine thất vọng về NATO với tư cách một liên minh, cho rằng họ cần hỗ trợ Ukraine nhiều hơn.
Trước khi chiến sự bùng phát, Kiev đã yêu cầu NATO cung cấp vũ khí. Sau khi xung đột nổ ra, Kiev thúc giục NATO thiết lập vùng cấm bay trên không phận Ukraine để ngăn Nga không kích. Trong suốt quãng thời gian đó, Kiev cũng yêu cầu NATO xem xét tư cách thành viên song "chúng tôi không nhận được câu trả lời nào", Zhovkva nói.
Cố vấn Tổng thống Ukraine Igor Zhovkva. Ảnh: Văn phòng Tổng thống Ukraine.
Tổng thống Zelensky từng nói rằng ông sẵn sàng xem xét áp dụng quy chế trung lập mà Moskva yêu cầu, nhưng Kiev cần đảm bảo an ninh vững chắc từ các đối tác. Zhovkva nhấn mạnh rằng ủng hộ chính trị của NATO rất quan trọng.
Zhovkva đưa ra bình luận trước thềm hội nghị thượng đỉnh NATO ở Madrid ngày 29/6. Ông nói rằng kỳ vọng của Kiev đối với hội nghị khá thấp. "Rõ ràng những gì chúng tôi muốn đạt được là sự ủng hộ mạnh mẽ, đồng lòng cho Ukraine", cố vấn cho hay.
Trong hai ngày họp và tham vấn, NATO sẽ công bố Khái niệm Chiến lược, tài liệu phác thảo sứ mệnh và lập trường của liên minh đối với các nước không phải thành viên, bao gồm Trung Quốc và Nga. Zhovkva cho rằng NATO cần thừa nhận rõ ràng mối đe dọa chính của họ là Nga và Ukraine là hàng phòng thủ tốt nhất mà họ có để chống lại mối đe dọa đó.
"Với một quân đội đã chứng tỏ được khả năng và kinh nghiệm trực tiếp chiến đấu với lực lượng vũ trang Nga, Ukraine sẽ giúp ích thay vì gây ảnh hưởng đến an ninh của các thành viên NATO khác", ông nhấn mạnh.
Việc Ukraine theo đuổi tư cách thành viên NATO là một trong những lý do dẫn đến xung đột với nước láng giềng Nga hiện nay. Ukraine đã đưa mục tiêu này vào hiến pháp năm 2019, bất chấp những cảnh báo của Nga rằng khả năng NATO triển khai lực lượng và vũ khí ở biên giới sẽ tạo thành mối đe dọa an ninh không thể chấp nhận được.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nhấn mạnh tư cách thành viên của liên minh vẫn để ngỏ cho các quốc gia quan tâm, nhưng không cam kết hay loại trừ khả năng kết nạp Ukraine trong thời gian tới. Theo Tuyên bố Bucharest năm 2008, lập trường chính thức của NATO là Gruzia và Ukraine "sẽ trở thành thành viên NATO" vào một ngày không xác định trong tương lai.
Hôm 25/6, cố vấn Zhovkva nói rằng Ukraine chấp nhận không thể vào NATO và sẽ không thực hiện thêm bất kỳ bước nào để gia nhập.
7 thập kỷ NATO đông tiến ở châu Âu. Đồ họa: Statista.
Đức Trung (Theo Bloomberg)